تولید ۱۱۰میلیون تن و صادرات ۴.۲میلیارد دلار محصول کشاورزی در سال گذشته ثبت شد.

به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، از زمان روی کارآمدن دولت نهم و دهم، می‌توان به موارد متعددی از سیاست های موفقیت آمیز دولت در حوزه‌های گوناگون اشاره کرد که همراه با تغییراتی مثبت، زمینه‌های مساعد برای برداشتن خیز رو به جلو در آینده را نوید می‌دهد.

شاخصه اصلی دولت نهم و دهم که موتور محرک برنامه‌ریزی‌ها و اقدامات آن است، عدالت‌طلبی یعنی عنصری است که مقام معظم رهبری همواره بر آن تأکید داشته و دارند.

دولت نهم و دهم هم برای تحقق عدالت از نظریه‌پردازی و شعارها عبور کرد و وارد مرحله اجرایی شد.

در اوج این اقدامات، اجرای طرح تحول اقتصادی، توزیع سهام عدالت، قانون هدفمندسازی یارانه‌ها، پیشرفت چشمگیر ایران در انجام فعالیت‌های صلح آمیز هسته‌ای و پیوستن ایران به جرگه کشورهای دارای چرخه سوخت هسته‌ای، ورود ایران به فضا و علوم فضایی، اجرای اصل 44 قانون اساسی، طرح مسکن مهر، اجرای طرح پزشک خانواده، ایجاد 2.5 میلیون شغل برای گروه‌های مختلف جامعه، اقدامات مهم فرهنگی ، هنری و ورزشی و بسیاری موارد دیگر است.

دولت نهم و دهم، انجام 100 سفر استانی در طول هفت سال گذشته و دیدارهای گسترده و بی‌واسطه رئیس‌جمهور و دولتمردان با مردم در استان‌ها و تهران، اهتمام ویژه به حل مشکلات مردم که از طریق دریافت نامه‌ یا شنیدن رودروی مشکلات و درد دل آنها منعکس می‌شوند، از مصادیق این جهت‌گیری اساسی دولت است که می‌توان آن را یک خصوصیت نهادینه شدن در دولتمردان تلقی کرد.

در 34 بهار انقلاب اسلامی و در راستای اطلاع رسانی شفاف از فعالیت‌ها و اقدامات صورت گرفته در دستگاه‌های اجرایی، پایگاه اطلاع‌رسانی دولت در سلسله گزارش‌هایی به انعکاس فشرده و چکیده اهم خدمات و دستاوردهای وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها در قالب کارنامه مهر در طول دولتهای نهم و دهم می‌پردازد، اما به طور یقین جمع آوری و انعکاس کامل عملکرد و خدمات دولت که در این مدت به اذعان بسیاری از افراد و حتی منتقدان تلاشی بی وقفه و بی نظیر پس از پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون داشته، کاری سخت است که مجالی طولانی می طلبد.

*نگاهی به عملکرد وزارت جهاد کشاورزى در بخش‌هاى مختلف

 با وجود پیشرفت‌های مهم در فعالیت‌های اقتصادی، بخش کشاورزی همچنان در عرصه اقتصاد و امنیت جوامع مختلف دارای جایگاه ویژه‌ای است.

از دیدگاه توسعه اقتصادی، بخش کشاورزی در فرآیند رشد و توسعه اقتصادی وظائف مهم و اساسی را برعهده دارد.

بخش کشاورزی و منابع طبیعی علاوه بر رسالت‌های متعددی که براساس سیاست های کلی نظام بر عهده دارد (تامین غذا، احیاء منابع طبیعی و توسعه صادرات غیرنفتی و همچنین ایجاد سازوکارهای مناسب برای رشد بهره‌وری عوامل تولید)، مسئولیت بسیار اساسی تامین امنیت غذایی کشور با تکیه بر تولید از منابع داخلی و تاکید بر خودکفایی در تولید محصولات اساسی کشاورزی را نیز عهده دار است.

همچنین ارتقاء سطح درآمد و زندگی روستائیان و کشاورزان از دیگر مسئولیت‌های بر شمرده بخش کشاورزی و منابع طبیعی براساس سیاست‌های کلی نظام است.

