نوشین جمشیدی
در گذشته آماری از میزان ابتلا به بیماری‌هایی نظیر دیابت و سکته و فشار خون و ارتباط آن با بدغذایی بررسی شد.
در این مجال گزارشی مورد بررسی قرار می‌گیرد که باز هم زنگ هشدار را برای مسوولان و متولیان سلامت جامعه به صدا در خواهد آورد و آن اینکه آیا ایران بدغذاترین کشور جهان خواهد شد؟ این گزارش حتی نحوه هدفمندی یارانه‌ها را هم مخاطب قرار می‌دهد، چراکه جابجایی چند قلم از مواد غذایی اساسی در سفره خانوارها بعضی از این آمارهای ناخوشایند را رقم زده است و در صورت ادامه این روند شاید «خودکشی دسته جمعی ایرانیان» که گزارش زیر با ارایه ادله از آن یاد کرده است رقم بخورد. این درحالیست که در بدو اجرای این طرح بسیاری از کارشناسان به ایجاد مشکلات عدیده در نظام سلامت و اوضاع بهداشت و درمان کشور هشدار داده بودند.
دکتر مرندی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس گفته بود: «اگر مواد غذایی اساسی مردم مثل لبنیات گران شود و مردم قدرت خرید آن را نداشته باشند، سوء تغذیه در جامعه زیاد می‌شود و سلامت جامعه به خطر می‌افتد، درنتیجه خسارات جبران‌ناپذیری به مردم وارد خواهد شد.»
مصداق چنین گفته‌ای این است که صنایع لبنی کشور نسبت به کاهش مصرف لبنیات و مسوولان، آمار 80 درصدی کمبود کلسیم در ایرانیان را هشدار داده‌اند.
در گزارش ایرنا آماری وجود دارد که بررسی و اطلاع از آنها به اتخاذ راهکارهای برون‌رفت از مشکلات عدیده تغذیه‌ای کمک خواهد کرد. چه بسیار شایسته خواهد بود که مرور این آمار بتواند با اصلاح هدفمندی یارانه‌های تغذیه‌ای منجر به این امر شود.
خودکشی دسته جمعی ایرانی‌ها با مواد غذایی!
سید حسن قاضی‌زاده‌هاشمی گفت: «سرانه مصرف روغن هر ایرانی سالانه 3 کیلوگرم افزایش پیدا می‌کند.» اما این، تنها آمار وحشتناک از مصرف غیر استاندارد مواد غذایی توسط ایرانی‌ها نیست.
هشدار وزیر بهداشت درباره افزایش 3 کیلوگرمی سرانه مصرف روغن در ایران، تنها آمار عجیب و غریب درباره سرانه مصرف مواد غذایی در ایران نیست. سرانه مصرف، یعنی مصرف سالانه هر نوع کالا، خدمت، فرصت و موقعیتی برای رسیدن به هدف خاص توسط یک نفر در یک سال. ایرانی‌ها سرانه مصرف مواد غذایی عجیب و غریبی دارند. آنها هیچ اصراری ندارند که مطابق میانگین آمارهای جهانی و استاندارهای لازم حرکت کنند. سرانه مصرف مواد غذایی در ایران در برخی خوراکی‌ها نگران کننده و حتی بحرانی است. این موضوع بهانه مناسبی است برای سر زدن به آمار و ارقام منتشر شده از سرانه مصرف مواد غذایی در ایران تا بفهمیم اوضاع از چه قرار است؟
فاجعه‌ای به نام دورریزهای نان و برنج
این دو قوت غالب، خوراک مردم هستند که هر سال عید فطر باید زکات فطره نیز بر همین اساس پرداخت شود. میزان مصرف نان در ایران رقم خیره کننده ای دارد. سرانه مصرف نان هر ایرانی در سال در حالی 160 کیلوگرم است که این آمار در جهان تنها 25 کیلوگرم است. در واقع ایرانی‌ها 6 برابر آمار جهانی نان می‌خورند و از این لحاظ در صدرجهان قرار دارند. البته دورریز نان در کشور ما در وضعیت نامطلوبی قرار دارد و همه این 160 کیلوگرم مصرف نمی شود. سرانه مصرف برنج در کشورما 40 کیلوگرم اعلام شده و این درحالی است که در 3 دهه گذشته، این میزان 15 تا 20 کیلوگرم بوده است. اما این مقدار نسبت به میانگین جهانی 25 کیلوگرم هم پایین تر است.
