دکتر آناهیتا بهمنی

باری سنگین بر شانه های اقتصاد، آلوده کننده محیط زیست، خطرناک برای سلامت انسان و تا کنون هیچکس در این مورد سخنی به میان نیاورده است.
واردات محصولات آرایشی و بهداشتی که انباشته از سموم، مواد شیمیایی خشن و خطرناک هستند سالانه مقادیر هنگفتی ارز را از کشور خارج می کند و هر سال اعداد سرسام آوری از ارز نیز صرف واردات مواد اولیه (بازهم سموم، بازهم شیمیایی و بازهم خطرناک) برای ساخت محصولات آرایشی بهداشتی داخلی می شود.
آمار نشان می دهد که ایران (به نسبت جمعیت) در صدر لیست مصرف کنندگان آرایشی جهان قرار دارد. در عین حال یکی از بالاترین آمارهای سرطان پوست در جهان متعلق به ایران است و ایرانیان سریع تر از ملل دیگر دچار پیری زودرس پوست (پیر پوستی) می شوند متخصصین از تاثیرات آفتاب صحبت می کنند ولی این تمام داستان نیست، تا کنون هیچکس اشاره ای به اثرات مخرب و خطرناک این سموم بر سلامت همچنین زیبایی و شادابی انسان ننموده است و کسی تلاشی برای آگاه نمودن مصرف کنندگان از ماهیت این محصولات و مواد اولیه آنها و همچنین برخی شعارها و ادعاهای کذب تبلیغاتی سازندگان، واردکنندگان و فروشندگان آنها ننموده است. مردم کشورمان مردمی هوشیار هستند که با فرهنگ سازی و بالا بردن سطح آگاهی و دانش آنها می توان بنیان سلامت جامعه و نسل های آتی را فراهم نمود گذشته از مصرف محصولات شیمیایی، محصولات گیاهی و یا محصولات طبیعی حتی اگر تنها یک ادعا نباشد نیز دیگر از این آلودگی ها مصون نیستند. برای اینکه محیط زیست دچار مخاطره نشود و برای نسل های آتی نیز حفظ شود، باید از آلوده نمودن آن با کودها، سموم، مواد شیمیایی و افزودنی های مضر و خطرناک در کاشت، داشت، برداشت، فراوری، ساخت، بسته بندی و حمل و نقل مواد و محصولات خودداری نمود. چرا که این سموم پس از آلوده نمودن محصولات، آب و خاک و هوا و منابع طبیعی وارد بدن موجودات زنده و انسان می شوند، در بافت ها و اندام ها انباشته می شوند و سرطان، آلزایمر، اختلالات هورمونی، نقص عضو جنین، نازایی در زنان و عقیم شدن مردان را می تواند به همراه داشته باشد. این سموم بر سر راه خود همه چیز را نابود می کنند حتی حیوانات مختلف ازجمله ماهی ها را عقیم و منقرض می کنند. تمامی اینها دریک جامعه ناسالم، دوباره اقتصاد را به سمت و سوی نابودی می کشانند.
در اینجا لزوم آگاهی در ارتباط با چند واژه برای محصولات آرایشی و بهداشتی، شوینده و پاک کننده در جامعه و شناخت و آگاهی در ارتباط با تفاوت این واژه ها وجود دارند چرا که این امر از اهمیت بسیار بالایی در سلامت جامعه برخوردار است.
"محصولات گیاهی": این محصولات اگر تنها یک ادعا نباشد، باید تنها ساخته شده از گیاهان، عصاره ها و روغن ها ومواد گیاهی مجاز باشند. به این محصولات نباید هیچ ماده مصنوعی یا شیمیایی افزوده شده باشد. پس اگر یک محصول دارای افزودنی های غیر گیاهی باشد و یا یک محصول شیمیایی حاوی یک و یا چند عصاره گیاهی باشد آن محصول دیگر نمی تواند "گیاهی" نامیده شود. از آنجایی که این روزها در کاشت، داشت، برداشت و فراوری گیاهان از مواد شیمیایی مضر استفاده می شود، اگر شما حتی یک محصول واقعاً گیاهی را به یک آزمایشگاه ببرید می توانید بقایای مواد شیمیایی مضر را در این محصول پیدا کنید. ولیکن باز چنین محصولی سالم تر و کم خطرتر از یک محصول شیمیایی است و در عین حال هنوز می تواند برخی از فواید گیاه را نیز به مصرف کننده عرضه کند.
