مدیرکل دفتر بهداشت و مدیریت بیماری‌های دامی سازمان دامپزشکی با اشاره به اینکه بیش از ۷۰ درصد دام‌های کشور بدون مجوز جابجا می‌شوند گفت: تردد دام‌ها مهم‌ترین عامل شیوع بیماری تب برفکی در ایران است.


عبدالامیر رضایی در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار اقتصادي باشگاه خبرنگاران با اشاره به بومی بودن بیماری تب برفکی در کشور، اظهار داشت: با توجه به این موضوع شیوع بیماری مذکور در ایران موضوع تعجب آوری نیست.

وی اضافه کرد: شیوع این بیماری در کشور نسبت به دو سال پیش نسبتا کاهش یافته ولی دامداران باید نسبت به رعایت مسائل بهداشتی توجه ویژه‌ای داشته باشند.

رضایی افزود: عوامل مختلفی در شیوع فصلی این بیماری نقش دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به بحث ماندگاری ویروس در محیط، تردد و جابجایی دام‌های عشایری که به صورت فصلی انجام می‌گیرد، اعیاد و مناسبت‌ها و... اشاره کرد.

وی مهم‌ترین دلیل شیوع و گسترش بیماری تب برفکی در کشور را بحث تردد دام‌ها (جابجایی دام‌ها) عنوان کرد و ادامه داد: فعالان صنعت دامداری از جمله دامداران، دلالان، چوبداران و... که ضوابط بهداشتی را در امر حمل و نقل رعایت نمی‌کنند در این زمینه مسئول هستند.

رضایی اضافه کرد: در بحث انتقال دام رعایت اصولی از جمله انجام واکسیناسیون و اعمال مقررات بهداشتی لازم، ضروری است.

وی با بیان اینکه دام‌های هر استان نسبت به دام‌های دیگر استان‌ها از شرایط و ویژگی‌های متفاوتی برخوردار هستند، ادامه داد: متأسفانه در حال حاضر بزرگ‌ترین مشکل ما در این زمینه نامشخص بودن هویت دام‌های کشور و قابل شناسایی و ردیابی نبودن آن‌ها است.

***جابجایی بدون مجوز بیش از ۷۰ درصد دام‌های کشور

مدیرکل دفتر بهداشت و مدیریت بیماری‌های دامی سازمان دامپزشکی با اشاره به اینکه بیش از ۷۰ درصد دام‌ها در ایران بدون مجوز جابجا می‌شوند، اضافه کرد: دامداران بدون اطلاع اداره دامپزشکی استان خود اقدام به جابجایی دام‌ها می‌کنند که این موضوع یکی از مهم‌ترین دلایل چرخش ویروس تب برفکی در کشور است.

رضایی در پاسخ به این پرسش که اظهارات برخی دامداران مبنی بر ورود این ویروس از کشور عراق به ایران صحت دارد یا خیر؟ گفت: مستنداتی در این زمینه وجود ندارد و ویروس در حال گردش در کشور ما‌‌ همان ویروس بومی که در گذشته نیز وجود داشته، است.

وی با بیان اینکه ایران کشوری با مرزهای خاکی طولانی است، افزود: این موضوع سبب ورود دام قاچاق از کشورهای افغانستان و پاکستان به ایران و انتقال و جابجایی ویروس در کشور ما می‌شود.

***آغاز طرح ردیابی کردن دام زنده و فرآورده‌های خام دامی تا پایان سال

رضایی با اشاره به راه‌های کنترل بیماری تب برفکی در کشور، اضافه کرد: در این زمینه کنترل تردد دام‌ها و بحث قرنطینه بسیار مهم بوده و سازمان دامپزشکی برای تحقق یافتن این امر نیازمند همکاری دامداران و سایر نهاد‌ها از جمله نیروی انتظامی است.

وی ادامه داد: سازمان دامپزشکی به زودی طرح ردیابی کردن دام زنده و فراورده‌های خام دامی را به شکل فراگیر آغاز می‌کند و کل جمعیت دام سنگین کشور را تحت پوشش این طرح قرار می‌دهد.

رضایی افزود: پیش از این، طرح مذکور تنها در واحدهای صنعتی و واحدهای تحت پوشش عملیات بروسلوز انجام می‌گرفت.

وی با بیان اینکه هم اکنون دستور العمل این طرح در حال تهیه و تنظیم است، اضافه کرد: طرح ردیابی کردن دام زنده و فرآورده‌های خام دامی تا پایان سال جاری آغاز و در اوایل تابستان سال ۹۳ خاتمه می‌یابد.

رضایی تصریح کرد: بیماری تب برفکی قابل ریشه کنی و کنترل است اما تحقق این مسئله نیاز به مشارکت همگانی دارد و تنها برعهده سازمان دامپزشکی نیست.

رضایی با بیان اینکه خود دامداران و ذی نفعان نیز در این زمینه مسئول هستند، تأکید کرد: تا زمانی که دست اندرکاران و فعالان صنعتی دام در این زنجیره به وظایف خود عمل نکنند هراز گاهی شاهد بروز این بیماری در کشور می‌شویم.
 
