کشاورزی> اقتصادغذا - چین به همراه یک مدل بیمه کشاورزی  پیشرفته سریع معرف یکی از بزرگترین قطب های اقتصادی در بخش کشاورزی در جهان می باشد. علت متمایز بودن بیمه کشاورزی چین، بهروری و موفقیت سریع آن است و این موفقیت را با روشهای مثل بازسازی و تلاش های سیستمی به دست آورده است. این مدل با مداخلات مقامات بالای دولتی این کشور از طریق در نظر گرفتن یارانه های دولتی برای حق بیمه تولید محصولات کشاورزی بوده است.

به گزارش پایگاه خبری اقتصاد غذا «فودپرس»، در سال 2007 بعد از وضع یارانه دولتی برای حق بیمه، مجموع حق بیمه در مقایسه با سال 2006 با یک جهش قیمتی 500 درصدی از 110 میلیون دلار به 680 میلیون دلار رسیده است و روند مثبت حق بیمه ناخالص در سال‌های بعد از آن تا سال 2016 در حدود 6 میلیارد و 300 میلیون دلار رسید است.

در سال 2007 دولت چین مبلغ 280 میلیون دلار برای 50 درصد از یارانه حق بیمه اختصاص داده است. در سال 2008 این مبلغ توسط دولت به 1.1 میلیارد دلار رسید که 60 درصد آن را پوشش می داد. حمایت های دولت مرکزی  در سال 2007 مقدار قابل ملاحظه ای را برای یارانه حق بیمه ها در نظر گرفت که در حقیقت تبدیل به یک ابزار برای کاهش ریسک کشاورزان شده است. در سال 2010 برنامه یارانه حق بیمه کشاورزی در 25 استان کشور راه اندازی شد.

در حدود 26 شرکت اجرای بیمه کشاورزی را در سال 2016 بعهد داشته اند که در حدود 170 نوع خدمات بیمه ای برای محصولات اصلی کشاورزی، محصولات کشاورزی صرفا جهت بازرگانی، میوه ها، سبزیجات، گیاهان دارویی و محصولات محلی کشاورزی. در حال حاضر بیمه گران پیشنهاد  بیمه های چندگانه را می دهند مانند  بیمه های حوادث طبیعی، بیمه نواسانات قیمت ، بیمه آسیب دیدگی و بیمه درمانی که بصورت آزمایشی می باشد.

23 شرکت مجاز بیمه و شرکت CARP  که این شرکت های بیمه ای را بیمه می کنند توسط P&C  چینی در سال 2014 تاسیس شد. شرکت P&C  یک آژانس مدیریت ریسک در چین است.  کار این آژانس مذاکره کردن در خصوص الزامات و اصلاحات ظرفیت ریسک و برنامه های تجارت اعضا است.

در خصوص چالش های که شامل سیستم بیمه کشاورزی چین باید ملاحظه کرد:

فقدان داده‌های اعلام شده در خصوص کیفیت، در سطح مزرعه، نیاز به بهبود تنظیم ضرر و زیان روشها، فقدان شفاویت در اطلاعات شرکت‌های بین الملی بیمه.

بیمه کشاورزی در چین در سال 1982 با پوشش بیمه ای محصولات دامی و زراعی معرفی شد. پیشرفت و تحول بیمه کشاورزی در چین در دو فاز طبقه بندی می شود. فاز اول بیمه سال های 1982 تا 2002 ، زمانی که شرکت بیمه کننده به اشخاص حقیقی  ابزار بیمه ای جدیدی را برای محصولات کشاورزی معرفی نموده و آنها را از طریق دولت های محلی به کشاورزان انتقال دادند به وقوع پیوست.

هر چند در آن سال ها ابزار های بیمه ای محصولات کشاورزی سود چندانی برای شرکت های بیمه ایجاد نکردند و به همین دلیل آنها تمایلی بر فروش بیشتر این ابزار از خود نشان نمی دادند. در نتیجه حق بیمه ناخالص از 140 میلیون دلار در سال 1992 به 57 میلیون دلار در سال 2002 کاهش پیدا کرد.

نمودار1. حق بیمه ناخالص از سال 1982 تا 2005 (ارقام به میلیون دلار)

 

فاز دوم پیشرفت بازار بیمه کشاورزی به شرایط کنونی این بازار منتهی شد. این تغییر فاز در سال 2003 با معرفی برنامه های متنوع آزمایشی بارانه ای آغاز شد. 

