البته تحصیلات والیزاده در مقطع کارشناسی رشته مهندسی کشاورزی متوقف نشد و در مقطع کارشناسی ارشد زبان وادبيات فارسي و رشته‌ای مرتبط با رسانه ادامه تحصیل داده است. در واقع ,او در شرایطی یک دوره چهار ساله را در دانشکده کشاورزی سپری کرد که تجربه حدود دو دهه فعالیت پربار رسانه‌ای را در کارنامه‌اش جای داده است.
در یک بعدازظهر تابستانی ماه مبارک رمضان و در اتاق مدیرعامل خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) که آخرین مسوولیتش می‌باشد پای صحبت‌های او نشستیم. از هر دری سخن گفتیم که اتفاقا برای طیف‌های مختلف خوانندگان حاوی نکات پربار و گرانسنگی است.
آنچه در پی می‌آید ماحصل گفت‌وگو با این مهندس کشاورزی موفق است که با هم می‌خوانیم.
به نظر شما چه رابطه‌ای بین فقر دانش فنی که از معضلات امروز بخش کشاورزی به شمار می‌رود با اشتغال مهندسان کشاورزی در مشاغل غیرمرتبط وجود دارد؟
نه تنها در رشته کشاورزی، بلکه امروزه در بسیاری از رشته‌های دانشگاهی بازار کار مناسب و يا متناسب وجود ندارد و مطابق با ظرفیت بازار جذب دانشجو صورت نگرفته است.
البته نکته‌ای در این میان وجود دارد و آن اینکه آموزش‌های دانشگاهی قابل نقد است، چرا که بسیاری از دانش‌آموختگان دانشگاهی هم به معنای واقعی متخصص رشته خودشان هم نیستند.
از سوی دیگر بازار هم قابلیت جذب حجم بالای دانش‌آموختگان را ندارد و در برخی رشته‌ها نظیر کشاورزی و حقوق این مساله بسیار قابل رویت است.
از سوی دیگر دانش‌آموختگان به جبر زندگي چاره‌ای جز ورود به بازار کار ندارند و به این ترتیب وارد بخش‌های غیرمرتبط و حتی اموری می‌شوند که در شان یک دانش‌آموخته دانشگاه نیست و این مساله یک آسیب است.
به هر حال شما در بخشی فارغ‌التحصیل شده‌اید که هنوز هم با مشکلات عدیده‌ای دست و پنجه نرم می‌کند که می‌توان به سنتی بودن شیوه‌های کشت، بهره‌وری پایین و ... اشاره کرد. برخی از کارشناسان معتقدند که معاون‌های این دوره جهاد کشاورزی به نسبت دوره‌های قبل ضعیف‌تر هستند، به نظر جنابعالی که (به اعتقاد من) هنوز هم دغدغه کشاورزی دارید، ممکن است بفرمایید برای فاصله گرفتن از نابسامانی‌های موجود چه راهکارهایی وجود دارد؟
به نظر من شرط موفقیت در هر حوزه‌ای نیازمند چهار مولفه مدیریت، برنامه‌ریزی، سرمایه‌گذاری و نیروی انسانی است. هر کدام از این اضلاع چهارگانه اگر درست به کار گرفته نشود، طبیعتا بازدهی مناسبی نخواهد داشت.راه حل مقصرجلوه دادن مديران نيست چون اين مشكل مقطعي شكل نگرفته و يك درد مزمن است. ما در بخشنیروی انسانی از یکسو با برخی دانش‌آموختگان كم‌انگیزه و بعضاً كم دانش مواجه هستیم و از سوی دیگر مدیریت درستی هم بر سرمایه‌گذاری‌ها ، صورت نگرفته است، چرا که اگر اینگونه بود قابلیت‌های کشاورزی به تنهایی کافی بود تا ما را از وابستگی به اقتصاد نفتی نجات دهد.