براساس گزارش ارائه شده ، تولید محصولات کشاورزی در سال 1390حدود  110 میلیون تن، تولید محصولات زراعی در سال 1390 حدود 77.2 میلیون تن، تولید محصولات باغی در سال 1390 حد حدود 17.1میلیون تن، تولیدات دام و طیور در سال 1390 حدود 14.3 میلیون تن و ارزش صادرات محصولات کشاورزی در سال 1390 به 5میلیارد و 884 میلیون دلار رسیده است.

ارزش صادرات محصولات کشاورزی از 2میلیارد و 277میلیون دلار در سال 84 به 4میلیارد و 283میلیون دلار در 9 ماهه 1391؛ حجم صادرات محصولات کشاورزی از 2 میلیون و 508 هزارتن در سال 84 به 3061 هزارتن نه ماهه1391؛اراضی تجهیز شده به سیستم آبیاری تحت فشار از 493 هزار هکتار درسال 84به 1247هزارهکتار نه ماهه1391؛احداث شبکه‌های فرعی آبیاری و زهکشی از 262 هزار هکتار در سال 84 به 604 نه ماهه1391؛ احداث و بهسازی کانالهای آبیاری عمومی از 567 هزار هکتار در سال 84 به 1006هزار هکتار در 9 ماهه1391؛عملیات تجهیزنوسازی اراضی مدرن از 531هزار هکتار درسال 84 به 899 هزارهکتار درنه ماهه1391؛تجهیز و نوسازی اراضی سنتی از456هزار هکتار درسال 84 به 635هزار هکتار در نه ماهه 1391؛تامین آب از اجرای طرحهای کوچک تامین آب از5019میلیون متر مکعب در سال 84به 8443 میلیون متر مکعب در نه ماهه 1391 و ظرفیت جذب مواد خام صنایع تبدیلی کشاورزی از 6 میلیون و 829 هزارتن در سال 84 به 30 میلیون و 389 هزار تن نه ماهه 1391 رسید.

 *عملکرد آب و خاک

 اجرای سیستم های آبیاری تحت فشار 113 هزار و 117 هکتار پوشش نهرهای سنتی 3260 هکتار تجهیز و نوسازی اراضی مدرن 27 هزار و 461 هکتار بود.

عملیات تجهیز و نوسازی اراضی تعاونی‌های تولید روستایی 8 هزار و 605 هکتار

 عملیات تجهیز و نوسازی اراضی طرح احیا و توسعه کشاورزی 4200 هکتار

 علاوه بر آن در سال 1389 اقدامات زیر انجام یافته است:

احداث شبکه های آبیاری و زهکشی در سطحی معادل 45446 هکتار

 انتقال آب با لوله برابر 2668 هکتار

 احداث و بهسازی کانال های آبیاری عمومی معادل 61360 هکتار

 عملیات تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری برابر 4869 هکتار

 عملیات تجهیز و نوسازی اراضی سنتی معادل 16727 هکتار

 عملیات تجهیز و نوسازی طرح شرکت های سهامی و زراعی معادل 130 هکتار

 عملیات احداث جاده دسترسی برابر 661 کیلومتر

 میزان آب استحصال شده از طرح های کوچک زود بازده تامین آب معادل 423 میلیون متر مکعب

 عملیات احیا و مرمت قنوات برابر 109 میلیون متر مکعب (معادل 1090 کیلومتر)

بررسی تولید محصولات کشاورزی

*تولید محصولات گیاهی:

میزان تولید کل محصولات زراعی 73 میلیون و 426 هزار تن

 میزان تولید گندم 15 میلیون و 29 هزارتن

 میزان تولید شلتوک 2 میلیون و 288 هزار تن

 میزان تولید ذرت دانه‌ای یک میلیون و ۷۳۶ هزار تن

 میزان تولید حبوبات 566 هزار تن

 میزان تولید چغندرقند 3897 هزار تن

 میزان تولید نیشکر 5 میلیون و 685 هزار تن

 میزان تولید پیاز 1923 هزار تن

 میزان تولید محصولات سبزی و صیفی (محصول تابستانه) 17 میلیون و 374 هزار تن

 میزان تولید علوفه (شامل یونجه، شبدر و سایر نباتات علوفه‌ای) 16 میلیون  و 846 هزار تن

*محصولات باغی

 بر اساس اطلاعات غیر رسمی از معاونت امور تولیدات گیاهی میزان تولید محصولات باغی در سال 1389 بیش از 16 میلیون و 799 هزارتن بوده که ۸.۱ درصد افزایش داشته است.