شرکت بیمه اموال و دارائی های چین شروع به انتشار آزمایشی پوشش های بیمه ای برای محصولاتی چون برنج و گندم نمود. شرکت بیمه اشخاص حقیقی چین در تعامل با دولت های محلی تعدادی ابزار بیمه ای کشاورزی را به صورت آزمایشی روانه بازار کرد.

از سال 2003 و فارغ از فعالیت های شرکت بیمه اشخاص حقیقی چهار شرکت بیمه ای ( سان لایت ، آنژین ، آنهوآ و گروپما) شروع به انتشار ابزار بیمه ای نمودند. در سال 2005 بازار بیمه محصولات کشاورزی در چین کماکان بسیار محدود بوده و ارزشی  معادل 1/9 میلیون لار داشت.

در سال های بعدی دولت چین با دعوت از سایر شرکت های بیمه ای برای ورود به این بازار سعی در توسعه این بازار داشت و اعلام کرد که بیمه کشاورزی فاکتور اصلی سیاست های توسعه بخش کشاورزی این کشور می باشد.

بیمه های کشاورزی یارانه ای به عاملی مهم در رشد بخش کشاورزی و ثبات درآمد کشاورزان تبدیل شد.

در ژوئن سال 2006 شورای ایالتی نظر خود در رابطه با پیشرفت و اصلاحات صنعتبیمه اعلام نمود. در این بین اعلام اهمیت وجود بیمه در سیاست های داخلی کشاورزی نمود چشم گیری داشت. این اعلام در سال 2007 توسط شورای ایالتی و در قالب انتشار سند شماره 1 رسمیت یافت. این سند به عنوان راهکاری برای کاهش ریسک توسط گسترش بیمه کشاورزی ، گسترش برنامه های آزمایشی بیمه ای با استفاده از یارانه ها و ابداع روش هایی جهت کاهش ریسک فاجعه آمیز که با حمایت های دولت پوشش داده می شود، شناخته شد. از این رو سند به عنوان نقطه عطفی در صنعت بیمه کشاورزی چین یاد می شود چراکه این صنعت می تواند از حمایت مالی و قانونی دولت برخوردار گردد.  

در سال 2006 حق بیمه اخذ شده از بخش کشاورزی به رقمی در حدود 11/0 میلیارد دلار نزدیک شد. کلیه جبران خسارت پرداخت شده در همان سال به 07/0 میلیارد دلار و نسبت خسارت 68 % بود. محدوده ای که در آن زمان توسط بیمه پوشش داده شده بود در حدود 66/9 میلیون هکتار بوده است.

 

در سال 2007 دولت چین 13/0 میلیارد دلار به عنوان یارانه حق بیمه برای تامین مالی 50 % حقوق بیمه پرداخت شده توسط کشاورزان در استان های جیانگسو، جیلین، ژینجیانگ، هونان و سیچونآن برای 5 محصول: دزت، گندم، برنج، پنبه و سویا تخصیص داد. ( نقشه شماره 1 ) بعدها در همین سال دولت 15/0 میلیارد دلار برای تغذیه خوک نیز علاوه به مبلغ قبلی هزینه نمود.

در سال 2007 قانون یارانه حق بیمه برای محصولات منتخب  بدین گونه بود: 25 % حق بیمه اط طریق دولت مرکزی تامین مالی می شد، 25 % توسط دولت محلی و 50 % باقیمانده توسط کشاورزان تامین مالی می شد. حمایت دولت در سال 2007 توسط یارانه حق بیمه از دلایل عمده رشد صنعت بیمه کشاورزی به شمار می رود.

 

در سال 2007 پریمیوم حق بیمه بخش کشاورزی به طور چشمگیری افزایش یافته و به 68/0 میلیون دلار رسید که این رقم در مقایسه با سال قبل رشد 518 % را نشان می داد. مجموع مبلغ جبران خسارت صنعت کشاورزی در حدود 3/0 میلیارد دلار تخمین زده شد. مبلغ کل حق بیمه پرداختی از 7/22 میلیارد دلار گذشت.