برخی اوقات هزینه تولید یک محصول استراتژیک در کشورما بیشتر از نرخ واردات است و در اینجا یک مدیریت استراتژیک ترجیح می‌دهد، کشت محصولاتی که برای کشور نیاز فوری‌تری دارد و یا قیمت واردات آن بالاتر است را توسعه دهد حتي اگر قيد بعضي خودكفايي هاي را بزند.
یعنی شما با تئوری مزیت نسبی موافق هستید؟
بله، به طور قطع ما باید مزیت نسبی هر کالا را از نظر سهم در تولید، سرانه مصرف و نرخ بین‌المللی محاسبه و بر مبنای مزیت‌ها برنامه‌ریزی کنیم.
آیا ساسان والیزاده با این همه مشغله هنوز هم اخبار کشاورزی را دنبال می‌کند؟
بنده سال گذشته به همراه همسرم یک کتاب تخصصی در زمینه ژنتيك و اصلاح نباتات منتشر کردم و در خبرگزاری ایسنا هم علاوه بر آنکه به همه اخبار توجه دارم به اخبار کشاورزی هم بي عنایت نيستم!
جایگاه سرویس کشاورزی و دامپروری ایسنا را در مقایسه با سایر سرویس‌ها چگونه ارزیابی می‌کنید؟
چندي پيش در یک جمع رسانه‌ای یکی از گردانندگان صاحب نام نشریات تخصصی كه بنده را هم نمي شناخت ،حضور داشت و پیرامون مشقات فعالیت رسانه‌ای در عرصه کشاورزی سخن می‌گفت، از او پرسیدم نسبت به بخش کشاورزی ایسنا چه نظری دارید، گفت که ما با وجود آنکه نشریه تخصصی هستیم، اما غالبا اخبار کشاورزی ایسنا جلوتر از ما است.
واقعیت این است که بخش کشاورزی ایسنا مانند چند بخش دیگر تخصصی ما به معنای واقعی با بدنه کشاورزی کشور ارتباطات خوبی دارند، چه در عرصه نهادهای سیاستگزاری و وزارتی و چه بخش خصوصی و تولیدکنندگان, ارتباط خوبی برقرارشده و در این زمینه موفق هستند.
به نظر جنابعالی که مدیر یک خبرگزاری معتبر هم هستید، علت اینکه وزیر جهاد کشاورزی در 5/2 سال گذشته به رغم تمام معضلاتی که در بخش کشاورزی وجود دارد، از پاسخگویی به رسانه‌ها طفره می‌رود و از برگزاری یک کنفرانس خبری دوری می‌کند، چیست؟
متاسفانه این مساله عیب عمومی بسیاری از مسوولان در سازمان‌های مرتبط است.بندهالزاماً نقدي راجع به مسئولان وزارت كشاورزي ندارم اما به طور كلي بايد پذيرفتپاسخگویی وظیفه مسوولان است و اطلاع‌رسانی وظیفه رسانه است و مردم حق دارند که جویای اخبار باشند.
اساساً واژه "رسانه" همین معنا را می‌دهد، اما اگر مسوولان ابا دارند از اینکه مقابل خبرنگاران پاسخگو باشند، شاید به این دلیل باشد که آنها قدرت رسانه‌ها را می‌دانند و به همین دلیل نگران حواشي رسانه اي و بازتاب هاي رسانه‌ای سخنان خود مي شوند و از مصاحبه مطبوعاتی اجتناب می‌کنند. این رویکرد برای مدیران حسن نيست البتهممکن است يك دلیل آن برخی بداخلاقی‌های رسانه‌ای در گذشته باشد كه برخي مديران را محتاط مي كند.
یعنی اگر قبول داشته باشیم که پاسخگویی به افکار عمومی وظیفه مسوولان است، این رویکرد, توجیحی نمی‌تواند داشته باشد؟
درست است، چرا که نادیده گرفتن رسانه‌ها نوعی بی‌توجهی به مردم تلقی می‌شود. اجازه بدهید در اینجا از رسانه‌ها هم گلایه کنم که متاسفانه در برخی از رسانه‌ها اصول حرفه‌ای روزنامه‌نگاری فراموش می‌شود و این مساله مدیران را نگران می‌کند کهخبر ها در رسانه‌ها چگونه منعکس خواهد شد.