جالب است بدانید پرمصرف ترین کشور جهان در برنج، تایلند است که سرانه مصرف برنج در این کشور 140 کیلوگرم است. این در حالی است که این آمار در کشور ترکیه فقط 8 کیلوگرم است.
ایرانی‌ها در رتبه نود و هشتم مصرف گوشت جهان
سازمان جهانی خواروبار و کشاورزی (فائو) در دسامبر 2012 سرانه مصرف گوشت ( قرمز و سفید) در جهان را 41 کیلوگرم اعلام کرد. این در حالی است که ایرانی‌ها سالانه حدود 36 کیلوگرم گوشت مصرف می‌کنند. این میزان از آمار جهانی کمتر و از میانگین آسیا بالاتر است. همچنین ایران از لحاظ مصرف گوشت بین 196 کشور جهان در رتبه 98 قرار دارد. ایرانی‌ها به طور جداگانه در یک سال 13 کیلوگرم گوشت قرمز و 24 کیلوگرم گوشت مرغ مصرف می‌کنند. مردم آمریکا بزرگترین مصرف کنندگان گوشت درجهان هستند. آنها سالانه 120 کیلوگرم گوشت می‌خورند. جالب این که مردم کشور کوچک کویت نیز با 119 کیلوگرم در جایگاه دوم «گوشتخوار ترین» مردم دنیا قرار دارند.
رکورد ویژه ایرانی‌ها در مصرف روغن، نمک، شکر
ایرانی‌ها در مصرف این 3 قلم موادغذایی که مصرف زیادشان مضر است رکوردهای ویژه ای دارند. سرانه مصرف شکر ایرانی‌ها بین 21 تا 24 کیلوگرم است. در حالی که میانگین جهانی آن، فقط 5 کیلو گرم است. این، یعنی ایرانی‌ها 5 برابر مردم جهان از شکر استفاده می‌کنند. ایرانی‌ها علاوه بر شکر، در نمک هم زیاده روی می‌کنند. سازمان جهانی بهداشت، میانگین مصرف نمک را برای هر فرد در جهان، 10 گرم عنوان کرده و این میزان را 2 برابر میزان توصیه شده این سازمان دانسته است، اما ایرانی 2 تا 3 برابر بیشتر نمک مصرف می‌کنند. در مورد مصرف روغن نیز ایران آمار خیره‌کننده‌ای دارد. طبق گفته «رسول دیناروند» معاون غذا و دارو وزرات بهداشت، سرانه مصرف روغن در کشور 21 کیلوگرم است. این در حالیست که وزیر بهداشت روز چهارشنبه 23 مهرماه از اضافه شدن سالانه 3 کیلوگرم روغن به سرانه مصرف ایرانی‌ها خبر داده است؛ چیزی شبیه فاجعه.
تخم مرغ؛ چند پله پایین تر از جهان
درباره سرانه مصرف تخم مرغ مدیرکل جهاد کشاورزی استان قم، به عنوان یکی از استان‌های اصلی تولیدکننده تخم مرغ در کشور اعلام کرده سرانه مصرف تخم مرغ در ایران 190 عدد است. این در حالی است که میانگین جهانی، 250 عدد تخم مرغ است و ایرانی‌ها سالانه 60 تخم مرغ کمتر از میانگین جهانی می‌خورند. هرچند رقم‌های دیگری هم در این باره اعلام شده و به عنوان مثال، سال گذشته معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری در گفتگو باخبرگزاری فارس گفت: «سرانه مصرف تخم مرغ کشور 160 و در جهان 300 عدد است.»
