مریم شکرانی

اعلام زودهنگام قیمت تضمینی محصولات کشاورزی شوک دیگری به تولیدکنندگان وارد کرد. در شرایطی که هیچ آینده‌ای برای تورم کشور نمی‌توان پیش‌بینی کرد؛ اعلام قیمت‌ها چند ماه پیش از شروع کشت، کشاورزان را برای تولید سال آینده مردد کرده است. کشاورزان بیم آن دارند که با وضعیت پیش‌رونده هزینه‌ها، نرخ‌های اعلام شده کفاف مخارج انجام شده را ندهد و تولیدکنندگان با زیان مواجه شوند.

نرخ خرید تضمینی محصولات کشاورزی که تا پارسال پس از انجام فصل برداشت اعلام می‌شد و موجب آن را فراهم می‌کرد که کشاورزان نتوانند براساس آن برنامه‌ریزی مناسبی برای کشت محصول خود داشته باشند بنا شد امسال با تغییر زمان اعلام این نرخ و کشاندن آن به پیش از تقویم کشت محصولات اعلام شود اما درست در هنگامی که امید به اصولی‌تر شدن کشت فرآورده‌های کشاورزی و استفاده بهینه از منابع آب و خاک و در نتیجه افزایش صادرات پررنگ‌تر شده بود انتشار جدول قیمت 28 محصول کشاورزی آنچنان ذوق همگان را کور کرد که یک نماینده مجلس نهم نرخ خرید تضمینی محصولات کشاورزی را تخلف خواند.

زیر نرخ جهانی یعنی تضعیف تولید داخلی

سجاد سبحانی نایب رییس هیات مدیره مجمع ملی هماهنگی و حمایتی تشکل‌های کشاورزی در این‌باره می‌گوید: در شرایط افزایش چشمگیر نرخ تورم و رشد 200 تا 1000 درصدی قیمت نهاده‌های کشاورزی اعلام این نرخ‌های تضمینی، انگیزه کشاورزان برای کشت را از بین برده و پیش‌بینی می‌کنیم در سال زراعی جدید کاهش قابل ملاحظه سطح زیرکشت محصولات کشاورزی و بیکاری کشاورزان ضعیف‌تر و فقیرتر را شاهد باشیم.

عبدالرضا مطاعی کشاورز هم معتقد است: دیگر کشت گندم دیم به هیچ عنوان توجیه‌پذیر نیست و کشت گندم آبی هم به علت برابر شدن هزینه کشت و فروش، سودآور نبوده و منطق عقلانی خود را از دست داده است.

یونس اسدی عضو کمیسیون کشاورزی مجلس نهم نیز تعیین نرخ خرید تضمینی محصولات کشاورزی با قیمتی زیر نرخ جهانی و واردات این اقلام را با هزینه‌ای بالاتر را حرکتی در جهت تضعیف تولید داخلی می‌داند و می‌افزاید: بارها و بارها نمایندگان مجلس این موضوع را بازتاب داده‌اند اما متاسفانه دولت هیچگونه توجهی به آن نشان نمی‌دهد.

شوک‌ها تمامی ندارد

اینها همه در حالی است که چندی پیش نیز مسعودرضا بندگی دبیر اجرایی نظام صنفی کشاورزی شهرستان طبس با نوشتن نامه به تعدادی از رسانه‌ها و خبرنگاران مراتب اعتراض خود را نسبت به نرخ خرید تضمینی محصولات کشاورزی اعلام کرد و اظهارداشت: دفتر نظام صنفی هرروز شاهد مراجعات مکرر کشاورزان این شهرستان است که از کم لطفی دولتنسبت به تولید و کشاورزان گلایه‌مندند.

او در قسمتی از نامه خود آورده است: هنوز کشاورزان از شوک گران شدن برق چاه موتورها، ماشین‌آلات، کود، بذر و ... کمر راست نکرده‌اند که اعلام خبر تاسف‌بار قیمت خرید تضمینی محصولات کشاورزی مانند پتکی بر سرشان فرود آمد.

این نرخ ها حمایت از تولید است!

در شرایطی که بسیاری از فعالان بخش کشاورزی وضعیت این بخش را پس از اجرای ناقص قانون هدفمندی و حذف یارانه‌های کشاورزی رو به اضمحلال و نابودی توصیف می‌کنند و واردات بی‌رویه محصولات کشاورزی همچنان تداوم دارد دولت با عناوینی نظیر حمایت از تولید، اقدام به انتشار لیستی از نرخ خرید تضمینی محصولات کشاورزی کرده که صدای تولیدکنندگان را درآورده است.

مظفر علیمردانی کشاورز کرمانشاهی شرایط کشاورزان پس از هدفمندی یارانه‌ها را بسیار وخیم توصیف کرده و می‌گوید: اگر می‌بینید تولید همچنان کجدار و مریز ادامه دارد بخاطر داشته‌های سالیان گذشته کشاورزان است و هدفمندی یارانه‌ها زیان بزرگی به کشاورزی وارد کرده است.

وی می‌افزاید: اعلام این نرخ‌های خرید تضمینی بدون شک تعداد زیادی از روستاییان را به شهرها می‌کشاند و آنها را از شرایط تولیدکننده محصولات کشاورزی به مصرف‌کننده کشاورزی تغییر وضعیت می‌دهد.

علیمردانی با گلایه از واردات بی‌رویه محصولات کشاورزی ادامه می‌دهد: این صنف آنقدر دردسر و بدبختی دارد که با تداوم ضربه‌های این چنینی مرگ کشاورزی را قطعی بدانید.

