مواد غذایی> سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) ضمن هشدار نسبت به تداوم کاهش قیمت جهانی مواد غذایی، در گزارشی اعلام کرد شاخص قیمت مواد غذایی این سازمان به کمترین سطح طی هفت سال گذشته رسیده است. این سازمان سه عامل افزایش عرضه، کاهش قیمت انرژی و نگرانی از کندی رشد اقتصادی چین را علت این مساله عنوان کرده است. فائو همچنین در گزارش دیگری، پیش‌بینی خود را از تولید جهانی غلات افزایش داده است.

به گزارش دفتر نمایندگی فائو در ایران، ادامه کاهش قیمت‌های جهانی محصولات غذایی طی ماه اوت (10مرداد تا10 شهریور) باعث شد تا شاخص بهای مواد غذایی فائو به پایین‌ترین میزان طی هفت سال اخیر سقوط کند. این شاخص در ماه اوت به 155.7 واحد رسید که در مقایسه با ماه قبل (ژوئیه) به میزان 2/ 5 درصد کاهش داشته است. این روند نزولی عملا شدیدترین افت قیمت‌ها از سپتامبر سال 2008 بدین سو به‌شمار می‌آید؛ به طوری که تقریبا تمامی محصولات غذایی اصلی به ثبت رسیده در بازار را تحت تاثیر خود قرار داده است.

شاخص وزن تجاری فائو در سطح بازارهای بین‌المللی پنج گروه اصلی کالایی شامل حبوبات و غلات، گوشت، محصولات لبنی، روغن‌های گیاهی و شکر را مورد بررسی قرار داده است.

بنا بر این گزارش، در ماه اوت شاخص قیمت غلات به‌طور متوسط به 154.9 واحد رسید که در مقایسه با ماه ژوئیه 7 درصد و در مقایسه با مدت مشابه در سال قبل 1/ 15 درصد کاهش نشان می‌دهد. این افت در پی افت قیمت گندم و ذرت بود که طی دو ماه قبل از افزایش معتدل قیمت‌ برخوردار بودند. ادامه بهبود گمانه‌زنی‌ها در خصوص چشم‌انداز تولید برای سال‌های 2016-2015 نیز تا حدودی بر افت شدید قیمت غلات تاثیرگذار بوده است.

گمانه‌زنی‌های فائو حاکی از رسیدن رقم تولید جهانی غلات به 2540 تن برای سال 2015 است که بالغ بر 8/ 13 میلیون تن بیشتر از برآوردهای انجام گرفته در ماه ژوئیه قلمداد می‌شود. با این وجود همچنان این رقم 21 میلیون تن (معادل 8/ 0 درصد) پایین‌تر از رکورد سال 2014 است. بازنگری در تصحیح رقم پیش‌بینی‌ها ناشی از تغییرات تولید و چشم‌انداز تولید دانه‌های درشت، گندم و برنج بود. بر اساس گزارش فائو، شاخص قیمت روغن‌های گیاهی در ماه اوت به طور متوسط به 134.9 واحد رسید که 6/ 8 درصد پایین‌تر از ماه ژوئیه بود و پایین‌ترین میزان از سطح ماه مارس 2009 بدین سو محسوب می‌‌شود. این افت نشان‌دهنده سیر نزولی قیمت‌های روغن پالم در فاصله 5/ 6 سال اخیر است که در پی کاهش تقاضای واردات این محصول به ویژه از سوی هند و چین روی داده است که عملا وفور عرضه این محصول را در بازار به همراه داشته است. از سوی دیگر، قیمت‌ شیرخشک، پنیر و کره نیز به واسطه افت 1/ 9 درصدی شاخص بهای مواد لبنی در ماه اوت و رسیدن به عدد 135.5 واحد، با سقوط چشمگیری همراه بودند که عملا از ضعف بازار در پی کمرنگ شدن تقاضای واردات از سوی چین و کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا ناشی شده است. این گزارش می‌افزاید، افت شدید شاخص قیمت شکر نیز در ماه اوت با سقوط 10 درصدی در مقایسه با ماه ژوئیه به 163.2 واحد رسید که به‌طور عمده در پی کاهش ارزش رئال (واحد پول برزیل) در برابر دلار آمریکا اتفاق افتاد؛ به‌گونه‌ای که عملا زمینه تبدیل شدن هند به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده شکر جهان و صادرکننده اصلی این محصول برای فصل تجاری 2016 - 2015 را در پی داشت. در مقایسه با روند نزولی کلی قیمت‌های محصولات غذایی، قیمت گوشت در ماه اوت از تغییر چندانی برخوردار نبود و تقریبا در مقایسه با ماه ژوئیه ثابت ماند. با این وجود، در مقایسه افزایش ناگهانی و تاریخی شاخص قیمت گوشت در ماه اوت سال 2014 ، قیمت این محصول به طور کلی در مقایسه با سال گذشته به میزان 18 درصد کاهش داشته است.


