فود پرس - آنچه امروز بیش از هرچیزی افكار عمومی را نگران می‌كند، استفاده دامداران از آنتی‌بیوتیك‌های مجاز است و مردم هنوز از استفاده از آنتی‌بیوتیك‌های غیرمجاز توسط برخی دامداری‌ها خبر ندارند. استفاده برخی از دامداران و مرغداران از آنتی بیوتیك غیر مجاز مانند «كلرامفنیكل» و باقی ماندن آن در گوشت مصرفی به از كارافتادن مغز استخوان، كم‌خونی شدید و در مواردی به سرطان‌خون در مصرف كننده منجر می‌شود. «آراسب دباغ‌مقدم»، كارشناس صنایع غذایی به «تهران امروز» می‌گوید: «این دارو در مراكز رسمی به فروش نمی‌رسد اما قاچاق آن را می‌توان به راحتی در مراكز غیررسمی به دست آورد.» البته به گفته او، در كنار «كلرامفنیكل» غیرمجاز، استفاده از آنتی بیوتیك‌های مجاز كه باعث بی‌اثر ماندن آنتی بیوتیك در درمان بیماران می‌شود، همچنان سلامت جامعه را تهدید می‌كند. مسئله‌ای كه درمیان تكذیب و تایید مسئولان همچنان اذهان عمومی را به خود مشغول داشته است. او درباره «كلرامفنیكل» می‌گوید: «تحقیقات نشان می‌دهد كه این دارو بیشتر در مرغداری‌ها استفاده می‌شود.» این درحالی است كه آنچه امروز بیش از هرچیزی افكارعمومی را نگران می‌كند، استفاده دامداران از آنتی بیوتیك‌های مجاز است و مردم هنوز از استفاده از آنتی بیوتیك‌های غیرمجاز توسط برخی خبر ندارند. هرچند به تازگی «بهروز جنت» معاون سازمان غذا و داروی وزارت‌بهداشت، درمان و آموزش پزشكی كشور استفاده از آنتی بیوتیك‌ها در صنایع گوشت را درحد مجاز دانسته؛ البته او حد مجاز آن رامشخص نكرده است. البته جنت، زمانی هم كه«تهران‌امروز» درباره استفاده از وایتكس در شیرها از سوی برخی از كارخانه‌داران سخن به میان آورد، نخستین كسی بود كه درست در روز انتشارخبر، وجود وایتكس در شیر را تكذیب كرد. اما به فاصله یك روز بعد اعلام كرد كه برخی از كارخانه داران از وایتكس استفاده می‌كنند، نه همه! این درحالی است كه هنوز موضوع استفاده از آنتی بیوتیك‌های غیرمجاز و بسیار خطرناك به جامعه كشیده نشده، بلكه آنچه اقشار عمومی جامعه را حساس كرده، مقاومت ایجاده شده در برابر آنتی بیوتیك‌ها در بدن مصرف كنندگان فرآورده‌های گوشتی و لبنی است. به گفته دباغ مقدم، آنتی بیوتیك‌های مجاز كه باعث ایجاد مقاومت در بدن انسان و بی‌اثر ماندن داروهای آنتی بیوتیكی برای درمان عفونت‌ها می‌شود، در دام و فرآوردهای دامی مثل شیر یا تخم‌مرغ هم تاثیر می‌گذارد. او این مسئله را درباره برخی عسل‌های تولیدی هم محرز می‌داند ومی‌گوید: «برخی از زنبورداران آنتی بیوتیك را در كندوی زنبور می‌ریزند كه با استفاده زنبورها وارد عسل می‌شود.» دباغ‌مقدم یكی از راه‌‌حل‌های اساسی برای این معضل خطرناك را رعایت مدت‌ممنوعیت مصرف از سوی صاحبان دام و طیور می‌داند. او می‌گوید: «هر دارویی یك مدت ممنوعیت مصرف دارد. بنابراین صاحبان دام و طیور باید بین زمان ذبح حیوان و استفاده از دارو یك فاصله استاندارد