***شیوع تب برفکی در آغاز فصل زمستان و اواسط فصل بهار بیشتر است

مدیرکل دفتر بهداشت و مدیریت بیماری‌های دامی سازمان دامپزشکی با بیان اینکه براساس آمار در دو مقطع از سال ما با افزایش رخداد بیماری مواجه هستیم، اضافه کرد: بیماری تب برفکی در آغاز فصل زمستان (در جمعیت گاوی) و در اواسط فصل بهار (در گوسفندان به دلیل جابجایی دام‌های عشایر) شیوع بیشتری دارد.

رضایی با اشاره به اینکه در حال حاضر برای کاهش خسارت بیماری مذکور در کشور از واکسیناسیون استفاده می‌شود، ادامه داد: برای کنترل کامل بیماری تب برفکی باید در کنار عمل واکسیناسیون در واحدهای عاری از ویروس اقدامات از جمله کنترل تردد و مسائل امنیت زیستی برای جلوگیری از ورود عامل بیماری به این واحد‌ها انجام شود.

وی افزود: همچنین در واحدهای درگیر نیز انجام اقدامات امنیت زیستی برای ممانعت از خروج و گسترش بیماری، هشدار دام‌های مبتلا، آموزش و ترویج ضد عفونی کردن‌های موثر در جهت کنترل ویروس ضروری است.

رضایی ادامه داد: همچنین جداسازی دام‌های آلوده (اعمال قرنطینه)، استفاده از درمان‌های حمایتی برای دام‌های بیمار و کنترل ورود و خروج افراد به واحد آلوده از جمله اقدامات مهمی است که باید اعمال شود.

***شیوع تب برفکی در کشور در حالت کنترل شده است

رضایی با بیان اینکه در حال حاضر شیوع بیماری تب برفکی در کشور نسبت به فصول تابستان و پاییز افزایش پیدا کرده است، تصریح کرد: اما با توجه به تعداد واحدهای صنعتی و اپیدمیولوژی موجود در سطح کشور میزان شیوع بسیار ناچیز و در حالت کنترل شده است.

وی تأکید کرد: با این حال این مسئله نیاز به آمادگی کامل و توجه ویژه خود دامداران دارد.

رضایی تصریح کرد: به ویژه در واحدهایی که تاکنون درگیر این ویروس نشده‌اند باید تمام مسائل بهداشتی و امنیتی به درستی رعایت شود.

وی افزود: بزرگ‌ترین مشکل ما در زمینه شیوع بیماری، تردد افراد در واحدهای درگیر و استفاده از کودهای دامداری‌های آلوده است.  
 
***آخرین دستاوردهای سازمان دامپزشکی در زمینه کنترل بیماری تب برفکی

مدیرکل دفتر بهداشت و کنترل بیماری‌های دامی سازمان دامپزشکی کشور با اشاره به آخرین دستاوردهای این سازمان طی دو سه سال اخیر در زمینه کنترل بیماری تب برفکی، گفت: هم اکنون آزمایشگاه مرکزی سازمان دامپزشکی و آزمایشگاه منطقه‌ای ۴ استان آذربایجان شرقی، خراسان رضوی، فارس و کرمان در این زمینه فعال هستند.

رضایی با بیان اینکه این آزمایش‌ها طی سالیان اخیر کاملا مجهز گشته‌اند، افزود: آزمایشگاه‌های مذکور علاوه بر توانایی تشخیص سریع عامل بیماری اقدامات مقایسه‌ای را طی مدتی کوتاه انجام می‌دهند.

به گفته وی سازمان دامپزشکی سالیانه بین ۲۵ تا ۳۰ میلیارد تومان برای کنترل و پیشگیری بیماری تب برفکی هزینه می‌کنند.

***ریشه کنی بیماری تب برفکی تا سال ۲۰۲۵

رضایی گفت: سازمان جهانی بهداشت دام و فائو برنامه‌ای استراتژیک تحت عنوانPCPFMD یا کنترل قدم به قدم بت برفکی را تدوین نموده‌اند که این برنامه شامل پنج مرحله است.

وی با بیان اینکه براساس برنامه مذبور بیماری تب برفکی تا سال ۲۰۲۵ در دنیا ریشه کن می‌شود، افزود: هم اکنون ایران در فاز دوم این طرح قرار دارد و برای ورود به فاز سوم باید علاوه بر کاهش رخداد بیماری، توانایی واکنش سریع علیه آن را داشته باشد.

وی اضافه کرد: در فاز چهارم این طرح کشور ما عاری از ویروس در گردش تب برفکی شده و در ‌‌نهایت طی مرحله پنجم براساس گزارش رسمی سازمان جهانی بهداشت دام عاری بودن کشور از این بیماری به شکل رسمی اعلام می‌شود.
 
رضایی تصریح کرد: موفقیت کشور در این چشم انداز بستگی به تلاش ما دارد.