طبق آمارهای منتشر شده از سوی سایت «helgilibrary» مصرف تخم مرغ در ایران در حال کاهش است و از 7/7 کیلوگرم در سال 2008 به 5/5 کیلوگرم در سال 2011 رسیده است. کشور ژاپن نیز با مصرف 18 کیلوگرم در سال رکورددار است. همچنین میانگین جهانی نیز 9/8 کیلوگرم تخم مرغ در سال است.
روغن زیتون؛ غفلت از یک داروی طبیعی
ایرانی‌ها در حالی رکورددار مصرف روغن‌های مضر هستند که از مصرف روغن زیتون غافل شده‌اند. سرانه مصرف روغن زیتون، این داروی طبیعی در کشور فقط 220 گرم است. این در حالیست که در برخی کشورهای جهان سرانه مصرف این کالا به 27 کیلوگرم نیز می‌رسد. کشور سوریه بالا ترین آمار مصرف روغن زیتون را با 27 کیلوگرم در سال به خود اختصاص داده است که به دلیل مصرف بالای این ماده طبیعی با کمترین مشکل بیماری‌های قلبی و عروقی مواجه است. همچنین سرانه مصرف روغن زیتون در کشور یونان 24 کیلوگرم، اسپانیا 14 کیلوگرم و ایتالیا 12 کیلوگرم است. به گفته احمد بلند نظر، عضو شورای ملی زیتون، روغن زیتون در ایران ناشناخته مانده. اما در جامعه ایرانی از کنسرو میوه زیتون بیش از روغن زیتون استفاده می‌کنند که این موضوع به فرهنگ پایین مصرف در کشور بر می‌گردد.
ایرانی‌ها نوشابه‌خورترین مردم جهان
ایرانی‌ها در نوشیدن پرحرف و حدیث‌ترین نوشیدنی جهان نیز با اقتدار در صدر ایستاده اند. مصرف سرانه نوشابه در کشور ما 42 لیتر است. در حالی که مردم جهان به زور 10 لیتر نوشابه در سال می‌خورند. اگرچه این آمار فقط مخصوص نوشابه‌های غیر الکی و گازدار است. اما باز هم مصرف نوشابه در ایران بسیار بالاست. کمبود کلسیم در کشور ما بسیار جدی است و نوشابه مانع جذب کلسیم مواد غذایی می‌شود. ایرانی‌ها سالانه حدود 3 میلیارد تومان برای نوشابه پول خرج می‌کنند. در حالی که یک قاشق روغن زیتون هم نمی‌خورند.
مصرف سرانه ناچیز شیر
سرانه مصرف شیر در ایران 70 کیلوگرم اعلام شده است. اما طبق آمار جهانی متوسط مصرف شیر در جهان 190 کیلوگرم و در کشورهای اروپایی بین 300 تا 450 کیلوگرم اعلام شده است. این آمار در کشورهای توسعه یافته جهان به 500 کیلوگرم هم می‌رسد. البته مصرف شیر در استان‌های چهارمحال بختیاری، آذربایجان غربی و شرقی از متوسط کشور بیشتر است، اما در کشور فرانسه که متعادل ترین رژیم غذایی در ارتباط با بیماری‌های قلبی و طول عمر را داراست سرانه مصرف شیر 400 کیلوگرم است. مصرف شیر همواره با چالش روبه‌رو بوده است و مردم ترجیح می‌دهند به جای خوردن شیر از فرآورده‌های آن مانند بستنی، شیرکاکائو استفاده کنند که البته خاصیت ماده اولیه را ندارد. با دقت در آمار مصرف مواد غذایی کشور و میانگین‌های جهانی به روشنی پیداست که ما در وضعیت غذایی درستی قرار نداریم. حتی می‌توانیم عنوان بدغذا ترین کشور جهان را از آن خود کنیم. آمارها از وضعیت غذایی کشور و رغبت مردم به مواد غذایی کم ارزش و حذف مواد غذایی مفید در برنامه غذایی به گونه‌ای است که انگار ایرانی‌ها در آستانه یک خودکشی دسته جمعی قرار دارند.