را رعایت كنند تا بقایای آنتی بیوتیك از بدن حیوان پاك شود. متاسفانه این مسئله از سوی برخی رعایت نمی‌شود. بنابراین باقی مانده آنتی بیوتیك‌ها وارد فرآورده‌ها می‌شود و سلامت مصرف كننده را به خطر می‌اندازد.» دباغ علت استفاده از آنتی بیوتیك‌ها توسط صاحبان صنایع دام و طیور را به دلیل عدم مدیریت بهداشت پرورش دام می‌داند ومی گوید: «مثلا پزشكانی كه به وضعیت استریل محل كار خود مطمئن نیستند تا قبل از اینكه به اتاق عمل بروند به بیمار خود آنتی بیوتیك تجویزمی‌كنند تا عفونت محیط وارد بدن او نشود. برخی از صاحبان صنایع هم تا لحظه كشتار دام و طیور به حیوان آنتی بیوتیك می‌دهند تا مبادا حیوان در محیط آلوده بیمار شود و بمیرد.» او درباره نظارت سازمان دامپزشكی می‌گوید: « در هر مرغداری باید دو دامپزشك به صورت تمام وقت و نیمه وقت حضور د اشته باشد اما به این معنی نیست كه حتما حرف دامپزشك را گوش بدهند.» او برخلاف دیگران كه مسئله آنتی‌بیوتیك را خارج از صنایع دام و طیور می‌داند، می‌گوید: «قطعا آنتی بیوتیك‌ها در برخی صنایع استفاده می‌شود وگرنه یك دامدار یا یك روستایی كه 10 گوسفند یا 10 مرغ دارد كه در چرخه اقتصادی و غذایی كشور جایی ندارد!» «ناصر نبی پور» رئیس جدید هیات مدیره جامعه دامپزشکان ایران هم درباره استفاده از آنتی بیوتیك‌ها به تهران‌امروز می‌گوید: «چون دام و مرغ مثل انسان‌ها بیمار می‌شوند،صاحبان آنها برای درمان یكسری از بیماری‌های عفونی از آنتی بیوتیك استفاده می‌كنند. آنتی بیوتیك‌ها باید یك دوره زمانی قبل از كشتار، قطع شوند. این دوره بسته به داروی مصرفی دارد و ممكن است از سه روز تا یك هفته طول بكشد. اگر این زمان رعایت شود آنتی بیوتیك باقی نمی‌ماند كه از طریق آن وارد بدن مصرف كننده شود و مقاومت دارویی برای او به‌وجود بیاورد. اما این مسئله در خیلی از جاها رعایت نمی‌شود. به‌ویژه اینكه در كشور ما دسترسی به داروها از جمله آنتی بیوتیك‌ها آسان است. از سوی دیگر بسیاری از دامداران و صاحبان صنایع به دلیل هزینه بر بودن، ازدامپزشك هم استفاده نمی‌كنند. بنابراین آنتی بیوتیك‌ها در بدن دام می‌ماند و باعث می‌شود تا بدن مصرف‌كننده آنها در مقابل آنتی بیوتیك‌ها تجویزی از سوی پزشك جواب ندهد و مقاومت كند.» او یكی از دلایل اصلی استفاده از آنتی بیوتیك‌ها را پیر شدن مرغ می‌داند. به گفته نبی پور، در زمان جنگ تحمیلی یك مدت معین 42 روزی برای نگهداری مرغ‌ها تعیین می‌كردند و هیچ مرغداری حق نداشت كه مرغ را بیشتر از این دوره نگهدارد و در موعد مقرر به كشتارگاه می‌فرستاد. طرحی كه با همكاری وزارت جهاد و وزارت بازرگانی انجام می‌شد.