هزینه‌ها چاق‌تر، آورده‌ها لاغرتر

این کشاورز به کاهش چشمگیر کیفیت آرد و نان، ناشی از کاهش کیفیت گندم تولیدی نیز اشاره کرده و می‌گوید: برای آنکه کیفیت محصول در حد قابل قبولی باشد کشاورز ناچار است بذرهای اصلاح شده بخرد که پس از هدفمندی یارانه و افزایش چشمگیر قیمت بذر، کشاورزان بخشی از محصول تولیدی خود را به عنوان بذر استفاده می‌کنند که این موضوع باعث کاهش کیفیت محصولات کشاورزی شده است و در واقع این طرح(هدفمندی یارانه‌ها) شرایطی فراهم آورده است که همه ما چه تولیدکننده و چه مصرف‌کننده داریم چند برابر قیمت‌های گذشته هزینه می‌کنیم و آورده‌ای کمتر و بی‌کیفیت‌تر بدست می‌آوریم.با این اوصاف هرکسی به راحتی می‌تواند آینده کشاورزی را پیش‌بینی کند و این موضوع آنقدر ساده قابل درک است که نیاز به کارشناسی ندارد.

تورم 50 برابر رشد نرخ تضمینی

نرخ خرید تضمینی محصولات کشاورزی امسال تنها با حدود 200 تومان افزایش قیمت نسبت به سال گذشته اعلام شده است و در شرایطی که تورم، هزینه تولید را از 200 تا 1000 درصد افزایش داده است قیمت خرید محصولات کشاورزی تنها چیزی حول و حوش 20 درصد جهش داشته است.

گندم با چهار درصد افت مفید و دو درصد افت غیر مفید   5500 ریال

گندم دوروم  با چهار درصد افت مفید و دو درصد افت غیر مفید   5800 ریال

جو 4500 ریال

ذرت دانه ای 4650 ریال

چغندرقند 1350 ریال

پنبه  سفید مرغوب بدون زدگی و عاری از مواد خارجی((خار و خاشاک و برگ و ...)   14000 ریال

دانه آفتابگردان با دو درصد افت و 9 درصد رطوبت 9500 ریال

دانه سویا با دو درصد افت و 10 درصد رطوبت 9500 ریال

دانه کلزا با دو درصد افت و 12 درصد رطوبت 10000ریال

دانه گلرنگ با دو درصد افت و 10 درصد رطوبت 9500 ریال

سیب زمینی پاییزه مرغوب ، سالم و بدون آفت زدگی و مواد خارجی 1900 ریال

سیب زمینی بهاره و تابستان مرغوب ، سالم و بدون آفت زدگی و مواد خارجی 1950 ریال

سیب زمینی طرح استمرار مرغوب ، سالم و بدون آفت زدگی و مواد خارجی 2200 ریال

لوبیا چیتی سالم ، درجه یک ،پاک و بدون هرگونه مواد خارجی در کیسه های 50 کیلوگرمی 9500 ریال

لوبیا قرمز و سفید سالم ، درجه یک ،پاک و بدون هرگونه مواد خارجی در کیسه های 50 کیلوگرمی 9000 ریال

نخود سالم ، درجه یک ،پاک و بدون هرگونه مواد خارجی در کیسه های 50 کیلوگرمی 10200 ریال

عدس سالم ، درجه یک ،پاک و بدون هرگونه مواد خارجی در کیسه های 50 کیلوگرمی 10200 ریال

برنج خزر یر مبنای 10درصد شکستگی (عرف محلی) 21000 ریال

برنج سپیدرود یر مبنای 10درصد شکستگی (عرف محلی) 15500 ریال

برنج ندا یر مبنای 10درصد شکستگی (عرف محلی) 15680 ریال

برنج آمل یر مبنای 10درصد شکستگی (عرف محلی) 13100 ریال

برگ سبز چای درجه یک با حداکثر 10درصد رطوبت 9000 ریال

برگ سبز چای درجه دو با حداکثر 10درصد رطوبت 5000 ریال

پیله ابریشم 110000 ریال

جدول نرخ خرید تضمینی محصولات کشاورزی در سال زراعی 90- 91 نیز بر این اساس بوده است :

گندم؛ 395 تومان،

گندم دوروم؛ 415 تومان

جو؛ 340 تومان

ذرت دانه ای؛ 350 تومان

چغندرقند 105 تومان

پنبه وش؛ 1050 تومان

دانه آفتابگردان؛ 700 تومان

دانه کلزا؛ 755 تومان

دانه گلرنگ؛ 700 تومان

دانه سویا؛ 662 تومان

سیب زمینی پاییزه؛ 147 تومان

سیب زمینی بهاره و تابستانی؛ 152 تومان

سیب زمینی طرح استمرار؛ 170 تومان

پیاز پاییزه؛ 105 تومان، پیاز بهاره؛ 105 تومان

پیاز طرح استمرار؛ 115 تومان

لوبیا چیتی؛ 720 تومان

لوبیا قرمز؛ 700 تومان تعیین شد.

لوبیا سفید؛ 700 تومان

عدس؛ 790 تومان،

نخود؛ 790 تومان

برنج خزر؛ 1720 تومان

برنج سفید رود؛ 1510 تومان

برنج ندا و نعمت؛ 1280 تومان

برنج آمل؛ 1070 تومان

برگ سبز چای درجه یک؛ 700 تومان

برگ سبز چای درجه دو؛ 390 تومان

پیله ابریشم؛ 8600

گفتنی است در این شرایط کشاورزان اقدام به انبار غیراستاندارد محصولات خود و فروش آن به دلالان و واسطه‌ها کرده و با متحمل شدن خسارات فراوان ناشی از انبار غیراستاندارد محصولات کشاورزی، اسباب جولان دلالان و ایجاد تنش‌های قیمتی در بازار مصرف را فراهم می‌آورند.