مریم شکرانی

اخبار غیررسمی و شنیده‌ها حاکی از تعطیلی 118 واحد بسته‌بندی در سطح شهر تهران است که این موضوع به علت ورشکستگی صاحبان این واحدها رخ داده است. علاوه بر پایتخت، 80 درصد چاپخانه‌های استان قم به تعطیلی کشیده شده‌اند و ادامه این وضعیت نگران‌کننده علاوه بر ایجاد بحران بیکاری و رکورد صنایع بسته‌بندی، مخاطرات بهداشتی جامعه را به دنبال دارد. امسال سه مرحله شوک قیمتی به صنایع بسته‌بندی کشور وارد شد مرحله اول در اردیبهشت ماه و سپس در تیرماه رخ داد و اکنون بزرگ‌ترین شوک قیمتی مواد اولیه بسته‌بندی رخ داده است به‌طوریکه نرخ مواد اولیه به نسبت تیرماه دو برابر شده است و این فشار سنگینی بر صاحبان صنایع بسته‌بندی وارد کرده است. شوک‌های قیمتی امسال که ناشی از چالش‌های ارزی کشور است آنقدر سنگین بود که تشدید دوباره کوچک‌ترین ناملایمتی‌ها می‌تواند در حکم ضربه کاری برای این صنعت به شمار آید.

این بسته‌بندی‌های جالب و خلاقانه خارجی‌ها که دیدن و ای‌میل کردنش تفریح کاربران ایرانی شده است تا پیش از این هم برای صنایع بسته‌بندی ما به چیزی شبیه رویا می‌ماند چرا که دست‌اندرکاران این صنف معتقد بودند صنایع قدر و بزرگ خارجی آنقدرها درآمدزایی دارند که برای محصولات‌شان بسته‌بندی‌های آن چنانی در نظر بگیرند در نتیجه به همان بسته‌های فقیرانه‌ای اکتفا کرده بودیم که شرکت‌ها تلاش می‌کردند با حداقل هزینه بیشترین جذابیت ممکن را برایشان در نظر بگیرند.

البته جذابیت و زیبایی بسته‌بندی‌ها پیشکش، تا همین حد هم جای شکرش باقی بود که شرکت‌ها به بسته‌بندی بهداشتی محصولات غذایی‌شان اهمیت می‌دهند و به جای عرضه فله و زیرزمینی موادغذایی، برای بسته‌بندی هزینه می‌کنند. خبرهای کم و بیش خوبی که از گسترش محصولات غذایی بسته‌بندی گاه و بیگاه به‌گوش می‌رسید می‌توانست نویدبخش این باشد که در آینده‌ای نه چندان دور بسته‌بندی آنقدر رشد کند که از حالت ضرورت بهداشتی صرف، به شاخصه جذابیت‌های بصری و رقابت تبلیغاتی برسد.

هنوز یکی – دوسال از خبر عرضه وسیع تخم‌مرغ بسته‌بندی نمی‌گذرد و همه مایی که الان مرغ‌های بسته‌بندی شده را از میادین میوه و تره‌بار خریداری می‌کنیم صحنه‌های عرضه مرغ فله‌ای و سر بریدن پرنده در کوچه و خیابان را به یاد می‌آوریم.گوشت قرمز، ماهی، سبزیجات و میوه‌جات بسته‌بندی شده نرم نرم جایی در یخچال سوپرمارکت‌ها و فروشگاه‌ها پیدا کرد و همه اینها نشان از رشد آهسته و بی‌صدای صنایع بسته‌بندی محصولات غذایی داشت تا اینکه تنش‌های بازار ارز در کنار جنجال‌آفرینی‌هایش در تمام زمینه‌ها داستانی دیگر برای صنایع تبدیلی و تکمیلی کشورمان رقم زد.

با این اوضاع، حرف بهداشت را نزنید

رضا حاتمی که در منطقه 10 تهران مرغ فروشی دارد و قفسه‌های زردرنگ مرغ زنده را در مغازه‌اش جا داده است نوشته‌ای با این مضمون پشت شیشه فروشگاهش چسبانده است: مرغ گرم و تازه موجود است. کشتار و پاک کردن رایگان.

او در واکنش به اینکه کشتار مرغ زنده در جایی غیر از کشتارگاه و عرضه غیربسته‌بندی آن برای سلامت و بهداشت جامعه مخاطره‌آمیز است، به دنیای سبز می‌گوید: وضعیت مرغداری‌ها آنقدر خراب است که تند و تند تعطیل می‌کنند و می‌روند شما از بهداشت حرف می‌زنی؟

حاتمی در ادامه می‌افزاید: دیگر فرستادن مرغ به کشتارگاه هم برای مرغداری‌ها صرفه ندارد چه برسد به بسته‌بندی آن.

بیش از 100 واحد بسته‌بندی پایتخت تعطیل شد

تعدیل نیرو، صرفه‌جویی در هزینه‌ها، تولید، تنها با بخشی از پتانسیل واقعی کارخانه‌ها و ... این روزها وضعیت قریب به اتفاق اکثر تولیدکنندگان است حتی تولیدکنندگان کالاهای اساسی، بنابراین دور از ذهن نیست که وضعیت وخیمی برای صنایع تبدیلی و تکمیلی در نظر بگیریم بخصوص برای بسته‌بندی‌هایی که تاکنون هم خرج اضافه به شمار می‌آمدند.