در سال 1389 میزان تولید سیب و دانه دارها 3 میلیون و 435 هزار تن، مرکبات 4 میلیون و 730 هزارتن، خرما یک میلیون و 169 هزار تن، پسته 312 هزارتن و گردو 265 هزارتن بوده است.

*معاونت دام و طیور:

میزان تولیدات دام و طیور به ۱۳میلیون و ۶۵۳ هزار تن در سال 1389 رسید.

میزان تولید گوشت قرمز به ۹۳۳.۶ هزار تن در سال 1389 رسید.

میزان تولید گوشت مرغ به یک میلیون و ۶۶۶.۴ هزار تن در سال 1389 رسید.

میزان تولید تخم مرغ به 767 هزار تن در سال 1389 رسید.

میزان تولید شیر به ۱۰میلیون و ۲۴۲ هزار تن در سال 1389 رسید.

شیلات

 میزان تولید شیلات و آبزیان (صید و آبزی پروری) به ۶۶۳.۷ هزارتن در سال 1389 رسید.

تولیدات آبزی پروری به ۲۵۱.۴ هزار تن در سال 1389 رسید.

مجموع صید از آبهای شمال و جنوب به 3/412 هزار تن در سال 1389 رسیده است که از این میزان حدود 5/368 هزارتن از صید جنوب و 8/43 هزارتن مربوط صید شمال است.

*سازمان حفظ نباتات:

مبارزه با آفات، بیماری های گیاهی و علف های هرز که هر ساله خسارت زیادی به محصولات کشاورزی وارد می‌کند، امری ضروری و اجتناب ناپذیر است. بدیهی است سطوح فعالیت ها و اقدامات مرتبط با مبارزه با آفات، بیماری های گیاهی تابع مستقیمی از سطح زیرکشت میزبان ها و طغیان یا عدم طغیان آفات و امراض است. اقدامات قرنطینه‌ای نیز هر ساله متناسب با فهرست آفات و بیماری‌های قرنطینه‌ای داخلی کشور (کاهش و یا افزایش آفات در فهرست مذکور)، شرایط محیطی، حجم صادرات و واردات محصولات و کالاهای کشاورزی صورت می‌گیرد.

بنابراین روند ثابت و یا کاهشی عملکرد برخی از فعالیت ها نه تنها بیانگر کم توجهی یا کاهش سطح فعالیت ها به معنی عام آن نیست بلکه به نوعی نتیجه کارآمدی اقدامات انجام یافته در سالهای قبل و یا بهبود شرایط محیطی و نیاز به سطوح اقدام پائین تر در سالهای بعدی است.

*سازمان دامپزشکی

 فرآورده‌های دامی بخش اعظمی از مواد غذایی مصرفی در جامعه را تشکیل می‌دهند که برای افزایش کیفیت فرآورده‌ها، کاهش ضایعات و جلوگیری از تلفات توجه به مسائل بهداشتی دام ضروری است. شیوع بیماری‌های دامی از قبیل آنفلوانزای طیور، جنون گاوی و تب برفکی می‌تواند‌ تولید و تجارت فرآورده‌های دامی را به شدت تحت تاثیر قرار دهد.

در راستای اجرائی کردن بند «و» ماده 18 قانون برنامه چهارم، دامپزشکی کشور با تأمین بهداشت دام و افزایش سطح پوشش بهداشتی دام ها در برابر بیماریهای دامی، توسعه کمی و کیفی قرنطینه‌ها، توسعه کشتارگاه‌های صنعتی و مراکز جمع‌آوری بهداشتی شیر و همچنین کنترل بیماری‌های دامی مهم نظیر آنفلوانزای فوق حاد پرندگان و تب برفکی توانسته است، نقش مهمی در تحقق تأمین 29 گرم پروتئین حیوانی (دامی و شیلاتی) ایفا کند.

 *صندوق بیمه محصولات کشاورزی

 قانون بیمه محصولات کشاورزی بصورت یک مادة واحد و 7 تبصره در جلسة مورخ 1/3/1362 به تصویب مجلس شورای اسلامی و در تاریخ 25/3/62 به تصویب شورای نگهبان رسید. اصل این قانون که سرآغاز تحولی جدید در حمایت از بخش کشاورزی شد.