آیا در شرایط فعلی( که مشغله فراوانی دارید)، فرصت مطالعه نشریات تخصصی را دارید؟
به صورت مستمر خیر. اما به دلیل اینکه همسرم اشتراك یکی دو نشریه کشاورزی را داراست هرازچندگاهی آنها را مطالعه می‌کنم، اما به دلیل اینکه حجم مطالعات من به دلايل شرايط شغلي در بخش‌های سیاسی و فرهنگي تمركز دارد، به صورت تخصصی فرصت مطالعه نشریات تخصصی را ندارم، اما یک خواننده دایمی اخبار این حوزه هستم.
یک رسانه تخصصی خوب چه معیارهایی باید داشته باشد؟
صحت اخبار معیار مهمی است. رسانه‌ای که اخبارش به صورت متناوب تکذیب شود رسانه موفقی نیست حتی اگر فراگیر باشد. رسانه‌ای که از درج منبع اخبار خودداری می‌کند، خلاف عرف رسانه‌ای حرکت می‌کند.
رسانه‌ای که تیترهای غیرواقعی می‌زند و مسایل را بی‌جهت برجسته می‌کند، رسانه مطلوبی نیست.
در طول 5/1 سالی که به عنوان مدیرعامل خبرگزاری ایسنا مشغول فعالیت بوده‌اید، شیرین‌ترین و تلخ‌ترین خاطره‌تان را برای ما بگویید.
گاهی اوقات شیرینی آمیخته با تلخی است، وقتی که حاضر نبودم تا تحت اصرار و باحتي فشار برخی احزاب، اشخاص و گروه‌ها خبری را منتشر کنم، در آن لحظه تلخکام شدم، اما متعاقب آن یک شادی درونی و نشاطی در مجموعه داشتیم که سلامت خبری و استقلال حرفه‌ای خود را حفظ کرده‌ایم.
ما روزانه این خاطره‌های تلخ و شیرین را تجربه می‌کنیم , شاید به همین خاطر است کهکارشناسان کار خبرنگاری را کاری پراسترس و پراضطراب می‌دانند.
پیش از آنکه وارد ایسنا شوید چه تصوری از این خبرگزاری در ذهنتان بود و حالا که 5/1 سال در رفیع‌ترین نقطه این خبرگزاری قرار گرفته‌اید چه تصویری برای آینده در نظر دارید؟
صادقانه بگویم که نگاه من نسبت به «ایسنا» تفاوت چندانی با گذشته نکرده است. در گذشته «ایسنا» را یک رسانه پویا با بدنه دانشجویی فعال، رسانه‌ای حرفه‌ای و قابل اعتماد می‌دانستم، اگرچه برخی انتقادها هم به آن وارد بود. البته هم‌اکنون مسوولانه‌تر به این رسانه فکر می‌کنم، تلاش می‌کنم حداقل سنت‌های خوب ایسنا نظیر رفتار حرفه‌ای رسانه‌ای و حفظ مخاطب (با ایجاد اعتماد ) را پا برجا نگاه دارم.
نقطه قوت و ضعف «ایسنا»ی امروز چیست؟
قوت «ایسنا» بدنه جوان و دانشجویی آن است و اصرار به رعایت حداکثري قواعدحرفه‌ای و ديگرحرکت مسئولانه در چارچوب نظام جمهوری اسلامی . ايسنا تلاش مي كند خارج از گرایش‌های سیاسی فعالیت کند. نقطه ضعف این خبرگزاری هم این است که خودش دست و بال خودش را بسته است.
البته این ضعف خود به نوعی قوت هم تلقی است، چرا که ما خبرنگاری که دانشجو نباشد و یا از 23 سال بیشتر داشته باشد را جذب نمی‌کنیم.
خبرنگار ما حتما باید دوره‌های کارورزی را بگذراند و خبرگزاری دوره‌های آموزش خبرنگاری برای جذب شدگان ترتیب می‌دهد و به عبارتی هم‌اکنون 90 درصد خبرنگاران فعال ایسنا افراد علاقه‌مندی هستند که صرفا بر مبنای علاقه و دانشجو بودن وارد این خبرگزاری شدند و بسیار موفق هستند.
