به گزارش پایگاه خبری اقتصاد غذا «فود پرس»، محمدرضا فرشچیان رئیس هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران در نشستی خبری ضمن اعلام مطلب فوق افزود: در گذشته ۳۵ قلم کالا در زمینه خشکبار از ایران صادر می شد اما این اقلام در حال حاضر تنها شامل پسته، خرما، کشمش و تا حدودی انجیر است.
وی گفت: در سال گذشته حدود ۱۷۰ هزار تن پسته از کشور صادر شده است که این رقم در شش ماهه نخست سال جاری به ۴۶ هزار تن رسیده است.
فرشچیان افزود: ایران با تولید سالانه حدود ۲۰۰ هزا تن پسته در رتبه دوم قرار دارد و آمریکا توانسته با تولید ۷۰۰ هزار تن پسته رتبه نخست تولید پسته دنیا را که در گذشته در اختیار ایران بود تصاحب کند.
رئیس هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان خشکبار در خصوص تولید سایر محصولات خشکبار ایران گفت: رتبه نخست تولید خرما با تولید ۱.۴ میلیون تن در اختیار ایران است اما در تولید کشمش رتبه ایران بعد از آمریکا، ترکیه و چین قرار دارد. وضعیت تویلد انجیر ما به رغم منحصر به فرد بودن کیفیت این محصول سالانه حدود ۳۰ هزار تن است که در صادرات همین مقدار هم ناکام مانده ایم.
وی با بیان اینکه دیدگاه حاکمیت باید صادرات محور باشد خاطرنشان کرد: تصمیمات خلق الساعه پشت درهای بسته آفت بزرگی برای صادرات کشور است.
فرشچیان تصریح کرد: عدم درک شرایط تحریم توسط دولت باعث شده حتی راهکار پیمان سپاری ارزی نیز کمکی به برگشت ارز و ایجاد آرامش و ثبات در بازار  نکند.
وی متذکر شد: پیمتم سپاری ارزی در صورتی کاربرد دارد که دولت ذخالتی در قیمت گذاری ارز حاصل از صادرات نداشته باشد و صادرکنندگان و واردکندگان بتوانند در یک فضای تعاملی نیاز های ارزی یکدیگر را رفع کنند که به طور قطع این امر در کاهش قیمت ارز و ایجاد آرامش در بازار موثر خواهد بود.
رئیس هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان خشکبار در خصوص راه های جلوگیری از خروج ارز از کشور گفت: ارز کشور با صادرات از کشور خارج نمی شود و بیشترین خروج ارز، ناشی از در اختیار گذاشتن ارز ارزان قیمت و رانتی برای واردات است.

افزایش فشار بر صادرات خشکبار
در ادامه این نشست نایب رییس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران گفت: صادرکننده با پول صادرات اقلام کشاورزی همچون خرما، کشمش، پسته و… به واردکننده یارانه می‌دهد تا محصولاتی مانند اتومبیل و موبایل و موتور سیکلت و … وارد کند و همین موجب فشار بر صادرات خشکبار شده است.
سیامک شهریاری اظهار کرد: دستور اصلی بانک مرکزی این است که نرخ ارز را تحت کنترل بگیرد و فشار اصلی به صادرکننده وارد می‌شود. این تورم‌ها از زمانی که درآمد نفتی کشور افزایش یافت، آغاز شد. این در حالی است که شیوه مبارزه اصولی که باید صورت می‌گرفت فراموش شده و به کنترل قیمت پرداخته‌اند.

شهریاری در ادامه افزود: دستور بانک مرکزی این است که نرخ ارز ثابت بماند و افزایش نیابد و این مساله فشار زیادی را به صادرکنندگان وارد می‌کند.

وی یادآور شد: صادرکننده محصولات کشاورزی از بازار آزاد محصولات خود را تامین می‌کند و این نکته بسیار مهمی است. بنابراین وقتی صادرات انجام می‌شود به دلیل اینکه دولت تعهد ارزی را از ‌آن‌ها گرفته‌ است می‌گوید ارز را برگردانید و در این نرخ نیز حتی دخالت می‌کند. آن نرخ باید آن چیزی باشد که دولت می‌گوید و مساله اصلی همین است.