به موجب قانون اصلاح قانون بیمه محصولات کشاورزی مصوب 22/10/87 مجلس شورای اسلامی علاوه بر بیمه محصولات کشاورزی، بیمه ابنیه، تأسیسات، مستحدثات، قنوات، چاههای آب کشاورزی، تأسیسات آبیاری، فعالیت ها و کلیه خدمات کشاورزی و عوامل تولید ( ماشین‌آلات ، ابزار و ادوات کشاورزی در قبال حوادث بیمه پذیر به عنوان وسیله‌ای برای نیل به اهداف و سیاست های بخش کشاورزی به عهده صندوق بیمه کشاورزی گذاشته شده است.

با توجه به تکالیف قانونی صندوق بیمه و لزوم حمایت بیشتر از تولیدکنندگان با توسعه خدمات بیمه‌ای در این سال تعداد محصولات تحت پوشش با نزدیک به 14 درصد افزایش از 110 محصول به 125 محصول رسید که در تعداد 907 تعرفه به بیمه‌گذاران ارائه شد و در هنگام بروز حوادث قهری تحت پوشش، کشاورزان طرف قرار داد بیش از 6 تریلیون و 600 میلیارد ریال غرامت دریافت کردند.

*اقدامات و راهکارهای اجرایی

 موضوعات تحقیقاتی استانداردسازی فرآیندهای بیمه‌ای ( از قبیل تعیین پتانسیل تولید و ارزیابی خسارت ها)، بهره‌گیری از فناوری های RS و GIS در ارزیابی خسارت ها و نقش بیمه در مدیریت ریسک بخش کشاورزی از جمله عمده ترین موضوعات تحقیقاتی و پژوهش طی سال‌های اخیر به شمار می روند وحدود 30 پروژه تحقیقاتی به منظور ارتقاء کیفی عملیات بیمه کشاورزی در جهت افزایش رضایتمندی بیمه گذاران انجام شده از درصد رشد برخوردار بوده است.

بسترسازی جدید برای استفاده از بخش خصوصی در توسعه بیمه از طریق تشکیل 340 شرکت ( 630 دفاتر اصلی و فرعی ) خدمات بیمه‌ای با نظارت ستاد صندوق بیمه در کل کشور، تقویت و بازنگری وظایف ستادهای بیمه در استان ها، برقراری کارمزد انگیزشی جهت شرکت‌های خدمات بیمه، اجرای طرح سامانه الکترونیکی بیمه کشاورزی در سراسر کشور، تقویت تعامل فیمابین صندوق بیمه با مسئولان و تشکلات صنفی و علمی بخش کشاورزی وتفاهم نامه همکاری با شرکت‌های بیمه تجاری نیز در زمره اقدامات صندوق بیمه کشاورزی در این سال است.

*بیمه محصولات کشاورزی

 صندوق بیمه محصولات کشاورزی که به موجب قانون اصلاح قانون بیمه محصولات کشاورزی از تاریخ 22/10/87 به «صندوق بیمه کشاورزی» تغییر نام یافت در اجرای اهداف تاسیس خود، وسیله ای برای نیل به اهداف و سیاست های بخش کشاورزی است. اقدامات این صندوق در چارچوب اهداف کمی و کیفی و اعتبارات برنامه های سالانه مصوب مجمع عمومی انجام داده که موارد آن به شرح زیر بوده است.

تعداد محصولات تحت پوشش بیمه

 تعداد محصولات تحت پوشش بیمه به 125 محصول (قطعی و آزمایشی) بیش از شده است.

گزینه‌های تعرفه‌ای

 برای ایجاد تنوع تعرفه‌ای و اختیار عمل بیمه‌گر و بیمه گذار در انتخاب نوع تعرفه، طبق آخرین آمار تعداد تعرفه‌های برقرار شده در سال 89 به 1000 مورد افزایش یافته است.