و آخرین پرسش: آیا حواس مان به الگوی مصرف خانوار هست؟
منبع: اقتصاد سبز
در گذشته آماری از میزان ابتلا به بیماری‌هایی نظیر دیابت و سکته و فشار خون و ارتباط آن با بدغذایی بررسی شد.
در این مجال گزارشی مورد بررسی قرار می‌گیرد که باز هم زنگ هشدار را برای مسوولان و متولیان سلامت جامعه به صدا در خواهد آورد و آن اینکه آیا ایران بدغذاترین کشور جهان خواهد شد؟ این گزارش حتی نحوه هدفمندی یارانه‌ها را هم مخاطب قرار می‌دهد، چراکه جابجایی چند قلم از مواد غذایی اساسی در سفره خانوارها بعضی از این آمارهای ناخوشایند را رقم زده است و در صورت ادامه این روند شاید «خودکشی دسته جمعی ایرانیان» که گزارش زیر با ارایه ادله از آن یاد کرده است رقم بخورد. این درحالیست که در بدو اجرای این طرح بسیاری از کارشناسان به ایجاد مشکلات عدیده در نظام سلامت و اوضاع بهداشت و درمان کشور هشدار داده بودند.
دکتر مرندی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس گفته بود: «اگر مواد غذایی اساسی مردم مثل لبنیات گران شود و مردم قدرت خرید آن را نداشته باشند، سوء تغذیه در جامعه زیاد می‌شود و سلامت جامعه به خطر می‌افتد، درنتیجه خسارات جبران‌ناپذیری به مردم وارد خواهد شد.»
مصداق چنین گفته‌ای این است که صنایع لبنی کشور نسبت به کاهش مصرف لبنیات و مسوولان، آمار 80 درصدی کمبود کلسیم در ایرانیان را هشدار داده‌اند.
در گزارش ایرنا آماری وجود دارد که بررسی و اطلاع از آنها به اتخاذ راهکارهای برون‌رفت از مشکلات عدیده تغذیه‌ای کمک خواهد کرد. چه بسیار شایسته خواهد بود که مرور این آمار بتواند با اصلاح هدفمندی یارانه‌های تغذیه‌ای منجر به این امر شود.
خودکشی دسته جمعی ایرانی‌ها با مواد غذایی!
سید حسن قاضی‌زاده‌هاشمی گفت: «سرانه مصرف روغن هر ایرانی سالانه 3 کیلوگرم افزایش پیدا می‌کند.» اما این، تنها آمار وحشتناک از مصرف غیر استاندارد مواد غذایی توسط ایرانی‌ها نیست.
هشدار وزیر بهداشت درباره افزایش 3 کیلوگرمی سرانه مصرف روغن در ایران، تنها آمار عجیب و غریب درباره سرانه مصرف مواد غذایی در ایران نیست. سرانه مصرف، یعنی مصرف سالانه هر نوع کالا، خدمت، فرصت و موقعیتی برای رسیدن به هدف خاص توسط یک نفر در یک سال. ایرانی‌ها سرانه مصرف مواد غذایی عجیب و غریبی دارند. آنها هیچ اصراری ندارند که مطابق میانگین آمارهای جهانی و استاندارهای لازم حرکت کنند. سرانه مصرف مواد غذایی در ایران در برخی خوراکی‌ها نگران کننده و حتی بحرانی است. این موضوع بهانه مناسبی است برای سر زدن به آمار و ارقام منتشر شده از سرانه مصرف مواد غذایی در ایران تا بفهمیم اوضاع از چه قرار است؟
فاجعه‌ای به نام دورریزهای نان و برنج
این دو قوت غالب، خوراک مردم هستند که هر سال عید فطر باید زکات فطره نیز بر همین اساس پرداخت شود. میزان مصرف نان در ایران رقم خیره کننده ای دارد. سرانه مصرف نان هر ایرانی در سال در حالی 160 کیلوگرم است که این آمار در جهان تنها 25 کیلوگرم است. در واقع ایرانی‌ها 6 برابر آمار جهانی نان می‌خورند و از این لحاظ در صدرجهان قرار دارند. البته دورریز نان در کشور ما در وضعیت نامطلوبی قرار دارد و همه این 160 کیلوگرم مصرف نمی شود. سرانه مصرف برنج در کشورما 40 کیلوگرم اعلام شده و این درحالی است که در 3 دهه گذشته، این میزان 15 تا 20 کیلوگرم بوده است. اما این مقدار نسبت به میانگین جهانی 25 کیلوگرم هم پایین تر است.