شهریاری ادامه داد: درگیری اصلی همین دخالت در نرخ است که اجازه نمی دهند میان تولیدکننده و صادرکننده تعامل وجود داشته باشد و یا بانک مرکزی به نرخ روز خریداری کند. نرخ ارز آزاد را قبول ندارند که از دیدگاه اقتصادی اصلا منطقی نیست گویا که ما بگوییم بازار آزاد و اقتصاد آزاد را قبول نداریم.
نایب رییس اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران، ریشه تمام مشکلات برای صادرکنندگان را عملکرد دستوری و شیوه مبارزه‌ دولت با تورم دانست و گفت: واردکننده کالا وارد می‌کند و این یعنی صادرکننده به واردکننده یارانه می‌دهد. صادرکننده با پول صادرات اقلام کشاورزی همچون خرما، کشمش، پسته و… به واردکننده یارانه می‌دهد تا محصولاتی همچون اتومبیل و موبایل و موتور سیکلت و … وارد کند. همین موجب شده است که بر صادرات فشار وارد شود.
شهریاری با بیان اینکه ما قدرت رقابتی را از دست داده‌ایم، اظهار داشت: این مساله موجب می‌شود که دیگر نتوانیم محصولات خود را بفروشیم و از دور خارج شویم.

سامانه نیما سیستمی نا امن برای صادرکننده
محمدامین حاج کاظمیان، صادرکننده نمونه و ملی صنعت خشکبار نیز طی سخنانی گفت: از سال ۱۳۹۷ با پیمان‌سپاری ارزی و مدل اجرایی شدن سیاست‌ پیمان‌سپاری ارزی صنعت خشکبار و صادرات بخش کشاورزی با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو شد. از همان ابتدا که سامانه نیما مطرح شد صادرکنندگان بخش کشاورزی موظف شدند که ارز حاصل از صادرات را در سامانه نیما ارایه دهند و عدم درک صحیح از شرایط تحریم مشکلات بسیاری را برای ما به‌وجود آورد. برای مثال مگر می‌توان ارز حاصل از صادرات کالای کشاورزی کالای غذایی را در اختیار واردکنندگان دیگر صنایع و صنوف بگذاریم؟ دنیای تحریم نمی‌گذارد. مگر مالکیت ارز حاصل از صادرات در دنیای تحریم با شرکت‌های ایرانی است؟ جواب خیر است. ما از ابتدا مشکلمان این بود که در سامانه نیما مدل و سیستم امنی تعریف نشده بود. صادرکننده، واردکننده را نمی‌دید، صادرکننده نیاز واردکننده را نمی‌دید بعدها صرافی‌ها ورود پیدا کردند و از همه مهمتر موضوع قیمت‌گذاری نرخ ارز بود. در دولت‌های پیشین که امیدواریم در دولت جدید این مسأله هرچه سریعتر تصحیح شود، تعریف صحیحی از نرخ ارز نداشت. بنده سؤالم از اصحاب رسانه این است که ارزش نرخ ارز در دنیای پیرامون ما و ایران عزیز ما به چه شکل تدوین می‌شود؟ جز این‌که در دنیا نرخ ارز عیار و ارزش پول ملی را براساس قیمت طلای جهانی مشخص می‌کنند.
قیمت طلا و سکه را در ایران چه کسی مشخص می‌کند بانک مرکزی به‌ چه صورت بدون سکه و طلا قیمت‌گذاری می‌کند؟ همان را براساس قیمت‌گذاری دنیا محاسبه کنیم در می‌یابیم که قیمت دلار یا قیمت یورو حداقل ۲۰ تا ۳۰ درصد بالاتر از قیمت دستوری ارزی است که به صادرکننده تحمیل می‌شود. این بزرگترین چالش ما است.
ما مشکلی با پیمان‌سپاری ارزی نداریم مشکل پیمان‌سپاری ارزی از نگاه صادرکنندگان حرفه‌ای این است که دولت می‌خواهد شریان ارزی را مدیریت کند، جریان ارز را کنترل کند. می‌خواهد بداند ارز به چه شکل تحصیل می‌شود و به چه شکل هزینه می‌شود که این مسأله بسیار پسندیده است اما قیمت‌گذاری ارز به چه شکل است. در مقابل سال ۱۳۹۷ سیاستی اتخاذ می‌شود هرساله آن را اصلاح می‌کنند که نتیجه آن تعامل با خودروسازان بود مبنی بر این‌که خودروسازان می‌توانند از محل صادرات خود نسبت به واردات کالا اقدام کنند. این سبب می‌شود خودروساز به حوزه صادرات خشکبار ورود پیدا کند که به طبع آن، هم کیفیت کالای صادراتی زیر سؤال می‌رود و هم براساس سود بسیار بالای واردات خودرو و انحصار آن با پایین‌ترین قیمت ممکن بازارهای بین‌المللی را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. اگر قرار باشد برای صادرات که تنها روش توسعه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی کشور مرتب محدودیت تعریف کنیم صرفاً باید به صادرات نفت با آن هزینه گزاف نقل و انتقال تمرکز کنیم.

