مواد غذایی> پس از گذشت نزدیک به هشت ماه از تیرگی روابط دو کشور ترکیه و روسیه، پرچم سفید عادی‌سازی روابط بار دیگر میان دو کشور بالا رفت. رییس‌جمهور ترکیه که کشورش وارد تنش سیاسی با روسیه شده بود، به گفته برخی رسانه‌ها، دست به قلم شده و در نامه‌ای خطاب به ولادیمیر پوتین نسبت به سقوط هواپیمای جنگی روسیه توسط این کشور که در ماه نوامبر سال جاری میلادی اتفاق افتاد، عذرخواهی کرد.

در این مدت که دو کشور همکاری‌های اقتصادی خود را به حال تعلیق درآورده بودند، فرصت مناسبی بود تا پس از اخراج ترکیه از بازار روسیه، ایران سهم بالایی از این بازار را به دست آورد. طی ماه‌های اخیر، دولت و بخش‌خصوصی اسب خود را زین کردند تا با جایگزینی محصولات ایرانی به جای کالاهای ترک، سهم خود را از بازار بزرگ روسیه افزایش دهند. این اتفاق اگرچه در ابتدا به نظر می‌رسید که با پشتوانه برنامه‌ریزی مشخص و همراهی دولت و بخش‌خصوصی شکل گرفته است، اما خیلی زود ایرادات و موانع تصاحب بازار روسیه و جایگزینی ترکیه، نمایان شد. محصولات کشاورزی ایران به جز مقدار محدودی از مواد لبنی نتوانست راهی به این بازار پیدا کند و این در حالی بود که کشورهای دیگر از آسیا و اروپا و حتی آمریکای جنوبی، خیلی زود جای ایران را تنگ کردند.

کاوه زرگران رییس کمیسیون کشاورزی، آب و صنایع غذایی اتاق تهران، درباره عدم موفقیت ایران در ورود به بازار روسیه و پر کردن جای خالی محصولات ترکیه در این بازار، معتقد است که مشکلات ریشه‌ای در اقتصاد ایران، این فرصت تاریخی را از کشور گرفت. وی در گفت‌و‌گو با روابط عمومی اتاق تهران، گفت: در تاریخ صادرات غیرنفتی ایران، سابقه نداشته است که دولت کشوری به طور رسمی و کتبی از ایران بخواهد که بخشی از بازار کشورش را تامین کند. این فرصت مناسبی بود که اقتصاد کشور از دست داد.زرگران با اشاره به اینکه بازار روسیه در بخش غذا و محصولات کشاورزی به ارزش 40 میلیارد دلار است، افزود: با توجه به رفع تنش میان روسیه و ترکیه، ما فرصت حضور در بخشی از این بازار را با توجه به سابقه و نفوذ اقتصادی ترکیه، عملاً از دست داده‌ایم. اگرچه هنوز در برخی محصولات شانس مناسبی داریم.

به گفته وی، بیش از 95 درصد بازار محصول گوجه‌فرنگی روسیه در اختیار ترکیه است و ایران می‌توانست از فرصت چند ماهه اخیر و اخراج ترکیه از این بازار به خوبی استفاده کند اما حال با بازگشت دوباره محصولات ترک، در این حوزه امکان رقابت برای محصول گوجه فرنگی ایران باقی نمی‌ماند. این عضو هیات نمایندگان اتاق تهران، دلیل عمده ناکامی ورود محصولات کشاورزی ایران به بازار روسیه طی دست‌کم هشت ماه اخیر را، کندی و کاهلی دستگاه‌های دولتی برای هموارسازی ورود بخش‌خصوصی به این عرصه عنوان کرد، اگرچه او رقابت منفی تجار و بازرگانان ایران را نیز در این ناکامی موثر دانست.

زرگران، قیمت بالای تمام شده تولیدات ایرانی را چالش مهم در این عرصه عنوان کرد و افزود: این در حالی است که برخی از محصولات تولید داخل، نمی‌توانستند گواهی تایید روسیه برای ورود به این بازار را دریافت کنند. رییس کمیسیون کشاورزی، آب و صنایع غذایی اتاق تهران با بیان اینکه اگرچه در برخی از محصولات کشاورزی از جمله مواد خام کشاورزی و همینطور گوجه‌فرنگی، شانس حضور در بازار روسیه را از دست داده‌ایم، تصریح کرد که به‌رغم بازگشت ترکیه به این بازار، هنوز تمام فرصت‌ها برای ایران از بین نرفته سایر محصولات تولید داخل از جمله لبنیات، می‌تواند سهم مناسبی از این بازار را به دست آورد.

زرگران خاطرنشان کرد که برای تحقق این امر، دولت باید یارانه صادراتی را احیا کند تا تجار و صادرکنندگان ایرانی بتوانند با قیمت مناسب، امکان رقابت با دیگر کشورها در بازار روسیه را داشته باشند.

منبع:اتاق تهران