این در شرایطی است که فائو در گزارش دیگری که در ماه سپتامبر منتشر شد، پیش‌بینی خود را از تولید جهانی غلات دانه‌درشت در سال جاری میلادی تا 5/ 7 میلیون تن افزایش داد. بنابراین براساس پیش‌بینی جدید فائو، تولید غلات دانه‌درشت در سال جاری میلادی به 1311 میلیون تن خواهد رسید. با این وجود، تولید غلات دانه‌درشت 9/ 19 میلیون تن(5/ 1 درصد) کمتر از سال 2014 خواهد بود. این افزایش پیش‌بینی به دلیل رشد تولید ذرت در آرژانتین و برزیل و بهبود تولید ذرت و ذرت خوشه‌ای در ایالات متحده بوده است که کاهش تولید ذرت در اتحادیه اروپا را جبران می‌کند. خشکی و گرمای هوا در اتحادیه اروپا موجب کاهش تولید در این منطقه خواهد شد.


در شرایطی که برداشت محصول در نیم‌کره شمالی درحال انجام است، فائو پیش‌بینی خود را از تولید جهانی گندم در سال جاری میلادی نسبت به پیش‌بینی ماه ژوئیه 5 میلیون تن افزایش داده و به 728 میلیون تن رسانده است. این افزایش نیز به دلیل رشد تولید در استرالیا، اتحادیه اروپا، فدراسیون روسیه و اوکراین صورت گرفته است که کاهش تولید در کانادا را جبران می‌کند. در کانادا مناطق اصلی زیر کشت همچنان تحت تاثیر خشکسالی قرار خواهند داشت. فائو همچنین معتقد است چشم‌انداز تولید برنج نسبت به ماه ‌ژوئیه بهبود یافته است، درنتیجه این سازمان پیش‌بینی تولید برنج را 3/ 1 میلیون تن افزایش داده و به 501 میلیون تن رسانده است. به این ترتیب تولید جهانی برنج 6/ 3 میلیون تن (7/ 0 درصد) بیشتر از سال 2014 خواهد بود. فائو پیش‌بینی خود را از موجودی غلات جهان برای سال 2016 نسبت به پیش‌بینی قبلی خود 12 میلیون تن افزایش داده و به 643 میلیون تن رسانده است. همچنین پیش‌بینی می‌شود موجودی جهانی گندم به 202 میلیون تن خواهد رسید که نسبت به پیش‌بینی قبلی فائو 4 میلیون تن افزایش یافته است.


در پی بهبود چشم‌انداز تولید، فائو پیش‌بینی می‌کند موجودی غلات دانه درشت جهان به رکورد تاریخی 272 میلیون تن در سال 2016 خواهد رسید که نسبت به پیش‌بینی ماه ژوئیه 4/ 7 میلیون تن و نسبت به فصل گذشته 1/ 2 میلیون تن (8/ 0 درصد) افزایش یافته است. براساس پیش‌بینی فائو، مصرف غلات در دوره 2016-2015 به 1117 میلیون تن خواهد رسید که نسبت به دوره 2015-2014 معادل 3/ 1 درصد افزایش خواهد یافت. فائو در گزارش ماه سپتامبر خود پیش‌بینی می‌کند تجارت جهانی غلات در دوره 2016-2015 معادل 6/ 360 میلیون تن خواهد بود که نسبت به پیش‌بینی قبلی، 6/ 2 میلیون تن بیشتر است، اما 7/ 11 میلیون تن (2/ 3 درصد) کمتر از دوره 2015-2014 خواهد بود. این کاهش منعکس‌کننده افت تقاضای وارداتی برای گندم و غلاتدانه‌درشت است. فائو پیش‌بینی می‌کند در پی افزایش تولید داخلی، خرید گندم توسط ایران در دوره 2016-2015 به شدت کاهش خواهد یافت و احتمالا به کمترین سطح طی چهار سال گذشته خواهد رسید. به طور مشابه پیش‌بینی می‌شود مراکش و ترکیه نیز در این فصل به طور قابل توجهی کمتر گندم وارد کنند. براساس پیش‌بینی جدید فائو تجارت کل غلات دانه‌درشت در دوره 2016-2015 به 5/ 168 میلیون تن خواهد رسید که نسبت به پیش‌بینی قبلی 5/ 3 میلیون تن افزایش یافته است، اما همچنان 8/ 5 میلیون تن (3/ 3 درصد) کمتر از فصل گذشته است.
منبع:صدای اقتصاد