مواد غذایی> چند سال پیش با جمع آوری چند برند آبلیمو بحث آبلیموهای تقلبی در بازار مطرح شد، تقلب هایی که شاید تا حدی مردم را به سمت آبلیموهای دست ساز ترغیب کرد غافل از اینکه این آبلیموهای سنتی، علاوه بر تقلب سرشار از آلودگی های میکروبی، قارچ و کپک هستند.

 

آبلیمو از جمله مواد غذایی است که شناسایی تقلب در آن کار آسانی نیست و شاید به همین دلیل هم بود که چند سال پیش، عرضه حدود 14 برند آبلیموی صنعتی در بازار ممنوع شد. 

اما اگر آبلیمو، آبِ لیمو نباشد پس چیست و در آن از چه ترکیباتی استفاده می شود و آیا روش های تشخیصی ما آن قدر پیشرفته است که بتواند تقلب در تولید آبلیموهای صنعتی نظارت کند. 

دلیل اعتماد مردم به دستفروشانی که جلوی چشم آنها آبِ لیمو را می گیرند چیست و آیا این اعتماد بجاست؟ چرا باید آبلیموهای سنتی را به آبلیموهایی که در شرایط پاستوریزه تولید می شوند، ترجیح داد. 

وحید مفید، مدیرکل نظارت بر فرآورده های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو در این باره به خبرنگار ایرنا می گوید: تمام آبلیموهای دارای پروانه ساخت موجود در بازار دائم تحت کنترل است و مواردی از آبلیموهای برند دارای پروانه ساخت که مشکل داشتند، مشاهده کردیم. 

وی می افزاید: تفاوت تقلب در آبلیموهای صنعتی با آبلیموهای سنتی در این است که اگر تولیدکنندگان آبلیموهای صنعتی، تقلب کنند و مشکلاتی داشته باشند بلافاصله با آنها برخورد می کنیم. به محض مشاهده تقلب در آبلیموهای صنعتی با آنها برخورد می شود و ضوابط سختگیرانه ای برای آنها وجود دارد از آن جمله که پروانه تولیدکنندگان متخلف تعلیق می شود یا دیگر پروانه آنان را تمدید نمی کنیم و محصولات تقلبی نیز از بازار جمع آوری می شوند. 

مدیرکل نظارت بر فرآورده های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو می گوید: آبلیموهای صنعتی از روش کنستانتره تهیه می شوند که در استانداردهای آنها چالش هایی وجود داشت چرا که درباره ویژگی های یک آبلیمو باید به تمام موارد از انواع لیمو، و تغییرات لیموها در مناطق مختلف کشور توجه داشت. 

مفید تصریح می کند: این ویژگی ها موجب چالش هایی در استانداردها می شد اگر خواستار یک ویژگی به صورت خیلی سختگیرانه و محدود بودیم، آبلیموها، طبیعی تولید می شد اما خارج از استاندارد بود و اگر دامنه تغییرات ویژگی را گسترده می کردیم محلی برای تقلب ایجاد می شد. 

مدیرکل نظارت بر فرآورده های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو می گوید: این سازمان با همکاری سازمان استاندارد از یک سال پیش اقداماتی در جهت تجدیدنظر استانداردها و آزمون های شناسایی تقلب در آبلیموها انجام داده است. 

مفید می افزاید: در آزمون های جدید از دستگاه های تخصصی تر استفاده می شود و امیدواریم با استانداردهای جدید، ویژگی های آبلیمو، سریعتر و دقیق تر شناسایی شوند تا تقلب ها را پیدا کنیم. 

وی اضافه می کند: در روش های قدیمی، تشخیص تقلب در آبلیمو سخت بود اما با روش های جدید امیدواریم شرایط بهتر شود و آزمون ها سریعتر و دقیق تر صورت گیرد؛ در این اقدامات قرار است انجمن تولیدکنندگان آبلیمو نیز همکاری داشته باشند تا تقلب در آبلیمو صفر شود. 

مفید درباره چگونگی تقلبات در آبلیمو نیز می گوید: تقلب آبلیمو به این صورت است که واحدهای تولید کننده در تولید کل یا درصدی از آبلیمو، از اسیدسیتریک، رنگ یا ترکیبات دیگر استفاده می کنند. 

مدیرکل نظارت بر فرآورده های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو اظهار می دارد: این سازمان به هیچوجه نمی تواند آبلیموهای دست ساز را تایید کند؛ این آبلیموها در شرایط غیربهداشتی تهیه می شوند و در بسیاری از موارد پس از آبگیری، پاستوریزه نمی شوند. 

مفید می افزاید: سازمان غذا و دارو به طور مستمر بررسی هایی از آبلیموهای دست ساز در بازار انجام می دهد. بررسی ها نشان داده اند که این آبلیموها مملو از کپک و قارچ هستند و بسیاری از آبلیموهای سنتی موجود در بازار، تقلبی است به طوری که درصدی از ترکیب آنها فرآورده های «سنتتیک» است. 

به گفته وی، تقلبات آبلیموهای دست ساز بیشتر از آبلیموهای صنعتی است. 

مدیرکل نظارت بر فرآورده های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو می گوید: در پروژه ای از سوی مرکز تحقیقات سلامت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی مشخص شد که قیمت آبلیموهای سنتی گرفته شده آماده در بطری با قیمت آبلیمویی که جلوی مشتری گرفته می شود، متفاوت و بالاتر است که نشان دهنده تقلب در این آبلیموها است. 

مفید می افزاید: به شدت پیگیر هستیم تا تقلب را در آبلیموهای صنعتی به حداقل برسانیم اما در عین حال به هیچوجه توصیه نمی شود که آبلیموی دست ساز مصرف شود. 

وی تاکید می کند: آبلیموهای دست ساز که اغلب هم فصلی هستند، سرشار از آلودگی های میکروبی هستند. 

هدایت حسینی، رئیس انستیتو تغذیه نیز به هموطنان توصیه می کند در تمام فصول از لیموی تازه استفاده کننده که علاوه بر ویتامین سی C از سایر ارزش تغذیه ای این میوه نیز بهره مند شوند، لیموی تازه بهترین ماده برای تغییر طعم غذا است. 

او به خبرنگار ایرنا می گوید: آبلیموهای فله ای مورد تائید نیست؛ آبلیموهای دست ساز حاوی مواد غیرمجاز و میکروارگانیسم های خطرناک، رنگ و دیگر عوامل غیرمجاز است. 

حسینی ادامه می دهد: شرایط تولید و نگهداری آبلیموهای صنعتی ایمن تر است و برای استفاده به عنوان چاشنی غذا خوب است. 

وی تاکید کرد: کنترل مستمری بر آبلیموهای صنعتی می شود و آنهایی که مشکل دارند بلافاصله از چرخه تولید خارج می شوند. 

رئیس انستیتو تغذیه می گوید: تقلب در آبلیموهای صنعتی کم است و اگر هم باشد بلافاصله تولید آن متوقف می شود و از مواد اولیه تا شرایط نگهداری و توزیع آن، کنترل می شود.

حسینی می افزاید: آبلیموهای دست ساز و آبلیموهایی که از سوی دستفروشان عرضه می شوند، شناسنامه سلامت ندارند و معلوم نیست از چه مسیری تولید شده اند و نگران کننده هستند.