مواد غذایی> امیر مهرزاد - روزنامه صمت -«سوسیس و کالباس‌های تاج خروسی و هشدار وزارت بهداشت» تیتر مهم‌ترین خبر صنایع غذایی بود که امنیت غذایی را برای چندمین‌بار با چالش‌های جدی روبه‌رو کرد. یکی از مشکلات در این زمینه، این است که متاسفانه بخش نظارت بر صنایع غذایی از واحدهای متخلف نام نمی‌برد.

 این سیاست در حالی اجرا می‌شود که چندی پیش وزارت بهداشت و درمان درباره مشکلاتی که در زمینه آب‌معدنی وجود داشت نام واحد تولیدی را اعلام کرد. بر این اساس برخی کارشناسان و مسئولان معتقدند نهادهای نظارتی عملکردی دوگانه دارند و برای حفظ امنیت روانی مردم برای استفاده از محصولات و فرآورده‌های گوشتی باید نام واحدهای متخلف اعلام شود. در پی انتشار اخباری مبنی بر استفاده از بافت‌هایی مانند تاج خروس در سوسیس و کالباس، مدیرکل نظارت و ارزیابی فرآورده‌های غذایی، آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو، نسبت به مصرف فرآورده‌های غیرمجاز سوسیس و کالباس که بدون تاییدیه این سازمان هستند، هشدار داد. بهروز جنت درباره استفاده از بافت‌های غیرمجازی مانند تاج خروس و پوست مرغ در تولید سوسیس و کالباس گفت: ممکن است از بافت‌های غیرمجاز به شکل نازک در فرآورده‌های سوسیس و کالباسی که در واحدها و مراکز زیرزمینی به‌صورت غیرمجاز تولید می‌شوند، استفاده شود. 

رسول کدخدایی، رییس پژوهشکده صنایع غذایی با اشاره به اینکه گاهی برخی موضع‌گیری‌ها از طرف نهادهای دولتی مشکلاتی را به وجود می‌آورد، به صمت گفت: برخی کارشناسان صنایع غذایی در کشور اعلام کردند که در فرآورده‌های گوشتی از تاج خروس استفاده می‌شود و متاسفانه این اتهامی است که به کل صنایع گوشتی کشور وارد شده است. این اتهام در حالی وارد می‌شود که تمام واحدها متخلف نیستند و یک یا در نهایت چند واحد تخلف کرده‌اند. وی با اشاره به اینکه برخی کارشناسان معتقدند استفاده از تاج خروس در فرآورده‌های گوشتی امکان‌پذیر نیست، گفت: البته این‌طور هم نیست و ممکن است یک واحد در خط تولید خود از تاج خروس هم استفاده کرده باشد. زمانی که مواد اولیه تولید فرآورده‌های گوشتی در داخل تیغه‌ها قرار می‌گیرد تمام مواد با یکدیگر ترکیب می‌شوند. این ترکیب به نوعی است که مواد به لحاظ فیزیکی تغییر شکل می‌دهند و دیگر قابل تفکیک نیستند. بر این اساس ممکن است از تاج خروس هم در فرآورده‌های گوشتی استفاده شده باشد. نکته‌ای که در این زمینه اهمیت بسیاری دارد، امنیت روانی مردم در استفاده از محصولات صنایع گوشتی و غذایی است. نباید به دلیل تخلف یک واحد کل بخش تولید کشور را متهم کرد. رییس پژوهشکده صنایع غذایی با اشاره به اینکه تبلیغات منفی باعث می‌شود بخش تولیدی کشور دچار مشکلات جدی شود، توضیح داد: دولت در بخش نظارتی در صنایع غذایی با برخی تخلف‌ها روبه‌رو می‌شود. در صورتی که مسئولان دولتی تخلف‌ها را بدون عنوان کردن نام واحد متخلف اعلام می‌کند، در این حالت تمام بخش تولید متهم به تخلف می‌شود.

کدخدایی با بیان اینکه تولید غیرقانونی فضایی مسموم را برای تولیدات قانونی ایجاد می‌کند، گفت: استفاده از تولیدات غیرقانونی با وجود قیمت کمتر، آسیب‌های بسیاری دارد که به دلیل بیماری‌های متعدد ممکن است هزینه‌های چندبرابری را به افراد تحمیل کند. همچنین استفاده از تولیدات غیرقانونی باعث بدنام کردن کل بخش تولیدی کشور می‌شود. فردی که از این مواد استفاده می‌کند، نمی‌گوید از محصولات واحدهای غیرقانونی استفاده کرده بلکه برای مثال می‌گوید سوسیس خورده است و این باعث بدنامی کل بخش تولید فرآورده‌های گوشتی کشور می‌شود. وی با تاکید بر اینکه در فرآورده‌های گوشتی بخش‌های دیگری هم وجود دارد که استفاده از آنها غیرقانونی است، این‌گونه توضیح داد: فرمول تولید فرآورده‌های گوشتی و قیمت‌گذاری آنها مشخص است و واحدهای تولیدی باید بر همین اساس رفتار کنند اما متاسفانه گاهی رفتارهای غیرقانونی به دلیل اهداف سودجویانه مشکلاتی را ایجاد می‌کند.

رییس پژوهشکده صنایع غذایی افزود: تشخیص این موضوع که چه موادی در فرآورده‌های گوشتی استفاده شده است نیاز به آزمایش‌های ویژه دارد. به‌راحتی نمی‌توان این مواد را از یکدیگر تشخیص داد و مواد اولیه را مشخص کرد. یکی از دلایل ایجاد مشکل در فرآورده‌های گوشتی، هم همین موضوع است. به عبارتی درباره شیوه ترکیب مواد اولیه فرآورده‌های گوشتی می‌توان این‌طور گفت که هر ماده‌ای را می‌توان ترکیب کرد و بررسی این ترکیب‌ها نیاز به آزمایش‌های پیچیده دارد.

وی گفت: در برخی موارد حتی گوشت‌های غیرمجاز استفاده نمی‌شود. برخی تولیدکنندگان فرآورده‌های گوشتی از موادی استفاده می‌کنند که در رژیم غذایی انسان وجود ندارد و بسیار خطرناک هستند. در این موارد هم حتی به راحتی نمی‌توان تشخیص داد که این مواد چیست. کدخدایی با بیان اینکه فرآورده‌های گوشتی در قانون و استاندارد تعریف مشخصی دارد، گفت: در استانداردسازی فرآورده‌های گوشتی فرمول‌های تولید تعریف شده و تولیدکنندگان موظف به رعایت آن هستند. بسیاری از واحدهای تولیدی در کشور به فرمول‌های تولید پایبند هستند. وی با بیان اینکه اکنون بسیاری از واحدهای تولید فرآورده‌های گوشتی در کشور، قانونمند به امر تولید می‌پردازند، افزود: نمی‌توان در تخلف‌ها تمام بخش تولید کشور را زیر سوال برد. عمده تخلف‌هایی که در زمینه تولید فرآورده‌های گوشتی می‌شود، از طرف تولیدکنندگان غیرقانونی و زیرپله‌ای است.