(توسط احمدرضا لعلینیا کارشناس ارشد صنایع تبدیلی دام و طیور)
سالانه بیش از 700 میلیون تن شیر خام در جهان تولید میشود. بر این اساس، سهم سرانه مصرف آحاد جوامع بشری بهطور متوسط حدود 100 کیلوگرم است.
مطالعات نشان میدهد که مصرف شیر و فرآوردههای کمچرب شیر، کمک شایانی به کاهش خطرهای ناشی از بیماریهای مزمن قلبی و عروقی میکند. شواهدی در دست است که مادرانی که در دوره بارداری خود فرآوردههای لبنی بهویژه پنیر مصرف کردهاند، فرزندانی سالمتر و استحکام دندانی بهتر، نسبت به سایر مادران به دنیا آوردهاند.
بدیهی است که ابتدای زنجیره لبنیات که شیر و پنیر را سر سفرهها فراهم میآورد، همانا دام و دامپرور است.
فرآوردههای لبنی، مواد مغذی مانند ویتامینها (A، D، 12B، ریبوفلاوین و نیاسین) و مواد معدنی ضروری ازجمله کلسیم، پتاسیم، فسفر و پروتئین را فراهم میکند.
محصولات شیری نهتنها نقش مؤثری در تأمین غذای سالم برای کودکان و بزرگسالان دارد بلکه به سالمتر زندگی کردن آنها نیز کمک شایانی میکند.
تحقیقات انجام شده، بیانگر این واقعیت است که فرآوردههای شیری، علاوه بر اینکه بعنوان بخشی از یک رژیم غذایی سالم به بهبود تغذیه کمک میکند، موجب کاهش خطر ابتلا به پوکی استخوان و فشار خون شده و به حفظ وزن متناسب نیز کمک میکند.
لبنیات و قلب
پیشگیری از فشار خون بالا و در نتیجه بهبود و سلامت قلب، همواره در طول زندگی انسان، از اهمیت بسزایی برخوردار بوده است. شواهد علمی حاکی از آن است که تغییرات کوچک در شیوه زندگی ازجمله رژیم غذایی، میتواند اثرات مفیدی بر فشار خون داشته باشد. تحقیقات همچنین نشان میدهد که مصرف مواد لبنی، فشار خون و سلامت قلب را تحت تأثیر قرار میدهد.
یک رژیم غذایی سالم از فرآوردههای لبنی کمچرب یا بدون چربی با مصرف روزانه سه نوبت (servings)، یکی از رویکردهایی است که به دستیابی و حفظ فشار خون سالم منجر میشود که خود باعث کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی است.
لبنیات و سلامت استخوان
شواهد علمی دیگری دلالت بر این دارد که مصرف مقادیر کافی کلسیم و یا مواد غذایی که بهطور طبیعی حاوی کلسیم هستند (شیر، پنیر و ماست) موجب کاهش خطر پوکی استخوان میشود.
لبنیات و وزن متناسب
تحقیقات نشان میدهد که افرادی که در سنین رشد قرار دارند، با مصرف روزانه سه نوبت شیر، پنیر و یا ماست بهعنوان بخشی از رژیم غذایی متعادل و غنی از مواد مغذی، میتوانند به حفظ وزن متناسب خود کمک کنند.
مطالعات متعدد نشان میدهد افرادی که از فرآوردههای لبنی و در نتیجه کلسیم بیشتری در غذای روزانه خود بهره میبرند، از وزن و چربی دور شکم کمتری نسبت به سایر افراد که لبنیات مصرف نمیکنند، برخوردارند.
مطالعه منتشر شده در مجله تغذیه، اهمیت کلسیم در رشد و تکامل جنین را مورد بررسی قرار داده است. محققان به نتایج جالبی در مورد اثرات مصرف طولانی مدت پنیر و لبنیات در دوران بارداری و در نتیجه افزایش کیفیت دندانهای نوزادان، دست یافتهاند. این مطالعه ارتباط تنگاتنگی بین مصرف پنیر و کل لبنیات در طول دوره بارداری و کاهش خطر پوسیدگی دندان در نوزادان یافته است. نوزادان مادرانی که در دوران بارداری پنیر بیشتری مصرف کردهاند به مراتب مشکلات پوسیدگی دندان کمتری نسبت به سایر نوزادان داشتهاند.
تولید و مصرف جهانی شیر
در سال 2011 میلادی، 721 میلیون تن شیر در جهان تولید شده است. هندوستان با تولید 121 میلیون 700 هزار تن، بزرگترین کشور تولیدکننده شیر در جهان است که این تولید تماماً به مصرف داخلی رسیده است.
مصرف جهانی شیر در قارههای مختلف جهان
آسیا بهعنوان وسیعترین قاره جهان، با 39 درصد، بالاترین مصرف جهانی شیر را دارد ولی مصرف سرانه بهطور متوسط در این قاره پهناور تنها 67 کیلوگرم است که از میانگین مصرف جهانی (100 کیلوگرم) پایینتر و از مصرف سرانه اروپا (277 کیلوگرم) بسیار پایینتر است.