جالب است بدانید پرمصرف ترین کشور جهان در برنج، تایلند است که سرانه مصرف برنج در این کشور 140 کیلوگرم است. این در حالی است که این آمار در کشور ترکیه فقط 8 کیلوگرم است.
ایرانی‌ها در رتبه نود و هشتم مصرف گوشت جهان
سازمان جهانی خواروبار و کشاورزی (فائو) در دسامبر 2012 سرانه مصرف گوشت ( قرمز و سفید) در جهان را 41 کیلوگرم اعلام کرد. این در حالی است که ایرانی‌ها سالانه حدود 36 کیلوگرم گوشت مصرف می‌کنند. این میزان از آمار جهانی کمتر و از میانگین آسیا بالاتر است. همچنین ایران از لحاظ مصرف گوشت بین 196 کشور جهان در رتبه 98 قرار دارد. ایرانی‌ها به طور جداگانه در یک سال 13 کیلوگرم گوشت قرمز و 24 کیلوگرم گوشت مرغ مصرف می‌کنند. مردم آمریکا بزرگترین مصرف کنندگان گوشت درجهان هستند. آنها سالانه 120 کیلوگرم گوشت می‌خورند. جالب این که مردم کشور کوچک کویت نیز با 119 کیلوگرم در جایگاه دوم «گوشتخوار ترین» مردم دنیا قرار دارند.
رکورد ویژه ایرانی‌ها در مصرف روغن، نمک، شکر
ایرانی‌ها در مصرف این 3 قلم موادغذایی که مصرف زیادشان مضر است رکوردهای ویژه ای دارند. سرانه مصرف شکر ایرانی‌ها بین 21 تا 24 کیلوگرم است. در حالی که میانگین جهانی آن، فقط 5 کیلو گرم است. این، یعنی ایرانی‌ها 5 برابر مردم جهان از شکر استفاده می‌کنند. ایرانی‌ها علاوه بر شکر، در نمک هم زیاده روی می‌کنند. سازمان جهانی بهداشت، میانگین مصرف نمک را برای هر فرد در جهان، 10 گرم عنوان کرده و این میزان را 2 برابر میزان توصیه شده این سازمان دانسته است، اما ایرانی 2 تا 3 برابر بیشتر نمک مصرف می‌کنند. در مورد مصرف روغن نیز ایران آمار خیره‌کننده‌ای دارد. طبق گفته «رسول دیناروند» معاون غذا و دارو وزرات بهداشت، سرانه مصرف روغن در کشور 21 کیلوگرم است. این در حالیست که وزیر بهداشت روز چهارشنبه 23 مهرماه از اضافه شدن سالانه 3 کیلوگرم روغن به سرانه مصرف ایرانی‌ها خبر داده است؛ چیزی شبیه فاجعه.
تخم مرغ؛ چند پله پایین تر از جهان
درباره سرانه مصرف تخم مرغ مدیرکل جهاد کشاورزی استان قم، به عنوان یکی از استان‌های اصلی تولیدکننده تخم مرغ در کشور اعلام کرده سرانه مصرف تخم مرغ در ایران 190 عدد است. این در حالی است که میانگین جهانی، 250 عدد تخم مرغ است و ایرانی‌ها سالانه 60 تخم مرغ کمتر از میانگین جهانی می‌خورند. هرچند رقم‌های دیگری هم در این باره اعلام شده و به عنوان مثال، سال گذشته معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری در گفتگو باخبرگزاری فارس گفت: «سرانه مصرف تخم مرغ کشور 160 و در جهان 300 عدد است.»