به عنوان مدیرعامل، چه افقی را برای «ایسنا» ترسیم کرده‌اید؟
«ایسنا» نخستین رسانه بر خط بود كه پس از انقلاب راه‌اندازی شد و طبیعتا یک پدیده رسانه‌ای بود که در کنار تنها خبرگزاری رسمی و سنتی کشور قرار گرفت، اما امروزحداقل 20 خبرگزاری و بیش از 100 سایت خبری فعال هستند، اما همچنان «ایسنا» یک رسانه پویا و ممتاز در فضای رسانه‌ای کشور است. بنابراین نخستین استراتژی ما این است که به رغم افزایش رقبا همچنان «ایسنا» را به عنوان رسانه ممتاز با شاخص‌های حرفه‌ای رسانه‌ای در عرصه رقابت حفظ کنیم. برنامه دوم ما به کارگیری روش‌های نوین رسانه‌ای است.
امروز موضوع «رسانه شهروندی» را در دستور کار داریم. مشارکت مخاطب در تولید خبر را در اولویت قرار داده‌ایم. وقتی نام خبرگزاری را دانشجویان می‌گذاریم نشان‌دهنده چند تاکید است: چرا که هم خبرنگار ما دانشجو است، هم اخبار حوزه دانشگاه را به طور ویژه پوشش می‌دهیم و از اين ها مهمتر نسبت به اخبار همه حوزه‌ها با نگاه پرسشگر دانشجویی برخورد مي كنيم.
از آنجایی که دایره مخاطبان «ایسنا» متفاوت است. تلاش داریم ضمن حفظ این دایره گروه‌های دیگر را با همین محوریت به صف مخاطبان خود اضافه کنیم و (فکر می‌کنم)شاید اصرار ما به رعایت قواعد رسانه که البته بر خواسته از آموزه‌های اسلامی نظیر پرهیز از تهمت، بداخلاقی و رعایت امانت در خبر است، باعث این کامیابی شده باشد.
باید بپذیریم که فضای رسانه‌ای ما در چند سال اخیر آسیب دیده و مخاطب ما رسانه‌گریز شده است که دلایل مختلفی هم دارد که می‌توان عدم اعتماد به رسانه را مهم‌ترین دلیل آن اعلام کرد.
به اعتقاد ما اگر رسانه‌ها به سمت جلب اعتماد مخاطبان گام بردارند می‌توانند دستاوردهای مهمی را در عرصه رسانه‌ای خلق کنند.
اگر زمان به عقب برمی گشت باز هم در رشته کشاورزی تحصیل می‌کردید؟
انتخاب روش زندگی به شرایط جامعه و محیط وابستگی دارد. شاید در آن شرایط باز هم تحصیل در رشته کشاورزی را برمی‌گزیدم. البته امروز هم از انتخابم نادم نیستم و معتقدم رشته‌های علوم انسانی رشته‌های بین رشته‌ای و یا حتي فرارشته‌ای هستند.
بسیاری از نویسندگان بزرگ جهان عمدتا در رشته‌های تخصصی و فني مهندسيتحصیل کرده‌اند، اما یک نمایشنامه‌نویس بزرگ، یک شاعر بزرگ و یا یک نویسنده بزرگ شده‌اند و این مساله منافاتی با تحصیل در یک رشته تخصصی ندارد.
اتفاقا تحصیل در رشته‌های تخصصی به ویژه رشته‌های مهندسی چون به رياضياتذهن کمک می‌کند و ذهن را با دقایق و ظرایف آشنا می‌کند، برای موفقیت در رشته‌های فرهنگی و هنری خیلی موثر است و حتی می‌تواند عامل توفیق هم باشد.
