شاید در نگاه اول به عنوان این نوشتار، این موضوع  در ذهن تداعی  گردد که این دو (هوشمندی تجاری و برنامه ریزی) جایگزین هم هستند و انتخاب هریک به معنی نفی دیگری هست. اما حقیقت این است که هوشمندی بدون انتظام بخشی به ذهن و فعالیت ها و داشتن برنامه ناممکن و به لحاظ علمی و دانش علم مدیریت نیز لازم و ملزوم یکدیگرند. پس در کنار داشتن برنامه، هوشمندی تجاری به معنای بهره گیری از ابزارهای دانش، بینش، مهارت، روش و انگیزه برای مدیریت و افزایش توان  بهره گیری از فرصت ها بجای دیدن تهدیدها ضرورتی انکار ناپذیر است. اما وقتی دو فاکتور زمان و مکان مطرح و اهمیت می یابد و توجه به نوسانات در متغیرهای اقتصادی اثرگذار بر بنگاه اقتصادی و ضرورت سرعت عمل در مدیریت چالش ها به نحوی که از تبدیل انها به تهدید ممانعت  گردد، و مهمتر از آن  تبدیل چالش ها به فرصت ها، هوشمندی و نوآوری در بهره گیری از ظرفیت ها، هماهنگ سازی و مهارت تصمیم گیری را نیازمد است.
برنامه ریزی یعنی تصمیم گیری امروز و اجرا در آینده که این روش برای شکار فرصت ها بکار نمی آید. فرصت یابی، فرصت طلبی، فرصت جویی و فرصت سازی حائز اهمیت است. شاید بتوان گفت بزرگترین تفاوت هوشمندی تجاری با برنامه ریزی سرعت انعطاف پذیری است.
هوشمندی تجاری یعنی فهم این مهم که همواره آینده  در امتداد گذشته نیست ِلذا مدام به بررسی روندهای گذشته محیط پیرامون و خودشان نپردازند.
هوشمندی تجاری وقتی بیشتر معنا می یابد که با استفاده از متدهای متعارف حجم عملیات خود را نمی توان برنامه ریزی و هدف گذاری کرد، چرا که سطح عملیات شرکت ها به سبب غیرقابل پیش بینی بودن محیط کسب و کار، غیر قابل پیش بینی و برنامه ریزی و نهایتا با عدم تحقق مواجه خواهد شد.
هوشمندی تجاری رویکردی نوین و معماری در کسب وکارها می باشد که به شما می گوید درحال حاضر و در گذشته چه اتفاقاتی در اقتصاد و بازار بروز یافته و باید چه کارهایی انجام و همزمان چه کارهایی را نباید انجام داد. چگونه فرایندها را مدیریت، روند بازار را تجزیه و تحلیل و قوانین کسب و کار را اعمال کنید. در هوشمندی تجاری محصول و خدمات را توامان می بینند، با تصمیمات استراتژیک ارتباط دارد که دیدگاهی کاملا آگاهانه و همه جانبه است و لزوما با معیارهای سود و زیان در کوتاه مدت همخوانی ندارد.

- مهارتهای لازم برای ارتقای هوشمندی در کسب و کارها را معمولا به سه بخش اصلی تقسیم بندی می کنند.
الف) مهارت های کسب و کار: شامل تشخیص نیازها، اولویت بندی انتظارات، فرایندهای دگرگون سازی، توانایی تجسم داده ها و اطلاعات، مهارت های ارتباطی، مهارت مدیریت داشته ها و... و.
ب) مهارتهای IT : شامل  تبدیل داده به اطلاعات، ذخیره سازی اطلاعات، مدیریت تغییر، نگهداری و یکپارچه سازی داده ها، داده کاوی و...
ج) مهارتهای تحلیلی شامل: کاوش و تشریح، خلاصه های تحلیلی، توسعه گزینه های مختلف تصمیم گیری، توانایی تحلیل توصیفی، مهارت حل مساله، مهارت نگاه سیستمی و...
 نهایتا نتایج حاصل از هوشمندی تجاری در استفاده مطلوب از فرصت های بازار، جلب و حفظ مشتری، سازماندهی فعالیت ها، پایداری در فعالیت‌ها و افزایش ارزش افزوده و درآمد نمایان می گردد.