تعداد بیمه گذاران

 علیرغم اختیاری بودن بیمه محصولات کشاورزی و همچنین ساختار تولید کنندگان و بهره برداران بخش کشاورزی از یک سو و پایین بودن فرهنگ بیمهای و نیز برخی محدودیت‌های اعتباری ناشی از اجبار صندوق بیمه برای تعیین سقف‌های بیمه‌ای در مناطق و محصولات مختلف، طبق آخرین آمار تعداد بیمه گذاران در سال 89 به 73/1 میلیون بهره بردار بالغ شده است.

اراضی تحت پوشش بیمه

 طبق آخرین اطلاعات میزان اراضی زراعی تحت پوشش بیمه در سال 89 به 4156 هزار هکتار و میزان اراضی باغی تحت پوشش بیمه به 426 هزار هکتار رسیده است.

*میزان دام و طیور تحت پوشش بیمه

 میزان دام تحت پوشش در سال 89 شامل 9988 هزار واحد دامی و میزان طیور تحت پوشش به 593 میلیون قطعه بالغ شده است.

طرح های منابع طبیعی تحت پوشش بیمه

 میزان طرح های منابع طبیعی تحت پوشش بیمه قرار داده شده به 3089 هزار هکتار رسیده است.

حق بیمه دریافتی

 حق بیمه دریافتی به 4113 میلیارد ریال در سال 89 (9/25 درصد) افزایش یافته است.

میزان غرامت پرداختی

 میزان غرامت پرداخت شده به کشاورزان به 5 تریلیون و 608 میلیارد ریال در سال 89 (2/13 درصد) افزایش یافته است.

سازمان تعاون روستایی ایران

 فعالیت های صورت گرفته از سوی تعاون روستایی در سال 1389 به شرح زیر است:

خرید تضمینی محصولات کشاورزی(کلزا، جو، آفتابگردان ، خرما و پیاز پائیزه) مجموعاً به میزان 6/1 میلیون تن و به ارزش تقریبی 6/4 هزار میلیارد ریال است که ارزش ریالی آن نسبت به زمان مشابه سال گذشته کاهش یافته که بیانگر کاهش ضرر و زیان دولت است.

•خرید توافقی محصولات کشاورزی به میزان 3/1 میلیون تن می باشد.

•تأمین، تولید و توزریع انواع نهاده‌های کشاورزی (بجز بذر) توسط تعاونی های تحت پوشش به میزان 562 هزار تن که نسبت به سال قبل 41 درصد کاهش یافته است.

•تأمین، تولید و توزیع انواع بذر به میزان 118 هزار تن که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 8 درصد افزایش داشته است.

•ایجاد غرف عرضه مستقیم، محصولات کشاورزی به تعداد 200 مرکز با 1024 غرفه در سطح کشور به منظور کمک در تنظیم بازار محصولات کشاورزی

•توزیع کالاهای اساسی ( قند و شکر و...) مورد نیاز روستائیان توسط تعاونی ها به میزان 1 میلیون تن که نسبت به زمان مشابه سال گذشته 36% کاهش داشته که بیانگر انتزاع توزیع آرد روستائیان از شبکه و الحاق به وزارت بازرگانی است.

•ساماندهی مجامع بیش از 750 تعاونی.

•توسعه و تجهیز واحدهای اعتباری در تعاونی ها به جهت جذب سپرده‌های خرد روستائیان به میزان 1000 میلیارد ریال.

•ارزشگذاری سهام 375 تعاونی.

•آموزش اعضاء ارکان و کارکنان تعاونی‌ها و زنان روستایی به میزان 143 هزار نفر روز

•آسیب شناسی، کارآمدسازی تعاونی های زیانده و تعیین تکلیف 330 تعاونی

•استقرار نظام صنفی کارهای کشاورزی در 76 شهرستان و عضوگیری 35 هزار نفر از کشاورزان

•تأسیس شرکت خدمات بیمه ای (حامی نوین روستا ایرانیان) در اتحادیه مرکزی شرکت های تعاونی تولید با فعال شدن بیش از 100 واحد بازاریابی در شرکتهای تعاونی تولید سراسر کشور (برنامه کلی رساندن این واحد ها از 100 مورد به 400 مورد می باشد)

•افزایش سطح پوشش شرکتهای سهامی زراعی به بیش از 100 هزار هکتار در 40 شرکت (در 20 شرکت کلیه عملیات پایان یافته است)

•سطح پوشش شرکت های تعاونی تولید به بیش از 4 میلیون هکتار افزایش پیدا کرده است.