در سال 2007  33/15 میلیون هکتار زمین کشاورزی و بیش از 50 میلیون کشاورز تحت پوشش بیمه قرار گرفتند. بنابراین  می توان گفت که در حدود 10 % از کل اراضی کشاورزی کشور چین در این سال تحت پوشش بیمه قرار گرفت.

 

در سال 2008 دولت چین یارانه حق بیمه کشاورزی را از 50 % به 60 % افزایش داد که از این مقدار 35 % آن توسط دولت مرکزی  و 25 % توسط دولت محلی  تامین می شد. چنین ترکیبی سهم کشاورز را از پرداخت حق بیمه به 40 % کاهش داد.

 

در سال 2008 برنامه بیمه کشاورزی در 17 استان چین انجام شد. بیش از 3/33 میلیون هکتار از اراضی کشاورزی این کشور تحت پوشش این برنامه قرار گرفت و بیش از 90 میلیون کشاورز بیمه شدند. مجموع پریمیوم حق بیمه در حدود 84/1 میلیارد دلار تخمین زده شد و یارانه حق بیمه در حدود 1/1 میلیارد دلار برآورد شد.

کل جبران خسارت در آن سال 1/1 میلیارد دلار با نسبت خسارت 59 % محاسبه شد. کل مبلغ بیمه در آن سال بالغ بر 7/34 میلیارد دلار بود.

 

در سال 2009 کل پریمیوم بیمه کشاورزی در حدود 2 میلیارد دلار بوده و مجموع مبلغ بیمه پرداختی بالغ بر 7/55 میلیارد دلار بوده است. کل مساحت تحت پوشش بیمه 44 میلیون هکتار بوده است. در سال 2009 در حدود 4/1 میلیارد خسارت به کشاورزان پرداخت شد و نیز خسارت به 70 % رسید.

 

در سال 2010 برنامه بیمه کشاورزی در 25 استان در چین اجرا شد ( نقشه 1 ). کل پریمیوم اخذ شده در این سال به 26/2 میلیارد دلار رسید و مجموع حق بیمه پرداختی 1/59 میلیارد دلار بود. در حدود 3/45 میلیون هکتار از اراضی کشاورزی تحت پوشش این طرح در آمدند. در سال 2010 کل مبلغ پرداختی 6/1 میلیارد دلار با نسبت خسارت 71 % بوده است. سال 2010 کم سودترین سال برای صنعت بیمه کشاورزی از زمان اجرای طرح بیمه در چین بوده است.

 

در سال 2011 کل پریمیوم اخذ شده از بیمه کشاورزی 9/2 میلیارد دلار برآورد شد. کل مبلغ پرداختی بیمه 7/100 میلیارد دلار بوده و حدود 4/1 میلیارد دلار خسارت به کشاورزان پرداخت شد. بر خلاف گذشته زیان انباشه در سال 2011 با کاهش همراه بود و به 48 % رسید. کل اراضی تحت پوشش بیمه 3/53 میلیون هکتار بوده است.

 

در سال 2012 کل پریمیوم اخذ شده به 01/4 میلیارد دلار با مجموع جبران خسارت 3/2 میلیارد دلار و نسبت خسارت 57 % رسید. کل مبلغ بیمه 5/142 میلیارد دلار و کل محدوده تحت پوشش 7/64 میلیون هکتار بوده است.

 

در سال 2013 کل پریمیوم دریافتی 9/4 میلیارد دلار و مجموع خسارت پرداختی مبلغ 4/3 میلیارد به 32 میلیون کشاورز بود. بنابراین زیان به 69 % رسید. در حدود3/73 میلیون هکتار از اراضی کشاورزی تحت پوشش بیمه قرار گرفت که در حدود 45 % از کل اراضی چین را شامل می شد. مجموع حق بیمه در سال 2013 به مبلغ 5/226 میلیارد دلار رسید. در حدود 04/2 میلیارد دلار توسط دولت چین به بیمه کشاورزی در این سال تخصیص داده شد.

در سال 2013 ، 25 شرکت از 64 شرکت بیمه ای چین وارد این تجارت شدند.

 

در سال 2014 چین اعلام کرد درآمدی معادل 3/5 میلیارد دلار از محل صنعت بیمه کشاورزی داشته است. جبران خسارتی که توسط کشاورزان دریافت شده بود معادل 5/3 میلیارد دلار با نرخ خسارت 66 % بوده است. کل محدوده تحت پوشش بیمه 6/78 میلیون هکتار از تعداد 160 میلیون کشاورز بوده است. کل مبلغ بیمه 9/269 میلیارد دلار اعلام شده است.

