بهمن دانايي - دبیر انجمن صنفي كارخانه‌هاي قندوشكر

حجت‌الاسلام والمسلمين حسن روحاني، رييس دولت ايران در جريان مبارزات انتخاباتي، چندين‌بار با صراحت از تصميم مشاركت بخش غيردولتي به‌ويژه تشكل‌هاي صنعتي و اقتصادي در اداره اقتصاد كشور سخن گفت. رييس جمهور ايران همچنين در روزهاي بلافاصله پس از شروع كار دولت از تشكل‌هاي صنعتي و اقتصادي خواست كه به دولت مدد رسانده و تجربه و دانش خود را در اختيار دولت قرار دهند.
اين اراده دولت يازدهم مي‌تواند بستر مناسبي براي اجراي بخشي از مواد قانون برنامه پنجم كه به‌دليل نگاه ويژه دو دولت قبل معطل مانده بود را فراهم كند. يكي از اين مواد قانون برنامه پنجم (ماده 102) فراهم كردن امكان تشكل‌هاي تخصصي براي تنظيم بازار محصول مرتبط با فعاليت تشكل‌هاست. به‌طور مثال انجمن صنفي كارخانه‌هاي قندوشكر مطابق قانون برنامه پنجم مي‌تواند عهده‌دار سياست تنظيم بازار اين محصول باشد. تجربه سال‌هاي اخير نشان داده است كه انجمن‌هاي تخصصي به‌دليل حضور در متن فعاليت‌هاي مرتبط باعنوان خود راه‌هاي بهبود مستمر فضاي كار را بهتر از كارشناسان دولتي مي‌شناسند. كارشناسان دولتي با وجود اينكه تلاش مي‌كنند تحليل دقيقي از وضعيت هر فعاليت داشته باشند اما به‌دليل دور بودن از متن كار و فقدان علاقه و مالكيت، توانايي ارائه راه‌حل‌هاي جامع و مانع را ندارند. انجمن صنفي كارخانه‌هاي قندوشكر ايران كه داراي سابقه‌اي 50 ساله است و گروهي از مديران و متخصصان صنعت در آن عضويت دارند آمادگي خود را براي تنظيم بازار قندوشكر به‌گونه‌اي كه مصرف‌كنندگان و توليدكنندگان از شرايط استفاده ببرند را اعلام مي‌كند اما چند شرط براي اينكه كارها به درستي انجام شود بايد محقق شود كه در زير به آن‌ها اشاره مي‌شود:
الف) واقعيت اين است كه در 8 سال گذشته، دولت‌هاي نهم و دهم به‌دلايل گوناگون كه جاي يادآوري همه آن‌ها در اين نوشته نيست سياست‌هاي باثبات و استوار و مبتني بر اصول كارشناسانه را پيگيري نمي‌كردند.
دولت‌هاي گذشته بيش‌و‌پيش از هرچيز در هر رويدادي منافع دولت را بر منافع بنگاه‌ها و خانواده‌ها ترجيح مي‌دادند و به‌همين دليل بر روي تصميم‌هاي اتخاذ شده نمي‌ايستادند. تناقض در سياست‌هاي گوناگون كه پي‌درپي گرفته مي‌شد كار را بر فعالان اقتصادي سخت كرده بود. صدور
50 بخشنامه در كمتر از 6 ماه موجي از بي‌ثباتي
ايجاد كرده بود كه تعادل را در كسب‌وكارها بهم مي‌زد. اگر قرار است انجمن‌ها و كانون‌هاي صنفي و صنعتي در تنظيم بازار مسؤوليت كامل داشته باشند دولت بايد استراتژي‌هاي خود را شفاف و بهنگام كرده و از رويكرد انفعالي اجتناب كند.
از صفحه اول
ب) دولت‌هاي ايران از دهه‌هاي گذشته تا امروز به‌دليل اينكه مالكيت بخش عمده‌اي از بنگاه‌هاي توليد كالاهاي عمومي و حتي كالاهاي خصوصي را در اختيار داشته و دارند در تصدي‌گري فعاليت‌ها وارد شده و در همه امور از توليد، توزيع، قيمت‌گذاري و... دخالت مي‌كرده و اين كار ادامه دارد.
اگر قرار باشد ماده قانوني كه وظيفه تنظيم بازار را برعهده تشكل‌هاي تخصصي قرار مي‌دهد اجرايي شود، دولت بايد وظايف تصدي‌گري را رها كرده و به امور حاكميتي بپردازد. كانون‌ها و نهادهاي تخصصي نمي‌توانند در شرايطي كه دولت در همه امور دخالت مي‌كند، اعتبارش را به‌ميان آورده و خداي‌ناكرده از دست بدهد.
ج) يكي از گرفتاري‌هاي بخش خصوصي به‌ويژه برخي كالاهاي كشاورزي در سال‌هاي گذشته اين بود كه دولت بدون‌توجه به اينكه توليد داخلي بايد در اولويت باشد و واردات در صورت ضرورت انجام شود، واردات را بر توليد داخلي ترجيح مي‌داد. درآمدهاي افسانه‌اي كه نصيب دولت‌هاي نهم و دهم شد و در تاريخ ايران بي‌سابقه بود، مسؤولان را به سمتي سوق داد كه واردات سالانه 60 ميليارد دلاري به طور متوسط را سامان دادند و به‌ويژه با واردات انبوه شكر، بازار را به‌نفع واردكننده شكل دادند. انجمن صنفي كارخانه‌هاي قندوشكر با اين شرط كه دولت واردات را در حد ضرورت و مطابق با قانون‌هاي موجود سامان دهد مي‌تواند تضمين كند كه بازار شكر درحالت تعادل باشد.
د) بخش خصوصي مي‌داند كه دولت نهادي براي اداره كل جامعه است و وظايف و مسؤوليت‌هاي ملي دارد و منافع همه اقشار و گروه‌ها را بايد در تصميم‌گيري‌ها لحاظ كند. درك درست از سختي‌هاي كار مردان دولت يازدهم كه اقتصاد نامتعادل و ضعيفي را تحويل گرفتند بخش خصوصي را بايد به اين سمت حركت دهد كه از همه توان مادي و فكري‌اش براي ساماندهي امور استفاده كند.
اعضاي انجمن صنفي كارخانه‌هاي قندوشكر ايران كه در سال‌هاي گذشته با تدبير و فداكاري اجازه ندادند اين صنعت قديمي به دره مرگ بيفتد آمادگي ذهني و اجرايي يك كار سخت را بايد در عمل به بوته آزمايش بگذارند. همكاري صميمانه و كارآمد با دولت و شركت‌ها و سازمان‌هاي مرتبط با صنعت قندوشكر امري است كه جامعه از صنعتگران انتظار دارد و اين اتفاق مي‌افتد.