این واقعیتی انکارناپذیر است که در بیشتر مناطق توسعهیافته، مانند کشورهای عضو اتحادیه اروپا، آمریکای شمالی و اقیانوسیه، فرآوردههای لبنی بهعنوان غذا شناخته میشود درحالی که در سایر مناطق، این فرآوردهها بخشی از غذای سنتی مردم آن مناطق است و اغلب فرآوردههای لبنی را بهعنوان یک کالای تجملی تلقی میکنند.
شهروندان کشورهای واقع در شمال اروپا، بالاترین مصرف سرانه شیر مایع در جهان را به خود اختصاص دادهاند.
مصرف سرانه در کشورهایی نظیر استونی، ایرلند و فنلاند در مجموع معادل دو برابر متوسط مصرف سرانه در کشورهای اتحادیه اروپا است.
بالاترین مصرف سرانه کره متعلق به کشورهای واقع در غرب اروپا است. مصرف سرانه این محصول در کشور فرانسه معادل هفت کیلو و 500 گرم است که این مقدار نیز معادل دو برابر متوسط مصرف سرانه در کشورهای عضو اتحادیه اروپا است.
کشورهای غرب اروپا همچنین بالاترین متوسط مصرف سرانه پنیر را نیز دارا هستند که در این میان کشورهای لوکزامبورگ و فرانسه با مصرف سرانه بیش از 25 کیلوگرم در صدر قرار دارند.
روز جهانی شیر
اولینبار روز جهانی شیر در ماه ژوئن سال 2001 میلادی برگزار شد و از آن زمان تاکنون برگزاری این روز بهعنوان یک رویداد جهانی در تعداد قابل توجهی از کشورهای جهان بعنوان شیوهای جهت تمرکز بر روی موضوع شیر بهعنوان یک غذای عام با تاکید بر وضعیت تغذیه کودکان و افراد دچار سوءتغذیه، برگزار میشود.
مراسم روز جهانی شیر توسط سازمان خواربار و کشاورزی (فائو) بهمنظور افزایش آگاهی از اهمیت مصرف شیر در جهان، برنامهریزی و اجرا میشود.
این مراسم بین 199 کشور عضو سازمان ملل متحد در اول ژوئن از سال 2001 میلادی برگزار شده است.
سالانه بیش از 700 میلیون تن شیر خام در جهان تولید میشود. بر این اساس، سهم سرانه مصرف آحاد جوامع بشری بهطور متوسط حدود 100 کیلوگرم است.
مطالعات نشان میدهد که مصرف شیر و فرآوردههای کمچرب شیر، کمک شایانی به کاهش خطرهای ناشی از بیماریهای مزمن قلبی و عروقی میکند. شواهدی در دست است که مادرانی که در دوره بارداری خود فرآوردههای لبنی بهویژه پنیر مصرف کردهاند، فرزندانی سالمتر و استحکام دندانی بهتر، نسبت به سایر مادران به دنیا آوردهاند.
بدیهی است که ابتدای زنجیره لبنیات که شیر و پنیر را سر سفرهها فراهم میآورد، همانا دام و دامپرور است.
فرآوردههای لبنی، مواد مغذی مانند ویتامینها (A، D، 12B، ریبوفلاوین و نیاسین) و مواد معدنی ضروری ازجمله کلسیم، پتاسیم، فسفر و پروتئین را فراهم میکند.
محصولات شیری نهتنها نقش مؤثری در تأمین غذای سالم برای کودکان و بزرگسالان دارد بلکه به سالمتر زندگی کردن آنها نیز کمک شایانی میکند.
تحقیقات انجام شده، بیانگر این واقعیت است که فرآوردههای شیری، علاوه بر اینکه بعنوان بخشی از یک رژیم غذایی سالم به بهبود تغذیه کمک میکند، موجب کاهش خطر ابتلا به پوکی استخوان و فشار خون شده و به حفظ وزن متناسب نیز کمک میکند.
لبنیات و قلب
پیشگیری از فشار خون بالا و در نتیجه بهبود و سلامت قلب، همواره در طول زندگی انسان، از اهمیت بسزایی برخوردار بوده است. شواهد علمی حاکی از آن است که تغییرات کوچک در شیوه زندگی ازجمله رژیم غذایی، میتواند اثرات مفیدی بر فشار خون داشته باشد. تحقیقات همچنین نشان میدهد که مصرف مواد لبنی، فشار خون و سلامت قلب را تحت تأثیر قرار میدهد.
یک رژیم غذایی سالم از فرآوردههای لبنی کمچرب یا بدون چربی با مصرف روزانه سه نوبت (servings)، یکی از رویکردهایی است که به دستیابی و حفظ فشار خون سالم منجر میشود که خود باعث کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی است.