در سال 2014 محدوده یارانه ی پریمیوم بین 65 % تا 85 % بسته به منطقه و نوع بیمه متغیر بوده است. دولت مرکزی 40 % و دولت های استانی 25% و دولت پیشاور 15 % از پریمیوم بیمه را بر عهده داشتند. 20 % از پریمیوم باقی مانده را خود کشاورزان پرداخت می کردند.

 

 

در سال 2015 مجموع پریمیوم دریافتی از صنعت بیمه کشاورزی 6/5 میلیارد دلار تخمین زده شده و کل مبلغ پرداختی بیمه 295 میلیارد دلار بود جبران خسارت بخش کشاورزی به 4 میلیارد دلار با نسبت خسارت 71 % رسید. در حدود 92 میلیون هکتار از اراضی کشاورزی تحت پوشش برنامه بیمه قرار گرفت که این میزان 60 % اراضی کشاورزی چین را تشکیل می داد.

 

در سال 2016 مجموع پریمیوم دریافتی از صنعت بیمه کشاورزی 3/6 میلیارد دلار تخمین زده شده و کل مبلغ پرداختی بیمه 328 میلیارد دلار بود. در حدود 115 میلیون هکتار از اراضی کشاورزی تحت پوشش بیمه قرار گرفت که این میزان 75 % اراضی کشاورزی چین را تشکیل می داد. جبران خسارت بخش کشاورزی به 2/5 میلیارد دلار با نسبت خسارت 83 % رسید.

در سال 2016 حدوداً 26 شرکت بیمه ای که در صنعت بیمه ای شرکت می کردند وجود داشت. تقریباً 93 % از این تجارت بین 6 شرکت بیمه اصلی تقسیم شد: 

People’s Insurance Company of China, China United Property Insurance Company, Sunlight agricultural Mutual Insurance Company, Guoyuan Agricultural Insurance Company, Anhua Agricultural insurance Company, AVIC Groupma insurance.

در سال 2016 شرکت بیمه اشخاص حقیقی تقریبا در حدود 54% این بازار را در کشور چین در دست داشت. 

 

جدول1. بازار بیمه کشاورزی از 2016- 2006

 

ایالت های چین که در برنامه پوشش بیمه ای قرار داشته و توسط دولت تامین مالی شده اند ( 2007-2010)

 

نمودار2. مجموع پریمیوم در بیمه کشاورزی از 2016 – 2006 ( ارقام به میلیارد دلار )

 

نمودار3. کل مبلغ بیمه پرداخت شده از 2016-2006 ( ارقام به میلیارد دلار )

 

نمودار4. کل مبلغ پرداخت شده به عنوان جبران خسارت از سال 2016 – 2006 ( ارقام به میلیارد دلار )

 

نمودار5. نسبت خسارت برای دوره 2016 – 2006 

 

نمودار6. کل مناطق کشاورزی تحت پوشش بیمه از سال 2016-2006 ( ارقام به میلیون هکتار ) 

 

پوشش ریسک بیمه های کشاورزی  با استفاده از بیمه های اتکایی

در 21 نوامبر 2014 شرکتهای Chaina Properly و Casualty Reinsurance به همراه 23 شرکت مجاز بیمه ، توسط شرکت مدیریت ریسک CARP  تاسیس شد. در خصوص  شرکت CARP  باید توضیح داد که کار این آژانس مذاکره کردن در خصوص الزامات و اصلاحات ظرفیت ریسک و برنامه های تجاری اعضا است. همچین از سایر وظایف این آژانس باید به فراهم کردن آموزش ، مدیریت به اشتراک گذاشتن اطلاعات و ارائه خدمات مشاوره ای به بازرهای محلی اشاره کرد.

آژانس مدیریت ریسک هر سال برای هزینه های اداری مانند رفتن به ماموریتهای تجاری ، تحقیق و آموزش، تمرین ، خسارت ضرروزیان، هزینه‌های کنفرانس، مبادلات خارجی، بازاریابی ، حقوق و هزینه‌های مربوط به سفر برنامه ریزی انجام میدهد.

