دفتر آسیای جنوبی وزارت امور خارجه با ارسال گزارشی به اتاق بازرگانی تهران، پیرامون روند مذاکرات و امضای یادداشت تفاهم تسویه بدهی 251 میلیون دلاری فروش نفت ایران به سریلانکا، شفاف‌سازی کرد.

طی هفته‌های گذشته، موضوع چگونگی تسویه بدهی سریلانکا به ایران و توافق دولت‌های دو کشور برای تهاتر پول فروش نفت با چای، واکنش‌های متعددی در محافل مختلف داخل کشور به همراه داشته‌است. از این رو، بخش مربوط به آسیای جنوبی وزارت امور خارجه، به منظور شفاف‌سازی و آگاهی‌رسانی در رابطه با این قرارداد، روند مذاکرات میان دولت‌های ایران و سریلانکا و در نهایت آنچه که میان دو طرف بر سر چگونگی تسویه بدهی 251 میلیون دلاری سریلانکا به ایران از محل فروش نفت به این کشور، به امضا رسید را تشریح کرد.

بر این اساس، دفتر آسیای جنوبی وزارت امور خارجه با این توضیح که موضوع امضای یادداشت تفاهم با دولت سریلانکا برای تهاتر بدهی این کشور با کالاهای موردنیاز کشور، طی دی‌ماه سال گذشته از سوی هیات دولت دوازدهم، مصوب شد، میزان این بدهی را 251 میلیون دلار و بهای دو محموله صادراتی نفت ایران به این کشور، اعلام کرد که به‌رغم گذشت بیش از 9 سال از تبادل این محموله نفتی، امکان تسویه‌حساب آن به دلیل وضع تحریم‌ها و پایبندی دولت سریلانکا به مفاد FATF، وجود نداشت.

در این گزارش آمده‌است که روند مذاکرات میان دولت‌های ایران و سریلانکا بر سر چگونگی تسویه بدهی نفتی این کشور به ایران، طولانی مدت بوده و سرانجام دو طرف با محوریت سازمان توسعه تجارت ایران و هیات چای سریلانکا، توافقات اولیه برای چگونگی تهاتر را انجام دادند.

بر این اساس، مذاکره‌کنندگان از ایران و سریلانکا، توافق کردند که در ازای تسویه بدهی 251 میلیون دلاری نفت ایران به این کشور، ماهانه حداقل «5 میلیون دلار» چای از سریلانکا به ایران صادرات و فروخته شود. در گزارش وزارت امور خارجه ایران آمده‌است که یادداشت تفاهم تسویه بدهی دولت سریلانکا به ایران در ازای فروش ماهانه 5 میلیون دلار چای، قرار بود طی یک مراسم مجازی و اواخر سال 99، میان وزیر صمت ایران و وزیر کشت و صنعت سریلانکا به امضا برسد اما به دلیل همزمانی آن با برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری در ایران، امضای آن به تاخیر افتاد و سرانجام با دستور صریح معاون اول رئیس‌جمهوری، رئیس سازمان توسعه تجارت ایران به نمایندگی از دولت ایران، طی سفر رسمی به سریلانکا، این تفاهم‌نامه را روز 30 آذرماه 1400 با مقامات دولتی این کشور به امضا رساند و روند اجرایی آن آغاز شد.

در توضیحات دفتر آسیای جنوبی وزارت امور خارجه، با اشاره به بازتاب رسانه‌ای توافق ایران و سریلانکا بر سر تهاتر بدهی نفتی این کشور با چای، به برخی شبهات پیش‌آمده از این توافق‌نامه پاسخ داده شده، از جمله آنکه میزان تولید چای در ایران در بهترین حالت ممکن، حدود 30 هزار تن در سال برآورد می‌شود حال آنکه نیاز سالانه کشور به این محصول حدود 100 هزار تن است و با توجه به اینکه سالانه بیش از 70 میلیون دلار از نیاز چای کشور از سریلانکا تامین می‌شود، توافق اخیر میزان جدیدی بر تجارت فعلی چای میان دو کشور، اضافه نخواهد کرد و لطمه‌ای به کشاورزان و تولیدکنندگان چای در داخل کشور وارد نخواهد شد.

همچنین تصریح شده‌است که «در شرایط موجود، امکان دریافت بدهی ایران از سریلانکا که نزدیک به 10 سال از عدم تسویه آن می‌گذشت، از روش‌های جایگزین وجود نداشت و نمی‌توان بیش از این فرصت‌ها را از دست داد». همچنین در این گزارش اشاره شده است که «با توجه به مفاد این تفاهم‌نامه، در صورت لغو تحریم‌ها، باقی‌مانده طلب ایران از سریلانکا، از طریق سیستم بانکی دریافت خواهد شد».

وزارت امور خارجه ایران، در گزارش خود از چرایی توافق صورت گرفته با دولت سریلانکا، توضیح داده است که طی این توافق، سود بدهی معوق دولت سریلانکا به ایران نیز لحاظ شده و علاوه بر این، پرداخت نقدی مانده بدهی در صورت لغو تحریم‌ها نیز، از دیگر دستاوردهای این تفاهم‌نامه است.

متن کامل و مفصل گزارش دفتر آسیای جنوبی وزارت امور خارجه از اینجا قابل دریافت است.