صنایع غذایی> دبیر انجمن صنفی کارفرمایی تصفیه‌کنندگان شکرخام با اشاره به اعطای مجوز واردات شکر‌خام به کارخانه‌های قند و شکر گفت: در حالی که باید واردات با تعرفه کنترل شود، واردات این کالا انحصاری شده است.

علی‌رغم آرامش و ثبات قیمت شکر در سال 94، از ابتدای امسال قیمت این کالا دستخوش تغییر و افزایش شد، بطوری که در هفته گذشته قیمت هر کیلوگرم آن با 800 تومان افزایش نسبت به قیمت مصوب به 3100 تومان رسید.

براساس این گزارش در کنار افزایش قیمت این کالا، کارخانه‌های تصفیه شکر از تعطیلی واحدهای خود به دلیل محدود شدن واردات شکر خام خبر دادند.

اما علی‌رغم اینکه کارخانه‌های تصفیه شکر از نایاب شدن شکر در بازار و گرانی آن خبردادند، شرکت بازرگانی دولتی اعلام کرد که رصد بازار نشان می‌دهد که هیچ کمبودی در این زمینه وجود ندارد و علاوه بر عرضه روزانه 6 هزار تن شکر سفید در بورس کالا، کارخانه‌های تصفیه شکر به هر میزان که بخواهند می‌توانند شکرخام مورد نیاز خود را از این شرکت تهیه کنند.

براساس این گزارش در حالی که وزارت جهاد کشاورزی راهکار ورود موقت شکرخام را برای تهیه مواد اولیه کارخانه‌های تصفیه شکر منظور کرده است و هر گونه کمبودی را در بازار رد می‌کند، اما همچنان کارخانه‌های تصفیه شکر بر نایاب بودن شکر در بازار و تعطیلی کارخانه‌هایشان به دلیل کمبود و گرانی اصرار می‌ورزند.

در این رابطه گفت‌وگویی با غلامحسین بهمئی دبیر انجمن صنفی کارفرمایی تصفیه کنندگان شکرخام انجام شده که در ادامه آمده است:

بهمئی: تا قبل از سال 93 و اعمال ممنوعیت واردات شکر‌خام، دولت در واردات این کالا هیچ‌گونه دخالتی نداشت و صاحبان کارخانه‌های تصفیه شکر خود اقدام به واردات شکر‌خام می‌کردند.

اما با ممنوعیت واردات و کاهش ذخایر از ابتدای امسال شکر در بازار گران و در روزهای اخیر این کالا در بازار کم و نایاب شد.

بهمئی: با زیاد شدن حجم واردات عرضه و تقاضا به هم خورد و به تولید داخلی لطمه وارد شد.

 پس قبول دارید که واردات آزاد به تولید داخل لطمه می‌زند؟

بهمئی: بله قبول دارم و مخالف سیستم باز واردات هستم. به هیچ عنوان با واردات بی‌رویه شکر یا هر کالای وارداتی دیگر موافق نیستم.

یکی از مشکلات تولید‌کنندگان ما عدم رقابت با تولید‌کنندگان خارجی به دلیل دولتی بودن اقتصاد است، زیرا با این شرایط امکان رقابت برای تولید‌کننده داخلی با خارجی وجود ندارد و با توجه به موانع و مشکلات ناشی از عدم مدیریت صحیح امکان حضور تولید‌کنندگان ما در بازارهای جهانی وجود ندارد.

بهمئی: براساس آمار منتشر شده توسط انجمن صنفی کارخانه‌های قند و شکر در سال 90 یک میلیون و 234 هزار تن، سال 91 یک میلیون و 679 هزار تن و سال 92 یک میلیون و 579 هزار تن شکر خام به کشور وارد شد.

بعد از ممنوعیت واردات شکر خام در سال 93 هم 823 هزار تن و سال 94 پانصد و 21 هزار تن شکر خام به کشور وارد شد.

بهمئی: بر اساس آمار منتشر شده از همین انجمن میزان تولید داخلی شکر در سال 90 یک میلیون و 149 هزار و 600 تن، سال 91 یک میلیون و 124 هزار و 300 تن، سال 92 یک میلیون و 122 هزار و 800 تن، سال 93 یک میلیون و 234 هزار و 800 تن و سال 94 هم یک میلیون و 500 هزار تن بوده است.