اعضای انجمن ریسک که 50 درصد بیمه کشاورزی را برای بار دوم بیمه می کنند. محاسبه این بیمه مجدد به وسیله یک فرمول انجام می شود. 

بر اساس این فرمول :

هزینه های اداری = حق بیمه یک عضو از اعضای انجمن + حق بیمه یک عضو در داخل انجمن

                                 حق بیمه اعضا از انجمن   +   حق بیمه اعضا در انجمن

  نهاد بیمه گذار و شعبه بیمه باید در چین تاسیس شده باشد.

 سرمایه ثبت شده برای هر نهاد حداقل بالای 160 میلیون دلار آمریکا باشد.

 حداقل 3 سابقه فعالیت داشته باشد.

 نسبت سنجش قدرت پرداخت تعهدات برای دو فصل گذشته بالای 150 درصد باشد.

 نسبت سنجش قدرت پرداخت تعهدات برای شرکت های تخصصی کشاورزی بالای 100 درصد باشد.

 در سال 2007، پنج شرکت شرکت های بیمه دام( PICC, CUPIC, Anxin, Anhua و Sunlight) پیشنهاد بیمه دام را برای تولید مثل گاوهادر مقابل بیماری های اپیدمی داده است این بیماری ها شامل گوش آبی ( نوعی بیماری تفسی و تولید مثلی مربوط به خوک ها) و خطرات طبیعی مانند سیل، آتش سوزی و طوفان. در سال 2010 بیشتر باروری گاوها و احشام لبنی در چین دربرابر این بیمارهای اپیدمی تحت برنامه این بیمه قرار گرفت.

در سال 2008 شرکت بیمه Anxin  برنامه شاخص روطوبت بارندگی را برای هندوان‌ها در شهرداری شانگهای به طور آزمایشی اجرا کرد و در سال 2009شرکت بیمه Guoyuan‌ه  شاخص بارندگی و خشسالی را بخشی از کشاورزان استان Anhui  به طور آزمایشی راه اندازی کرد. تا سال 2014برخی از بیمه ها تلاش کردن تا شاخص بیمه جوی و آب وهوایی را پوشش دهند اما با برخی از مشکلات مانند خطر قیمت گذاری و ریسک پایه مواجه بوده است.

در ماه می 2013 قیمت شاخص بیمه دام فقط مخصوص به پروش‎‌دهندگان خوک به بازار چین معرفی شد.

در ماه 2015 در حدود 170 نوع از انواع بیمه های کشاورزی تولید شده در بازر قابل استفاده برای محصولات اصلی کشاورزی، محصولات کشاورزی صرفا جهت بازرگانی، میوه ها، سبزیجات، گیاهان دارویی و محصولات محلی کشاورزی بوده است.

هر روستا در چین یک ریس دارد که به طور تمام وقت به اداره آن روستا می پردازد و از دولت مقرری دریافت می کند رئیس یک روستا با بیمه‎گر های محلی که بر روی برنامه  بیمه های کشاورزی فعالیت دارند همکاری می کند و این فرد صلاحیت ارزیابی خسارت و تنظیم ضررو زیان را برای بیمه شونده از طرف بیمه گر  دارد.

از لحاظ قانونی ریس دهکده قادر است:

 نگهداری سوابق مزارع بیمه شده و محصولاتی که در یک روستا تولید می شود.

 شناسایی مزارع واقع در محدوده ریاست که مستعد سیل هستند و آنهایی که شامل برنامه بیمه نشده اند و اطلاع آن به بیمه گر.

 مشارکت در ارزیابی خسارت های در مقیاس بزرگ و به عنوان واسطه برای محاسبه مجموع خسارت نهایی

ارزیابی خسارات به وسیله یک گروه بررسی کننده  انجام می شود که شامل متخصص کشاورزی از دولت محلی یا دانشگاه یک نماینده از طرف مشتریان و یک نماینده از جانب کشاورزان انتخاب می شود.

دولت چین به حمایت خود از توسعه ی بیمه کشاورزی با ارائه یارانه  به این صنعت که هر ساله با افزایش همراه است و تحت پوشش قراردادن مناطق بیشتر همچنان دامه می دهد. هر چند هنوز هم نیاز بیشتر به بهبود و اصلاح ساختار ، مبلغ و اهداف پرداخت یارانه بیمه  احساس می شود.