فکر می کنید رمز موفقیت شما در چه عواملی نهفته است؟
اگر بتوانیم اسم موفقیت روی آن بگذاریم، «پشتکار» عامل اصلی است، چرا که معتقدم انسان در هر زمینه‌ای باید تمرکز کافی داشته باشد و راه را درست برود و به حواشی فکر نکند، چرا که توجه بیش از حد به حواشی زمینه انحراف از حرکت اصلی را فراهممی‌کند. نباید با روش آزمون و خطا همه روش‌ها را امتحان کرد، باید در یک مسیر و به سمت قله و یک هدف متعالي حرکت کرد. اهداف کوتاه مدت که زود دست یافتنی باشد رمز موفقیت نیست، رمز توفیق در انتخاب درست و در پشتکار و تمركز است.
اگر سخن پایانی و یا نکته ناگفته‌ای دارید، بفرمایید.
بسیار خوشحالم که پس از مدت‌ها مرا به یاد رشته کشاورزی و دوستان هم رشته‌ای‌ام انداختید. ان‌شاءا... سیاستگزاری‌ها در این رشته به سمتی سوق یابد که از تخصص‌ها در این بخش استفاده بهینه شود ، چرا كه مطمئن ترين راه براي نجات اقتصاد را علاوه بر حوزه هايي مانند گردشگري ، توسعه هدفمند كشاورزي و صنايع وابسته آن مي دانم.
ساسان والیزاده در یک نگاه
متولد: 1353 – خرم‌آباد لرستان
تحصیلات: او دانش‌آموخته رشته مهندسی کشاورزی گرایش زراعت و اصلاح نباتات در مقطع لیسانس و کارشناس ارشد رشته زبان و ادبیات فارسی است. دوره‌های متعدد رسانه‌ای را نیز سپری کرده است.
ورود به فعالیت رسانه‌ای: از سال 67 و در سن 13 سالگی با انتشار مطلبي با عنوان «در چارچوب تنگ آزادی» در روزنامه رسالت فعاليت در مطبوعات را آغاز كرد.
سال‌های بعد وارد عرصه فرهنگی و حوزه ادبیات شد. در همان دوران به عنوان نویسنده و گوینده به کار در صدا و سیما همت گمارد و در بسیاری از نشریات محلی به عنوان بنیانگذار و یا یکی از اعضای تحریریه و شورای مرکزی فعالیت می‌کرد تا دایره این فعالیت‌ها به روزنامه‌ها و مجلات سراسری رسید.
تا سال 84 مقالات مختلفی را در این رسانه‌ها به چاپ رساند از سال 84 به عنوان مدیر روابط عمومی، ویراستار محتوایی ضمایم، جانشین سردبیر جام جم آنلاین و مدير انتشارات «جام جم» در مقاطع مختلف مشغول فعالیت شد. پس از آن به عنوان مسوول"خانه خبرنگاران آزاد كشور"منشا خدمت بوده است.
قبل از سال 84 در استان‌های ایلام، لرستان مسوولیت باشگاه خبرنگاران جوان را برعهده داشت و در این استان‌ها به تهیه‌کنندگی برنامه هاي راديويي و تلويزيوني هم می‌پرداخت.
پس از روزنامه «جام جم» به سازمان صدا و سیما بازگشت و مسوولیت "خانه هنر و ادبیات" را برعهده گرفت. بعد از مدتی مسوولیت اطلاعات و برنامه‌ریزی در این سازمان را قبول کرد و پس از آن در سال 87 به عنوان جانشین معاونت ارتباطات و اطلاع‌رسانی ریاست جمهوری منصوب شد. یکسال و نیم مدیرکل رسانه‌های دفتر رییس جمهور بود و پس از آن به عنوان معاون اطلاع‌رسانی حوزه معاون اول رییس جمهور منصوب شد.
از اوایل سال گذشته نیز به عنوان مدیرعامل خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) فعال شده است . او از سال 90 به عنوان عضو اصلی شورای اطلاع‌رسانی دولت نیز فعالیت دارد. او هم‌اکنون نیزبه عنوان مشاور تشکل‌های مطبوعاتی و رسانه‌های محلی معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منشا خدمات است.
منبع: اقتصاد سبز
نظر شما