نبی پور ادامه می‌دهد: «اگر مرغ بین 35 تا 40 روز نگهداری شود، مریض نمی‌شود تا به آنتی‌بیوتیك احتیاج داشته باشد. اما فروشندگان برای افزایش وزن مرغ، آن را 50 روز هم نگه می‌دارند. مرغ 50 روزه مرغ پیری است كه زود هم بیمار می‌شود. از سوی دیگر مرغ پیر ارزش غذایی هم ندارد، به همین دلیل باید آنتی بیوتیك بخورد و گوشتش هنگام ذبح آلوده می‌شود.» به گفته او مرغ بالای 35 روز 2ونیم كیلو گوشت دارد اما فروشنده به دنبال وزن بیشتر است و همین مسئله باعث می‌شود تا سلامت مصرف كنندگان فراموش شود. به گفته نبی پور، این مسئله به هزینه‌هایی هم برای فروشندگان منجر می‌شود كه البته از دید بسیاری از آنها پنهان شده است. او می‌گوید: «زمانی كه مرغدار، مرغ را تا 50 روز نگهداری می‌كند، احتیاج به ذرت و سویا بیشتر هم دارد. ویتامین زیادی هم مصرف می‌كند.اما اگر در همان مدت مرغ كشته شود، هم سویا و ویتامین كمتری مصرف می‌شود و هم واكسن كمتری زده می‌شود. در نتیجه هزینه نگهداری آنها هم كمتر می‌شود.» هورمون به مرغ‌ها داده نمی‌شود! هرچند استفاده از آنتی بیوتیك‌ها مسئله‌ای است كه سال‌هاست سلامت كشور را اذیت می‌كند اما به نظر می‌رسد كه عموم جامعه بیش از هرچیزی نگران هورمون‌های تزریقی به مرغ‌ها در مرغداری هستند. دباغ مقدم استفاده از هورمون‌ها در مرغداری را یك شایعه بزرگ می‌داند و می‌گوید: «بسیاری به تصور اینكه مرغ خیلی سریع به رشد می‌رسد، فكر می‌كنند رشد مرغ براثر هورمونی است كه توسط سرمایه‌گذاران و صاحبان كار به آنها تزریق می‌شود. درحالی كه هورمون آنقدر گران است كه برای مرغداری‌ها اصلا به صرفه نیست تا از آن استفاده كنند.» او دلیل افزایش سریع وزن مرغ را اصلاح نژاد، مدیریت مرغداری، استفاده از نور و مسائل دیگر می‌داند كه باعث می‌شود تا مرغ خیلی سریع به وزن مطلوب برسد. به گفته دباغ، گاهی به مصرف‌كننده پیشنهاد می‌شود از بال مرغ استفاده نكند چون چربی آن زیاد است اما این هشدار به معنی استفاده از هورمون نیست. البته او استفاده از هورمون در دامداری‌ها رد نمی‌كند و می‌گوید: « در دامداری‌ها هورمون استفاده می‌شود و این هورمون علاوه بر گوشت‌های مصرفی، از طریق فرآورده‌هایی چون شیر و لبنیات هم وارد بدن مصرف كننده می‌شود.» البته او استفاده از هورمون را توسط برندهای شناخته شده كشور رد می‌كند و می‌گوید: «تحقیقات نشان می‌دهد كه برندهای شناخته شده در كشور از هورمون استفاده نمی‌كنند اما مشكل درباره برندهای كوچكی است كه توزیع آنها محلی و منطقه‌ای است و كمتر شناخته شده هستند. هرچند بسیاری از كارشناسان اعتقاد دارند كه سازمان دامپزشكی كشور با تمام نواقصی كه دارد، فعالیت‌های خوبی را برای مدیریت بهداشت دام و طیور انجام داده، اما یك سوال بی‌پاسخ باقی مانده است. با وجود اینكه در زمان جنگ تحمیلی، جنگ تمام مسائل را تحت‌الشعاع قرار داده بود، اما هیچ مرغداری نمی‌توانست مرغ را بیش از 42 روز نگهدارد تا مشكلی برای مردم پیش نیاید، حال سوال اینجاست؛ در زمانی كه كشور در آرامش و امنیت به‌سر می‌برد چطور نمی‌توان این مسئله را اداره كرد تا هزینه آنها را مردم از جان و مال خود ندهند؟»
سلامت نیوز
سلامت نیوز
نظر شما