منصور انصاری

مهندس محمود حجتی وزیر جهاد کشاورزی، تقریبا یک ماه مانده به انتخابات دوره دوازدهم ریاست جمهوری به ویژه روزهای آخر و بعد ازمناظره های انتخاباتی، بالاخره در جایگاه پاسخگویی به اتهامات و بعضی از انتقادات و از طریق رسانه ها برآمد. 

پیش از آن، وزیر جهاد کشاورزی دولت یازدهم غالبا اعتقادی به پاسخگویی به صورت عام و از طریق رسانه برای تنویر افکار عمومی نداشت و ترجیح می داد با تکیه به پیشبرد بخشی از برنامه ها و سیاست هایی که اعلام کرده بود و یا درعرصه عمل و اجرا انجام می داد، به مخالفان و منتقدان پاسخ دهد. 

ایشان حتی در حوزه انتقادات مشفقانه نیز پاسخگو نبود  و البته مجموعه این شیوه اداره امور کشاورزی مملکت موجب می شد عوام فریبان از موضوعات گرانی و ارزانی کالاهایی که عرضه می شد و مسائل سطحی و نارسایی های اجتناب ناپذیر کشاورزی برای کوبیدن مسیر توسعه پایدار کشاورزی در میان افکار عمومی بهره مطلوب را ببرند و بسیاری را با اندیشه های عوام گرایانه خود همراه سازند. 

این بی توجهی به پاسخگویی، در نهایت بسیاری از سیاست های کشاورزی را در موضع دفاعی و توجیهی قرار داد به گونه ای که دست اندرکاران جرات دفاع از واردات مورد نیاز و مکمل تولید داخل و با هدف تقویت منابع پایه همانند سفره های آبهای زیرزمینی را نداشتند و بحث مزایای استفاده از آب مجازی فراموش شد. 

مهندس محمود حجتی با نظریه «جوجه را آخر پاییز می شمارند» یا «همه چیز درحوزه عمل و اجرا آشکار می شود»، کشاورزی کشور را در جایگاهی قرار داد که بیشترین حمله ها و اتهامات را به شاکله آن روا داشتند، تا آنجا که به نفی خودکفایی در گندم پرداختند در حالیکه وزارت جهاد کشاورزی، علاوه بر خودکفایی با معضل مازاد تولید سه میلیون تنی گندم مواجه بود. 

مهندس حجتی فقط آن هنگام که مهندس میرکاظمی وزیر بازرگانی دولت دهم به بهانه حضور در ستاد انتخابات یکی از رقبای قَدَر دکتر روحانی به انکار خودکفایی گندم و عدم موفقیت در کشاورزی پرداخت، برآشفته شد و با استناد به مصاحبه ای که این وزیر پیشین بازرگانی درمورد وضعیت اسفبار واردات گندم با رسانه ها داشت به شدت از دست مخالفان که بدون رعایت کوچکترین اخلاق به انکار دستاوردهای کشاورزی می پردازند شکایت کرد و گفت: درگوشه ای از ستادهای انتخاباتی خزیده اند و حرف های ناروا می زنند.

 ضمن تایید این سخنان مهندس حجتی باید گفت؛ وظیفه و کار یک وزیر فقط پاسخگویی به مجلس و به هنگام استیضاح یا نهادهای دیگر در بخش های مختلف دولت و یا صرفا در مقطع انتخابات نیست، بلکه می بایست دفاع مداوم و مستمر از دستاوردها، تشریح و توضیح فرایندهای چند وجهی در تولید محصولات کشاورزی از مرحله تحقیقات تا عرضه به بازار و نهایتا دفاع از تولید و تولید کنندگان در تمامی سطوح برای افکار عمومی و جمعیت 80 میلیونی کشور به اشکال مختلف استدلالی و اثباتی صورت بگیرد، نوعی فرهنگ سازی پیوسته که حمایت مردمی از کشاورزی را به دنبال داشته باشد و تکانه های قیمتی مقطعی موجب نشود که کشاورزی و تولید در موضع دفاعی قرار گیرد، کاری که مهندس حجتی طی حدود 4 سال مسئولیت خود، برنامه، سیاست و یا شیوه ای تعریف شده برای آن نداشت و به واقع در این حوزه، کشاورزی کشور از جانب ایشان در جایگاه ضعف و ناتوانی قرار گرفت. اینکه گفته شود «ما سعی کنیم کارمان را به درستی انجام دهیم، هر کسی هر چه می خواهد بگوید» در شان دولت ها نیست.

 دولت ها الزاما در عرصه عملکرد مثبت یا منفی خود پاسخگو هستند. در دولت یازدهم وضع به گونه ای بود که تلاش های مستمر، مداوم و مسئوولانه برخی از مجلات تخصصی بخش کشاورزی که خارج از جناح بندی های سیاسی به دفاع واقع بینانه از سیاست ها و برنامه های مثبت و تحول ساز کشاورزی و در جهت منافع ملی می پرداختند اصلا از جانب ایشان و به تبع آن، معاونانش دیده نشد و مورد حمایت قرار نگرفت، حتی تلاش های مجدانه روابط عمومی وزارتخانه نیز در این زمینه راه به جایی نبرد.

 ایشان در هیچ موردی طی این مدت به انتقادات سازنده، مشفقانه، اصلاحی و حتی دفاعی در مقابل مخالفان که بی رحمانه دستاوردها را نادیده می گرفتند پاسخی نداد، در واقع وزیر در این حوزه پاسخگوی مردم و افکارعمومی نبود و این ضعفی آشکار و تاثیرگذار بر کشاورزی کشور بوده و هست که امید می رود در دولت دوازدهم، توسط ایشان یا هر وزیر دیگری که بر سر کار می آید تعاملی عمیق و دو جانبه با مطبوعات برقرار شود تا عرصه تولید در سایه این تعامل در مسیر هم افزایی قرار گیرد. وزیری که رابطه ای سطحی و بی محتوا با خبرنگاران و رسانه ها داشته باشد و رسانه ها و خبرنگاران را درحد خبررسان ببیند ومسئولیت فرهنگ سازی و آگاهی بخشی استدلالی را باور  نداشته باشد  به درد وزارت جهاد کشاورزی که در مسیر حلقه های متعدد و چند وجهی، محصولات خود را به بازار و مصرف کنندگان عرضه می کند، نمی خورد. مهندس حجتی حتی تلاش نکرد برای حفظ آنچه که در عمل و برای پایداری کشاورزی حاصل شد از توان عینا موجود رسانه ها به ویژه بخش تخصصی با هدف ثبت اقدامات مفید برای آیندگان استفاده کند. 

به واقع مهندس حجتی آنقدر خود را درگیر کارهای عملی و روزمره کرده بود که وقت و حوصله ای برای این کارها نداشت و از توان و امکانات و تجارب هیچ مشاور مطبوعاتی، چه در داخل وزارتخانه و چه خارج از آن بهره نگرفت و این نقیصه می بایست با نگرش به جوانگرایی در دولت دوازدهم مرتفع گردد.

 نمی شود باور کرد که مهندس حجتی و معاون برنامه ریزی اقتصادی ایشان، دکتر بخشنده، حتی یک بار هم وقتی برای انجام یک مصاحبه اختصاصی تشریحی توضیحی در مورد ساختارهای سیاست گذاری نداشته اند! اینگونه نیست، آنها اعتقادی به افکار عمومی نداشتند و البته این بی اعتقادی گریبان دکتر روحانی را در مقطع انتخابات، با کاهش میزان رای کشاورزان گرفت که خود بحثی دیگر دارد.