بهمئی: درست است که تولید افزایش یافته است، اما در مقابل به دلیل دادن اطلاعات غلط در مورد میزان نیاز مصرفی سالانه شکر، مقدار واردات این کالا کم شده و در مجموع  نیاز داخلی برآورده نمی‌شود.

از طرفی حجم مازاد شکر وارداتی در 3 سال  90، 91 و 92 به سال‌های 93 و 94 منتقل شد،به همین دلیل کسری واردات شکر محسوس نبود اما با تمام شدن ذخایر، کمبود شکر امسال خود را نشان داد.

بهمئی: میزان نیاز ما به شکر وارداتی در هر سال بین 800 هزار تن تا یک میلیون تن است، اما انجمن صنفی کارخانه‌های قند و شکر این میزان را 500 هزار تن به دولت اعلام کرده است.

بهمئی: با نشان دادن نیاز وارداتی کمتر  واردات و عرضه کمتر و قیمت شکر داخلی افزایش می‌یابد.

بهمئی: سرانه مصرف 80 کیلوگرم و میزان مصرف سالانه 2 میلیون و 400 هزار تن است.

بهمئی: ما برای اعلام نیازمان دلیل داریم، در اسفند ماه سال 94 علی‌رغم اینکه قیمت مصوب شکر 2300 تومان بود اما با توجه به وجود شکر وارداتی در بازار، این کالا با قیمتی بیش از 2100 تومان خریداری نمی‌شد.

بنابراین تا پایان اسفند سال 94 هیچ مشکلی نبود و این کالا با قیمت عمده 2100 تومان به وفور موجود بود اما از اوایل امسال با اتمام شکر وارداتی کم‌کم قیمت شکر در بازار  افزایش یافت تا اینکه به بالاتر از 3 هزار تومان در هفته گذشته رسید.

بهمئی: خیر، فعلا تأثیر گذار نیست، چون قیمت شکر در بازارهای جهانی به تازگی بالا رفته و هنوز شکری با قیمت‌های جدید به کشور وارد نشده است.

بهمئی: انجمن تصفیه‌کنندگان شکر اعتقادی به واردات لجام گسیخته ندارد، اما براساس آمار، متوسط مصرف 10 ساله و 4 ساله شکر 2 میلیون و 400 هزار تن است.

بهمئی: سال 94 یک میلیون و 500 هزار تن شکر در کشور تولید و 500 هزار تن هم وارد شد، بنابراین در مجموع 2 میلیون تن شکر در کشور موجود بود که با پایان یافتن ذخایر از ابتدای سال 95 شاهد افزایش قیمت این کالا شدیم که اگر همچنان ذخایر به اندازه کافی موجود بود چنین اتفاقی نمی‌‌افتاد،بنابراین افزایش قیمت حکایت از نایاب شدن این کالا دارد.

بهمئی: نباید واردات انحصاری باشد، بلکه نیاز وارداتی به هر میزان که باشد، باید بین کارخانه‌های قند و شکر و کارخانه‌های تصفیه شکر نصف شود.

در حال حاضر مجوز واردات حدود 500 هزار تن شکرخام توسط وزارت جهاد کشاورزی به انجمن صنفی کارخانه‌های قند و شکر داده شده است،این انجمن با مجوزی که وزارتخانه صادر کرده است اقدام به واردات شکر کرده و منافع حاصل از واردات آن هم عاید کارخانه‌های قند و شکر می‌شود، اما علیرغم اینکه ماده اولیه کارخانه‌های تصفیه شکر، شکر خام است چنین مجوزی در اختیار انجمن کارخانه‌های تصفیه شکر قرار نگرفته است.

اعضای انجمن تصفیه شکر 14 کارخانه است که در حال حاضر برخی از کارخانه‌های تصفیه شکر تعطیل و برخی به علت نبود ماده اولیه در حال تعطیلی هستند و کارخانه‌های تولید قند هم بطور کامل تعطیل شده‌اند.

بهمئی: نیاز کارخانه‌های تصفیه شکر از طریق واردات تأمین می‌شود نه از طریق تولیدات کشاورزی، بنابراین تعطیلی فصلی کارخانه‌ها مختص ما نیست بلکه مختص آن کارخانه‌هایی است که از محل تولیدات کشاورزی (چغندر یا نیشکر) ماده اولیه خود را تهیه می‌کنند.

