محاسبه bmi بدن یا شاخص توده بدنی، برای حفظ سلامت و تناسب اندام ضروری است. Bmi ابزاری است که با کمک آن میزان چربی بدن هر فرد بر اساس وزن و قد او مشخص می‌شود. افراد با کمک این فاکتور می‌توانند عوامل خطرپذیر در بدن و افزایش توده چربی را زودتر مطلع شده و به سلامتی بدن خود کمک بسیار زیادی کنند. 

شاخص توده بدنی BMI، به عنوان یک ابزار برای غربالگری پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این شاخص نسبت قد فرد به وزن بدن او را اندازه‌گیری کرده و بر اساس آن میزان چربی بدن مشخص می‌شود. معمولاً bmi با میزان چربی بدن ارتباط مستقیم دارد، هر چقدر که این شاخص توده بدنی به دست آمده بیشتر باشد یعنی چربی بدن نیز بیشتر است. 

طریقه محاسبه BMI چگونه است؟

برای محاسبه ی bmi، کارشناسان مراقبت‌های بهداشتی معمولاً از وزن و قد فرد استفاده می‌کنند. وزن بر اساس کیلوگرم را بر قد فرد برحسب متر به توان ۲، تقسیم کرده و bmi فرد بدست می‌آید. 

نحوه محاسبه bmi باید کاملاً دقیق باشد، تا با کمک عدد به دست آمده از صحت سلامتی فرد آگاه شد. زیرا وجود چربی فراوان در افراد منجر به بیماری دیابت نوع ۲، بیماری‌های قلبی و سکته مغزی می‌شود. افراد با شاخص توده بدنی به دست آمده، می‌توانند به مقدار مناسب چربی در بدن خود دست یابند، علاوه بر آن این فاکتور مقدار کالری موردنیاز روزانه بدن آنها را نیز تشخیص می‌دهد. 

با محاسبه bmi بر اساس سن، شما به راحتی می‌توانید از اندام‌های خود در برابر اضافه وزن محافظت کنید. این ابزار غربالگری برای تشخیص دادن اختلالات وزنی و میزان سلامتی فرد مورد استفاده قرار می‌گیرد. 
شما به راحتی بر اساس فرمول bmi، می‌توانید شاخص توده بدنی خود را در خانه محاسبه کنید، باید مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید که عبارتند از:

• به دست آوردن وزن بر اساس کیلوگرم

• به دست آوردن قد بر حسب متر و آن را به توان 2 رساندن

بعد از به دست آوردن این دو فاکتور، لازم است وزن را بر قد توان ۲ تقسیم کنید تا شاخص توده بدنی شما به دست آید. طریقه محاسبه bmi در منزل با این فرمول بسیار آسان بوده و تمامی افراد می‌توانند به راحتی میزان چربی بدن خود را به دست آورند. 

BMI مناسب برای کودکان – زنان – مردان در سنین مختلف

برای کودکان، مردان و زنان در سنین مختلف، میزان شاخص توده بدنی در حدود معینی توصیه شده است که عبارتند از :

۱. کودکان و نوجوانان ۲ الی ۱۸ سال : 

• زیر ۵ درصد به معنای کمبود وزن

• بین ۵ تا ۸۵ درصد به معنای وزن نرمال

• بین ۸۵ تا ۹۵ درصد به معنای اضافه وزن

• بالای ۹۵ درصد به معنای چاقی 

۲. بزرگسالان ۱۹ تا ۵۴ سال :

• زیر ۱۸ و نیم یعنی کمبود وزن 

• ۹ تا ۱۸ یعنی وزن سالم

• ۹ تا ۲۵ یعنی اضافه وزن

• ۳۰ و بالاتر یعنی چاقی

۳. سالمندان ۶۰ سال به بالا :