مهمترین نکته این است که به طور کلی  مجموع بیمه های صادر شده کمتر از چیزی است که کشاورزان از قیمت ها در بازار واقعی انتظار دارند این واقعیت اشتیاق کشاورزان را برای خرید بیمه کاهش داده است. به عنوان مثال یک زمنی به مساحت 0.07 هکتار برنج می تواند ششصد تا هزار کیلوگرم برنج تولید کند که ارزشی معادل 140 تا 250 دلار دارد. ابزار بیمه ای برای پوشش  تنها هزینه مواد مستقیم در تولید غله را پوشش داده مه در حدود 50 دلار می باشد. این میزان بیشتر از یک سوم درآمد کشاورز را از فروش محصول خود پوشش نداده و جبران خسارت را در سالهای بعد کاملا غیر جذاب می کند.

در همین زمان پوشش بیشتر نیازمند پرمیوم بالاتر بوده و مخارج یارانه دولت به شدت افزایش می یابد.

دیگر مواردی که به عنوان چالش در صنعت بیمه ای چین شناخته می شوند عبارت اند از :

+ رشد پرمیوم بیمه کشاورزی به شددت تحت تاثیر رکود رشد اقتصادی قرار می گیرد عدم وجود شفافیت اطلاعاتی برای شرکتهای بین المللی بیمه اتکایی 

+ عدم وجود اطلاعات باکیفیت و کافی در زمین کشاورزی

+روش های ارزیابی خسارت و تنظیم خسارت با عدم شفافیت همراه بوده و نیازمند اصلاحات اساسی در آینده می باشد.

بیمه های کشاورزی در چین در حدود 35 سال قدمت داشته و  با تغییرات بنیادی و اصلاح قوانین و سیاست ها تبدیل به یکی از بزرگترین بازراهای صنعت بیمه در دنیا شده است با شروع از سال 1982 چارچوب قوانین و مقرارت در این بخش همواره در حال تغییر و توسعه به منظور حمایت از کشاورزان در کل کشور بوده است.

سند شماره 1 منتشر شده توسط شورای ایلتی در سال 2007 به عنوان یک جهش بزرگ در تاریخ کشور به عنوان نقطه عطفی در توسعه برنامه های بیمه کشاورزی بوده است، که حمایت مالی قابل توجه ی را از طرف دولت برای کشاورزان فراهم می کند

در سال 2007 پس از معرفی مدل های جدید یارانه های بیمه ای  مبلغ سالانه پریمیوم های اخذ شده توسعه مداومی را از خود نشان داده و این بازار هر ساله با رشد قابل ملاحظه ای همراه می باشد. دخالتهای دولتی و حمایت های ایالت ها از طریق یارانه های بیمه ای در 10 سال گذشته روند پوشش غلات متنوع و پوشش ریسک را تسهیل کرده است. نفوذ بیشتر بیمه های کشاورزی در بازار توجهات شرکت های بیمه های اتکایی را به خود جلب کرده و این بازار را تبدیل به جذاب ترین  بازار در جهان نموده است.

مورد  مطالعاتی کشور چین به وضوح اهمیت حمایت دولت و مشارکت ساختار یافته بخش خصوصی و دولتی همراه با استراتژِی بلند مدت و تغییر سیاست گذاری در راستای توسعه سیستم بیمه کشاورزی ملی را نشان می دهد.

کارایی مدل PPP  و حمایت دولت از طریق مثال های مختلف در کشور های مختلف ثابت شده است. از بین این مثال ها در بررسی موارد مربوط به کشور چین می بایست بر موضوعاتی چون مقیاس همایت دولت، نتایج به دست آمده و ثبات رشد بازار تاکید کرد.

نمودار7. پریمیوم بیمه کشاورزی اخذ شده 2005 – 1982 ( ارقام به میلیون یوآن )

 

نمودار8. کل مبلغ بیمه پرداخت شده از 2016-2006 ( ارقام به میلیارد یوآن )

 

نمودار9. کل مبلغ پرداخت شده به عنوان جبران خسارت از سال 2016 – 2006 ( ارقام به میلیارد یوآن )

 

نمودار10. کل مناطق کشاورزی تحت پوشش بیمه از سال 2016-2006 ( ارقام به میلیون هکتار )