بهمئی: پس از برگزاری جلساتی با حضور مسئولین وزارتخانه و مطرح کردن مشکلاتمان، مسئولین وزارت جهاد کشاورزی برای رفع مشکل کارخانه‌های تصفیه شکر و تهیه ماده اولیه مورد نیاز به ما پیشنهاد تولید چغندر را دادند.؟!

 آیا تولید برای کارخانه‌های تصفیه شکر امکان پذیر است؟

بهمئی: اول اینکه تولید نیازمند سرمایه‌گذاری و تغییر دستگاه‌ها و تجهیزات کارخانه‌ها است، چرا که کارخانه‌های ما مختص تصفیه شکر است نه تبدیل چغندر و نیشکر به شکر خام.

- دوم و به فرض وجود سرمایه کافی برای تغییر سیستم کارخانه‌ها، چه تضمینی وجود دارد که واردات با تغییر دولت‌ها این گونه بماند و آزاد نشود کما اینکه در دولت خاتمی تعرفه واردات شکر‌خام 100 درصد بود و هیچ وارد کننده‌ای نمی‌توانست شکر خام وارد کند و شکر از طریق قاچاق وارد می‌شد و در دوره ریاست جمهوری احمدی‌نژاد برای حل معضل واردات قاچاق شکر خام تعرفه واردات کاملا برداشته و صفر شد و با این اقدام کارخانه‌های قند و شکر با مشکل مواجه شدند.

- مشکل ما در کشور عدم تعادل در وضع قوانین است، در حالی که ما در واردات شکرخام برای حمایت از تولید داخلی به دنبال تعادل هستیم.

 بهمئی: سالانه 800 هزار تن.

بهمئی: اگرچه هنر کارخانه‌های تولیدی باید یافتن بازارهای جدید و حتی صادرات باشد، اما مشکل در کشور ما قیمت تمام شده بالاست که قدرت رقابت را از ما سلب می‌کند.

- از طرفی به تازگی جلساتی برای با حضور نمایندگانی از وزارت جهاد کشاورزی، وزارت صنعت و گمرگ در این رابطه برگزار شده که هنوز شرایط کارخانه‌ها ‌برای واردات موقت شکرخام اعلام نشده است اما طبق شنیده‌ها این کمیته برای واردات موقت شکر خام شرایط سختگیرانه‌ای اتخاذ می‌کند.

بهمئنی: 14 کارخانه که 5 کارخانه تصفیه شکر انجام می‌دهد و بقیه هم کارخانه قندسازی هستند.

بهمئی: دو کارخانه تصفیه شکر و تمام کارخانه‌های تولید قند به دلیل عدم وجود ماده اولیه تعطیل شده‌اند.یعنی بیکاری 3500 کارگر.

بهمئی: این شرکت در حال حاضر یک سهمیه 50 هزار تنی شکر خام بصورت کارمزدی (به ازای هر کیلو 125 تومان) برای تصفیه در اختیار ما قرار می‌دهد اما بصورت کارمزدی، کار برای کارخانه‌های تصفیه شکر اصلا بصرفه نیست.

بهمئی: بله، سال گذشته 162 هزار تن شکر خام برای تصفیه توسط شرکت بازرگانی دولتی در اختیار کارخانه‌های تصفیه شکر قرار گرفت.

با توجه به اینکه روزانه حدود 6 هزار تن شکر سفید در بورس کالا عرضه می‌شود، چرا کارخانه‌های قندسازی، ماده اولیه خود را از بورس کالا تهیه نمی‌کنند؟

بهمئی: در بورس کالا شکر سفید عرضه می‌شود نه شکر خام و تولید قند با شکر سفید برای کارخانه‌ها صرفه اقتصادی ندارد، اما برخی کارخانه‌ها مثل کارخانه اصفهان برای جلوگیری از تعطیلی، حتی اگر سودی هم کسب نکند ماده اولیه خود یعنی شکر سفید را از بورس کالا تهیه می‌کند.

بهمئی: از این موضوع اطلاع ندارم، اما تمام حرف ما در انجمن این است که شکر خام باید به اندازه نیاز وارد می‌شد و از آنجا که این اتفاق نیفتاد، کمبود شکر و گرانی صورت گرفت.

- در کشور ما دولت در تجارت بسیار مداخله می‌کند و همین دخالت‌ها بازار را به هم می‌زند.

میزان واردات شکرخام باید کارشناسی شود و اگر انتقادی به قیمت پائین‌تر کارخانه‌های تصفیه هست این مشک�%8