• زیر ۲۲ به معنای کمبود وزن

• بین ۲۲ تا ۲۷ به معنای وزن سالم

• بین ۲۷ تا ۳۰ به معنای اضافه وزن 

• بالای ۳۰ به معنای چاقی 

bmi مناسب چه عددی است؟

• bmi کمتر از عدد 18.5: کمبود وزن 

• bmi بین 18.5 تا 25: وزن طبیعی یا نرمال

• bmi بین 25 تا 29: اضافه وزن 

• bmi بالای 30: چاقی 

bmi نرمال‌ برای کودکان، زنان و مردان در سنین مختلف، متفاوت است. اگر میزان bmi کمتر از 18.5 باشد، یعنی فرد به کم وزنی مبتلا بوده و ممکن است به ضعف سیستم ایمنی، پوکی استخوان، کم خونی، ناباروری و سوء تغذیه دچار شود. با بیشتر بودن bmi نیز، خطر ابتلا به آرتروز، سرطان، افسردگی، فشار خون بالا، سنگ کیسه صفرا، دیابت نوع ۲، بیماری قلبی و آپنه خواب در فرد افزایش می‌یابد. 

راه کاهش BMI

با داشتن خواب کافی، افزایش فعالیت بدنی، کاهش مصرف نمک و کاهش مصرف کالری روزانه به راحتی می توانند bmi خود را کاهش دهند در محتوای "جدول کالری مواد غذایی " در مورد کالری انواع مواد غذایی صحبت کرده ایم. با کمک شاخص معتبر جهانی یا همان bmi، به راحتی می‌توانید میزان چربی بدن خود را اندازه‌گیری کنید و از وضعیت بدن مطلع شوید. برای کم کردن bmi چندین روش وجود دارد که هر کدام از آنها را به طور کامل در این مطلب توضیح می‌دهیم :

• سالم خوردن 

برای کم شدن وزن خود یا شاخص توده بدنی bmi، لازم است عادت‌های غذایی خود را اصلاح کنید و در کنار آن ورزش نمایید. بهتر است از خوردن نوشیدنی‌های شیرین، چیپس و گوشت‌های فرآوری شده بپرهیزید زیرا این مواد غذایی با افزایش وزن ارتباط مستقیم دارند. 

برای کاهش وزن باید یک برنامه غذایی شامل مواد مغذی و غذاهای غنی داشته باشید و در این برنامه حتماً چربی‌های سالم، میوه‌ها، پروتئین‌های بدون چربی، دانه‌ها، سبزیجات، آجیل‌ها، حبوبات و غلات را قرار دهید. مخصوصا اگر در ماه رمضان هستید در انتخاب غذاهای ماه رمضان حتما به مواد مفید آن توجه نمایید.

• شروع فعالیت‌های فیزیکی

به صورت هفتگی یا روزانه فعالیت‌های فیزیکی خود را افزایش دهید. می‌توانید با روزی نیم ساعت پیاده‌روی کردن، به کاهش وزن خود کمک کنید. با انجام ورزش‌های هوازی، کالری سوزی در بدن شما افزایش پیدا کرده و در نتیجه bmi شما کاهش می‌یابد. با ورزش کردن می توانید به مرور وزن خود را کاهش داده و به bmi نرمال برسید. 

سخن پایانی 

متخصصین تغذیه از شاخص توده بدنی یا bmi جهت آگاهی از تعادل وزن و قد افراد استفاده خواهند کرد. با رسیدن به bmi نرمال، به اندام ایده آل خود می‌رسید. فرد با استفاده از فرمول استاندارد شاخص توده بدنی، متوجه ایده آل بودن وزن، چاقی یا لاغری خود می‌شود. اگر bmi زنان و مردان بالاتر از 35 باشد به بیماری‌های مختلفی همچون کبد چرب، درد مفاصل، فشار خون و دیابت مبتلا خواهند شد. میزان شاخص توده بدنی نشان دهنده مقدار چربی بدن است، بالا بودن آن برای سلامت فرد خطرات زیادی دارد. 

با ورزش کردن منظم، کاهش استرس روزانه، کم خورن، رژیم غذایی صحیح می توان مقدار bmi را کاهش داد و به تناسب اندام رسید. اگر شاخص توده بدنی از 18 کمتر باشد، فرد به بیماری هایی همچون کم خونی، پوکی استخوان و سو تغذیه مبتلا می‌شود. کارشناسان تغذیه و مربیان ورزش از طریق bmiفرد، برنامه مناسبی را برای تغذیه و فعالیت بدنی او در نظر می‌گیرند.