مدیر یک مجموعه چاپ و بسته‌بندی به خبرنگار دنیای سبز می‌گوید: امسال سه مرحله شوک قیمتی به صنایع بسته‌بندی کشور وارد شد مرحله اول در اردیبهشت ماه و سپس در تیرماه رخ داد و اکنون بزرگ‌ترین شوک قیمتی مواد اولیه بسته‌بندی رخ داده است به‌طوریکه نرخ مواد اولیه به نسبت تیرماه دو برابر شده است و این فشار سنگینی بر صاحبان صنایع بسته‌بندی وارد کرده است.

علی اصغر کیایی می‌افزاید: افزایش قیمت تنها مربوط به فرآورده‌های پلاستیکی و محصولات پتروشیمی نیست. قیمت کاغذ و مرکب چاپ هم دو برابر شده است و مرکبی که با قیمت 1400 تومان تهیه می‌شد اکنون با 3400 تومان خریداری می‌شود.

وی از تعطیلی 118 واحد بسته‌بندی در پایتخت خبر می‌دهد و تصریح می‌کند: اخبار غیررسمی و شنیده‌ها حاکی از تعطیلی 118 واحد بسته‌بندی در سطح شهر تهران است که این موضوع به علت ورشکستگی صاحبان این واحدها رخ داده است.

این فعال صنعت چاپ و بسته‌بندی ادامه می‌دهد: علاوه بر پایتخت، شنیده‌ام که 80 درصد چاپخانه‌های استان قم به تعطیلی کشیده شده‌اند و ادامه این وضعیت نگران‌کننده علاوه بر ایجاد بحران بیکاری و رکورد صنایع بسته‌بندی، مخاطرات بهداشتی جامعه را به دنبال دارد.

اقتصاد هیچ! لااقل به فکر جان مردم باشید

مدیرعامل اتحادیه تولیدکنندگان فرآورده‌های گوشتی نیز با ابراز گلایه از بی‌تدبیری در مدیریت اوضاع اقتصادی کشور اظهار می‌کند: شاید 30 تا 40 درصد مشکلات به وجود آمده ناشی از تحریم‌ها و مسایل بین‌المللی ایران باشد اما به جرات می‌توانم بگویم که 60- 70 درصد این مصایب به دلیل بی‌تدبیری و بی‌خردی دسته جمعی مدیران اقتصادی کشور است.

محمد موسوی با اشاره به گفته یکی از وزرا مبنی بر اینکه هم اکنون قیمت ظرف ماست از خود ماست گران‌تر شده است اضافه می‌کند: هزینه بسته‌بندی فرآورده‌های گوشتی نسبت به پارسال افزایش قیمت دو برابری داشته است و در شرایطی که کارخانه‌های بزرگ فرآورده‌های پروتئینی از سرمایه در گردش خود هزینه می‌کنند سازمان حمایت تنها اجازه افزایش قیمت 13درصدی را برای  محصول نهایی صادر کرده است و در غیر اینصورت با برخورد تعزیراتی و جریمه‌های سنگین، صنایع مظلوم واقع شده را ناگریز از تعطیلی می‌کند.

وی از نامه‌نگاری‌های متعدد و بی‌جواب مانده به رییس جمهور نیز می‌گوید و ادامه می‌دهد: سال گذشته به ازای بسته‌بندی هرکیلوگرم گوشت تنها 300 تومان برای نایلون پوششی می‌پرداختیم اما در حال حاضر هزینه 1400 تا 1500 تومانی را متحمل می‌شویم.

موسوی بی‌توجهی به وضعیت نابهنجار صنایع بسته‌بندی موادغذایی را افت زودهنگام شاخصه‌های بهداشتی جامعه توصیف کرد و گفت: اگر مسوولان به وضعیت اقتصاد جامعه بی‌توجه هستند به جان آدم‌ها نمی‌توانند بی‌تفاوت باشند.

صنعت بسته‌بندی در حال احتضار

اظهارات این فعال صنایع غذایی وقتی باعث نگرانی‌ام می‌شود که  تاکید می‌کند وضعیت تولیدی‌های کوچک را با توجه به این نکته حدس بزنم که کارخانه‌های بزرگ فرآورده‌های گوشتی مجبور به هزینه از سرمایه در گردش خود شده و به این فکر می‌کنم که در این شرایط صنایع بسته‌بندی محصولات غذایی تا چه زمان سفارش دریافت می‌کند؟

از سوپرمارکتی واقع در منطقه مرکزی شهر که مشتری‌شان به حساب می‌آیم مطابق معمول درخواست جوانه گندم می‌کنم و باکمال تعجب با پاسخ منفی مواجه می‌شوم وقتی علت را جویا می‌شوم در پاسخ می‌گوید: گرانی باعث شده است مردم در خرید به شدت ملاحظه کار بشوند و دیگر میوه و سبزیجات بسته‌بندی سفارش نمی‌دهم چرا که در مغازه می‌مانند و فاسد می‌شوند.

و با رویدادهایی نظیر گرانی لبنیات و شیر که به تازگی منجر به برخورد تعزیراتی با کارخانه‌های محصولات پتروشیمی شده است و متعاقب آن شیوع عرضه فله شیر و لبنیات غیرپاستوریزه و سرپیچی شماری از مرغداران از بسته‌بندی محصول خود و عرضه مستقیم مرغ زنده به مردم  چشم‌انداز آینده صنایع بسته‌بندی محصولات غذایی تیره و تیره‌تر به نظر می‌رسد.

 منبع: دنیای سبز