"محصولات طبیعی": چنین محصولاتی علاوه بر مواد گیاهی، دارای سایر موادی که در طبیعت موجودند ویا تولید می شوند نیز هستند. مجدداً اگر یک محصول صادقانه طبیعی باشد و تنها یک ادعا را یدک نکشد، ساخته شده از مواد مجازی است که در طبیعت وجود دارند مثلاً روغن ها و عصاره های گیاهی، عسل و موم عسل، مواد معدنی و... در چنین محصولی، هیچ ماده صنعتی و شیمیایی افزوده نشده است. تمام رنگ ها و نگهدارنده ها و غلظت دهنده ها و غیره از دامان طبیعت گرفته شده اند. همانطور که میدانیم درنهایت چنین محصولی نیز عاری از آلودگی ها نیست چرا که انسان طبیعت را آلوده نموده است. ولی به هر حال یک محصول واقعاً طبیعی مسلماً نسبت به یک محصول شیمیایی برتری دارد. در اینجا لازم به تاکید است که مخلوطی از مواد شیمیایی و گیاهی یا طبیعی الزاماً یک محصول بهتر از یک محصول تمام شیمیایی را ارایه نمی دهد چرا که همانطور که در ایران مشاهده می کنیم محصولات آرایشی و بهداشتی که مانند بمب های شیمیایی هستند حاوی یک یا دو عصاره غیر شیمیایی هستند و با عنوان محصول طبیعی در کشور ارزیابی می شوند در حالی که حاوی ماده خطرناک شیمیایی نیز هستند چنین محصولاتی نه کم ضررتر هستند و نه مفیدتر. چنین ادعاهایی فریب مردم و مصرف کنندگان است و باید پیگرد قانونی نیز داشته باشد. در نهایت مصرف کننده باید آگاه و مراقب باشد
به خاطر داشته باشید برخی از مواد پتروشیمی اگر چه از طبیعت برگرفته شده اند ولی بسیار خطرناک هستند مثلاً روغن های معدنی که پوست را خفه می کنند و یا نگهدارنده بسیار خطرناک متیل پارابن و بسیاری از اسانس های سرطان زا که از فراورده های پتروشیمی نشات می گیرند. پس وجود آنها در یک محصول ادعای سالم بودن آنها را خنثی می کند.
"محصولات ارگانیک": فلسفه ارگانیک یک فلسفه درست و پاک است. یک محصول ارگانیک اگر در حد یک ادعا نباشد و یک دروغ تبلیغاتی را یدک نکشد و موضوع سوء استفاده نباشد، درحقیقت محصولی است که یک انسان خردمند می خواهد مصرف کند چرا که نه تنها عاری از سموم است، بلکه با در نظر گرفتن اصول انسانی، تهیه و عرضه شده و برای انسان و محیط زیست مفید نیز می باشد. ارگانیک در حقیقت تلاشی است برای بازگرداندن انسان و محیط زیست به پاکی، سلامت و یا حداقل جلوگیری از آلودگی و مسمومیت بیشتر آنها. یک محصول ارگانیک می تواند گیاهی و یا طبیعی باشد ولی گیاه باید در خاکی رشد کرده باشد که از سال ها قبل سموم و کودهای شیمیایی در آن راه نیافته باشند. بذر گیاه نیز باید از محصولات ارگانیک گرفته شده باشد که در کاشت و داشت و برداشت و فراوری و حمل و نقل و تولید و بسته بندی آن از هیچ ماده یا افزودنی مضری استفاده نشده باشد، کشاورز و کشاورزی مورد استثمار واقع نشده باشد، کارخانه اش محیط زیست را آلوده نکرده و مواد زاید درآن بازیافت شده و به سلامتی و حقوق و بهزیستی و کارمندان نیز توجه شده است. مواد اولیه که محصولات دامی هستند هم از مزارع ارگانیک گرفته شده اند و هم دام دسترسی به فضاهای آزاد ارگانیک و برای ابراز رفتارهای طبیعی خود داشته باشند. محصولات ارگانیک می توانند خوراکی، آرایشی، بهداشتی، شوینده و پاک کننده، پوشاک لوازم تزئینی و ... باشد. این محصولات دوستدار محیط زیست و انسان، انصاف و عدالت هستند و به همه چیز و همه کس احترام می گذارند. البته باید بسیار آگاه بود که تایید درستی و صداقت یک محصول ارگانیک تنها و تنها با داشتن یک مهر(نشان) براساس استاندارد معتبر ارگانیک قابل پذیرش و اعتماد است.
ممکن است این سوال پیش آید که چرا کمپانی های معروف دنیا محصولات و لوازم آرایشی و بهداشتی شیمیایی تولید می کنند؟
جواب در میزان سودی است که کمپانی ها می برند. تولید یک محصول ارگانیک سخت است، گران تمام می شود و ماندگاری آن به خاطر نداشتن نگهدارنده شیمیایی به یک سوم و یا یک پنجم محصولات شیمیایی می رسد. کمپانی ها هم از ناآگاهی مردم به این موضوعات استفاده می کنند و بمب های شیمیایی شان را با تبلیغ، توصیه و تجویز به مردم می فروشند و سودهای کلانی را هم به دست می آورند. برخلاف تصور عموم قوانین دقیقی نیز برای نظارت و یا بازدارنده در این خصوص وجود ندارد. هر چیزی که اثبات علمی و منطقی داشته باشد اگر مورد ستیز واقع می گردد دلیلش سودجویی است. تحقیقات مستدل قوی و محکم آثار مخرب این مواد شیمیایی را اثبات کرده اند. این موج آگاهی سال هاست که در کشورهایی از قبیل کانادا، استرالیا، ژاپن، اروپا و امریکا ایجاد شده و فراگیر شده است.
زمان این آگاه سازی و فرهنگ سازی در ایران نیز فرا رسیده است. اگر مردم کشورمان به این حقایق بی توجهی کنند سود را به سمت دیگران و فقط ضرر را به سمت خویش متوجه نموده اند. محصولات آرایشی و بهداشتی، شوینده و پاک کننده باید عاری از سموم باشند تا به سلامت محیط زیست و انسان احترام بگذارند و شادابی، زیبایی، طراوت پوست و روان را به ارمغان آورند. باید آگاه بود و با هوشمندی انتخاب کرد.




منبع: اقتصاد سبز