فرسودگی صادرات خشکبار با اجرای سیاست های غلط دولت
همچنین در این نشست مجید بازیان، عضو هیات رئیسه اتحادیه صادرکنندگان خشکبار ایران در سخنانی با بیان اینکه سیاست غلط وزارت صمت وقت، عملا خودروساز را به صادرکننده پسته تبدیل کرد تاکیدکرد: وقتی بانک مرکزی اعلام می‌کرد که ۲ میلیارد دلار از محصولات کشاورزی درآمد ارزی داریم، می‌گفتند این میزان عددی نیست اما این میزان حاصل دسترنج ۱۷ استان و ۵ تا ۶ میلیون کشاورز است؛ بنابراین تولیدات ما باید تحت هر شرایطی صادر شود.

وی در نشست خبری امروز با محوریت چالش‌های صادرات خشکبار اظهار کرد: ۸۰ درصد چند محصول کشاورزی که داریم باید صادر شود. یعنی ۲۰۰ هزار تن پسته‌ای که داریم باید ۱۸۰ هزار تن آن صادر شود. درخت پسته و باغ ما نمی‌تواند توقف کند تا بانک مرکزی سیاست‌های خود را تنظیم کند.

وی افزود: در برخی سال‌ها افزایش صادرات داشته‌ و در برخی سال‌ها کاهش صادرات. صادرکننده باید تحت هر شرایطی محصولات خود را صادر کند.   سیاستگذاران ما متاسفانه از روز اول صادرات محصولات نفتی و پتروشیمی و فولادی ما را با کشاوزی در یک کفه می‌بیند اما این مسائل با یکدیگر بسیار تفاوت دارند. وقتی بانک مرکزی اعلام می‌کرد که ۲ میلیارد دلار از محصولات کشاورزی درآمد ارزی داریم، می‌گفتند این میزان عددی نیست اما این میزان حاصل دسترنج ۱۷ استان و ۵ تا ۶ میلیون کشاورز است بنابراین تولیدات ما باید تحت هر شرایطی صادر شود.

بازیان ادامه داد: طی چند سال گذشته نتوانستیم بانک مرکزی و دولت را متقاعد کنیم که این صادراتی که در حال انجام است، نمی‌توانیم ارز خود را در اختیار خودروساز و موبایل‌سازها و صنایع دیگر قرار دهیم. ارز خشکبار تعریف می‌شود. این ارز باید در خود صنعت و محصولات کشاورزی وارد شود. بنابراین به دلیل اینکه برخی از صنایع ما درگیر تحریم هستند نمی‌توانیم این کار را انجام دهیم.

وی در پایان گفت: از جمله اتفاقات دیگر طی سال گذشته این بود که وزارت صمت به یکباره واردات در مقابل صادرات خودرو برای خودروسازان را باز کرد ولی این مسئله را برای دیگر صنایع محدود کرد و عملا خودروساز به صادرکننده پسته تبدیل شد. این سیاست‌ها است که صنعت ما را دچار فرسایش کرده است.