لبنیات و سلامت استخوان
شواهد علمی دیگری دلالت بر این دارد که مصرف مقادیر کافی کلسیم و یا مواد غذایی که بهطور طبیعی حاوی کلسیم هستند (شیر، پنیر و ماست) موجب کاهش خطر پوکی استخوان میشود.
لبنیات و وزن متناسب
تحقیقات نشان میدهد که افرادی که در سنین رشد قرار دارند، با مصرف روزانه سه نوبت شیر، پنیر و یا ماست بهعنوان بخشی از رژیم غذایی متعادل و غنی از مواد مغذی، میتوانند به حفظ وزن متناسب خود کمک کنند.
مطالعات متعدد نشان میدهد افرادی که از فرآوردههای لبنی و در نتیجه کلسیم بیشتری در غذای روزانه خود بهره میبرند، از وزن و چربی دور شکم کمتری نسبت به سایر افراد که لبنیات مصرف نمیکنند، برخوردارند.
مطالعه منتشر شده در مجله تغذیه، اهمیت کلسیم در رشد و تکامل جنین را مورد بررسی قرار داده است. محققان به نتایج جالبی در مورد اثرات مصرف طولانی مدت پنیر و لبنیات در دوران بارداری و در نتیجه افزایش کیفیت دندانهای نوزادان، دست یافتهاند. این مطالعه ارتباط تنگاتنگی بین مصرف پنیر و کل لبنیات در طول دوره بارداری و کاهش خطر پوسیدگی دندان در نوزادان یافته است. نوزادان مادرانی که در دوران بارداری پنیر بیشتری مصرف کردهاند به مراتب مشکلات پوسیدگی دندان کمتری نسبت به سایر نوزادان داشتهاند.
تولید و مصرف جهانی شیر
در سال 2011 میلادی، 721 میلیون تن شیر در جهان تولید شده است. هندوستان با تولید 121 میلیون 700 هزار تن، بزرگترین کشور تولیدکننده شیر در جهان است که این تولید تماماً به مصرف داخلی رسیده است.
مصرف جهانی شیر در قارههای مختلف جهان
آسیا بهعنوان وسیعترین قاره جهان، با 39 درصد، بالاترین مصرف جهانی شیر را دارد ولی مصرف سرانه بهطور متوسط در این قاره پهناور تنها 67 کیلوگرم است که از میانگین مصرف جهانی (100 کیلوگرم) پایینتر و از مصرف سرانه اروپا (277 کیلوگرم) بسیار پایینتر است.
این واقعیتی انکارناپذیر است که در بیشتر مناطق توسعهیافته، مانند کشورهای عضو اتحادیه اروپا، آمریکای شمالی و اقیانوسیه، فرآوردههای لبنی بهعنوان غذا شناخته میشود درحالی که در سایر مناطق، این فرآوردهها بخشی از غذای سنتی مردم آن مناطق است و اغلب فرآوردههای لبنی را بهعنوان یک کالای تجملی تلقی میکنند.
شهروندان کشورهای واقع در شمال اروپا، بالاترین مصرف سرانه شیر مایع در جهان را به خود اختصاص دادهاند.
مصرف سرانه در کشورهایی نظیر استونی، ایرلند و فنلاند در مجموع معادل دو برابر متوسط مصرف سرانه در کشورهای اتحادیه اروپا است.
بالاترین مصرف سرانه کره متعلق به کشورهای واقع در غرب اروپا است. مصرف سرانه این محصول در کشور فرانسه معادل هفت کیلو و 500 گرم است که این مقدار نیز معادل دو برابر متوسط مصرف سرانه در کشورهای عضو اتحادیه اروپا است.
کشورهای غرب اروپا همچنین بالاترین متوسط مصرف سرانه پنیر را نیز دارا هستند که در این میان کشورهای لوکزامبورگ و فرانسه با مصرف سرانه بیش از 25 کیلوگرم در صدر قرار دارند.
روز جهانی شیر
اولینبار روز جهانی شیر در ماه ژوئن سال 2001 میلادی برگزار شد و از آن زمان تاکنون برگزاری این روز بهعنوان یک رویداد جهانی در تعداد قابل توجهی از کشورهای جهان بعنوان شیوهای جهت تمرکز بر روی موضوع شیر بهعنوان یک غذای عام با تاکید بر وضعیت تغذیه کودکان و افراد دچار سوءتغذیه، برگزار میشود.
مراسم روز جهانی شیر توسط سازمان خواربار و کشاورزی (فائو) بهمنظور افزایش آگاهی از اهمیت مصرف شیر در جهان، برنامهریزی و اجرا میشود.
این مراسم بین 199 کشور عضو سازمان ملل متحد در اول ژوئن از سال 2001 میلادی برگزار شده است.
نظر شما