طبق آمارهای منتشر شده از سوی سایت «helgilibrary» مصرف تخم مرغ در ایران در حال کاهش است و از 7/7 کیلوگرم در سال 2008 به 5/5 کیلوگرم در سال 2011 رسیده است. کشور ژاپن نیز با مصرف 18 کیلوگرم در سال رکورددار است. همچنین میانگین جهانی نیز 9/8 کیلوگرم تخم مرغ در سال است.
روغن زیتون؛ غفلت از یک داروی طبیعی
ایرانی‌ها در حالی رکورددار مصرف روغن‌های مضر هستند که از مصرف روغن زیتون غافل شده‌اند. سرانه مصرف روغن زیتون، این داروی طبیعی در کشور فقط 220 گرم است. این در حالیست که در برخی کشورهای جهان سرانه مصرف این کالا به 27 کیلوگرم نیز می‌رسد. کشور سوریه بالا ترین آمار مصرف روغن زیتون را با 27 کیلوگرم در سال به خود اختصاص داده است که به دلیل مصرف بالای این ماده طبیعی با کمترین مشکل بیماری‌های قلبی و عروقی مواجه است. همچنین سرانه مصرف روغن زیتون در کشور یونان 24 کیلوگرم، اسپانیا 14 کیلوگرم و ایتالیا 12 کیلوگرم است. به گفته احمد بلند نظر، عضو شورای ملی زیتون، روغن زیتون در ایران ناشناخته مانده. اما در جامعه ایرانی از کنسرو میوه زیتون بیش از روغن زیتون استفاده می‌کنند که این موضوع به فرهنگ پایین مصرف در کشور بر می‌گردد.
ایرانی‌ها نوشابه‌خورترین مردم جهان
ایرانی‌ها در نوشیدن پرحرف و حدیث‌ترین نوشیدنی جهان نیز با اقتدار در صدر ایستاده اند. مصرف سرانه نوشابه در کشور ما 42 لیتر است. در حالی که مردم جهان به زور 10 لیتر نوشابه در سال می‌خورند. اگرچه این آمار فقط مخصوص نوشابه‌های غیر الکی و گازدار است. اما باز هم مصرف نوشابه در ایران بسیار بالاست. کمبود کلسیم در کشور ما بسیار جدی است و نوشابه مانع جذب کلسیم مواد غذایی می‌شود. ایرانی‌ها سالانه حدود 3 میلیارد تومان برای نوشابه پول خرج می‌کنند. در حالی که یک قاشق روغن زیتون هم نمی‌خورند.
مصرف سرانه ناچیز شیر
سرانه مصرف شیر در ایران 70 کیلوگرم اعلام شده است. اما طبق آمار جهانی متوسط مصرف شیر در جهان 190 کیلوگرم و در کشورهای اروپایی بین 300 تا 450 کیلوگرم اعلام شده است. این آمار در کشورهای توسعه یافته جهان به 500 کیلوگرم هم می‌رسد. البته مصرف شیر در استان‌های چهارمحال بختیاری، آذربایجان غربی و شرقی از متوسط کشور بیشتر است، اما در کشور فرانسه که متعادل ترین رژیم غذایی در ارتباط با بیماری‌های قلبی و طول عمر را داراست سرانه مصرف شیر 400 کیلوگرم است. مصرف شیر همواره با چالش روبه‌رو بوده است و مردم ترجیح می‌دهند به جای خوردن شیر از فرآورده‌های آن مانند بستنی، شیرکاکائو استفاده کنند که البته خاصیت ماده اولیه را ندارد. با دقت در آمار مصرف مواد غذایی کشور و میانگین‌های جهانی به روشنی پیداست که ما در وضعیت غذایی درستی قرار نداریم. حتی می‌توانیم عنوان بدغذا ترین کشور جهان را از آن خود کنیم. آمارها از وضعیت غذایی کشور و رغبت مردم به مواد غذایی کم ارزش و حذف مواد غذایی مفید در برنامه غذایی به گونه‌ای است که انگار ایرانی‌ها در آستانه یک خودکشی دسته جمعی قرار دارند.
و آخرین پرسش: آیا حواس مان به الگوی مصرف خانوار هست؟
منبع: اقتصاد سبز
نظر شما