دکتر محمود نجفی در نشت در گفت وگویی با اشاره به اهمیت صنایع حیاتی حوزه سلامت (شامل ۴ صنعت غذایی، دارویی، بهداشتی و پزشکی)، گفت: جملگی این صنایع در زمره صنایع استراتژیک، راهبردی و حیاتی محسوب شده و درکنار صنایع نظامی از جمله اهم صنایع راهبردی در جهان محسوب می‌شوند.

وی سپس با اشاره به وضعیت کلی کشور در عرصه سلامت، گفت: در حالی که از خدمات پزشکی تا در صنایع غذایی و آشامیدنی، کشورما دارای ظرفیت‌های بالایی است، اما از پتانسیل‌ها به نحو مطلوبی استفاده نشده است.

وی افزود: به عنوان نمونه در حوزه خدمات پزشکی، ما می‌توانیم از دانش و زیر ساخت‌های بالایی که داریم، اقدام به پذیریش بیماران منطقه نموده و یا در کشورهای مجاور و منطقه بیمارستا‌های تخصصی تاسیس نمائیم و به این ترتیب ارز بالایی را نصیب کشور نمائیم.

دکتر نجفی ادامه داد: درحالی انی ظرفیت‌ها در ذات اقتصاد ملی ما نهادینه است که متاسفانه در ایجاد شغل برای فارغ‌التحصیلان رشته پزشکی با مشکل مواجه‌ایم.

این صنعتگر پیشکسوت، در ادامه به مسایل صنعتی و صنفی صنایع دیگر حوزه سلامت پرداخته و گفت: کشورما دارای بیش از ۱۴ هزار واحد غذایی و آشامیدنی است که سطح متوسط سرمایه‌گذاری اولیه هریک از آن ها کمتر از ۳۶۰ هزار دلار است، بنابراین عمدتاً واحدهای صنعتی کوچک و متوسط محسوب می‌شوند.

وی افزود: اقلام غذایی و آشامیدنی بعد از محصولات نفت، گاز و پتروشیمی بیشترین اقلام صادراتی کشور ما را شامل می‌شود و میزان صادرات اقلام غذایی و آشامیدنی کشور در بیش‌ترین حالت طی یک‌سال(سال۹۰)، حدود ۵/۴ میلیارد دلار بوده که همواره بخش کمتری از این صادرات، شامل اقلام و محصولات غذایی، آشامیدنی  فرآوری شده در بخش صنعت است.

دکتر نجفی سپس با ارایه وضعیت دقیق‌تری از صنایع دارویی ایران، گفت: ایران اولین کشور منطقه خاورمیانه، بخش‌هایی از آسیای میانه و شمال آفریقا (موسوم به منطقه EMRO) است که دانش داروسازی نوین از۱۱۰سال قبل و با تاسیس دارالفنون و صنعت نوین داروسازی از ۷ دهه قبل به آن راه یافت.

وی افزود: کشورما هم‌اینک دارای حدود۱۰۰کارخانه تولیدکننده داروهای انسانی است و به همین مقدار هم واحد تولید مواداولیه، موثره و ملزومات تولید دارو، در ایران فعال هستند.

دکتر نجفی ادامه داد: درحال حاضر سالانه حدود ۴۲ میلیارد عدد انواع دارو (اعمّ از: قرص، شربت، ویال، سرم، کپسول و…)، در کشور مصرف می‌شود که قریب ۹۶ درصد آن ساخت داخل بوده که میانگین عمق تولید داخل آن‌ها؛ در مرز۵۵ درصد است، یعنی متوسط مواد مصرفی در تولید داروهای ایرانی ۴۵درصد وارداتی و الباقی ساخت داخل است.

وی ادامه داد: حدود ۲۹۰۰ قلم دارو ثبت شده رسمی در فهرست دارویی کشور وجود دارد که بیش‌از دوسوم این اقلام نیز ساخت داخل است و این حجم تولید داخلی مرتبط با دارو (اعمّ از داروی ساخته شده و مواد اولیه)، سالانه از خروج میلیاردها دلار ارز جلوگیری نموده و برای حدود ۲۰ هزارنفر ایجاد شغل کرده است که بیش از نیمی از آن‌ها، دارای تحصیلات دانشگاهی هستند.

وی افزود: کل ارزش بازار دارویی‌کشورایران حدود ۸ هزارمیلیارد تومان و ارز مصرفی برای دارو (اعمّ از بخش تولید و واردات داروی ساخته شده)، کمتراز ۲ میلیارد دلار است (که حدود ۶۵ درصد آن صرف واردات داروهای ساخته شده، می‌شود)، بنابراین حجم بازار دارویی کشور،کمتراز یک درصد کل تولید ناخالص ملی(حدود۸دهم درصد)، است.

دکتر نجفی هم چنین با اشاره به وضعیت کلی صنایع شوینده، آرایشی و بهداشتی، گفت: هم اینک بالغ ۳۰۰ واحد در عرصه تولید محصولات شوینده، آرایشی و بهداشتی فعالیت می‌نمایند و حدود ۱۵۰ واحد کوچک و بزرگ نیز عهده دار تولید مواد اولیه این صنایع هستند.

وی افزود: از میان واحدهای تولیدکننده این محصولات، ۱۵ کارخانه تولیدکننده پودر شوینده هستند که درواقع واحدهای اصلی این صنعت محسوب می‌شوند.

دکتر نجفی ادامه داد: در بهترین حالت  طی یک‌سال حدود ۵۰۰ میلیون دلار محصولات شوینده، آرایشی و بهداشتی(اعم از مواد اولیه و محصولات نهایی) صادرشده است و عمده اقلام صادراتی این محصولات نیز انواع پودر شوینده بوده است.

وی ادامه داد: در بخش واردات این اقلام، آمار دقیقی در دست نیست، اما رشد واردات اقلام و محصولات آرایشی، بهداشتی و حتی شوینده در سال های اخیر رو به تزاید و چشم‌گیر بوده است.


وی سپس با مثال قراردادن صنایع دارویی، گفت: حدود ۳۵ میلیارد عدد ظرفیت مازاد در صنایع دارویی ایران وجود دارد و داروهای ساخت ایران، کیفیتی مطلوب و قیمت بسیار رقابتی دارد.

وی ادامه داد: اگر همه این ظرفیت منجر به صادرات شود، ما می‌توانیم به جای صادرات اندک ۲۲۰ میلیون دلاری، به اندازه سهم طبیعی و واقعی خود از بازار بین‌المللی دارو، یعنی حدود ۱۰ میلیارد دلار صادرات داشته باشیم.

وی تاکید کرد: در سایر صنایع ۴ گانه عرصه سلامت نیز این نسبت‌ها برقرار است، به گونه‌ایی که می‌توان تخمین زد که ظرفیت صادراتی حال حاضر کشور در این ۴ صنعت بالغ بر ۳۵ میلیارد دلار است.

دکتر نجفی درپاسخ به این سوال؛ که اتاق بازرگانی برای رسیدن صنایع عرصه سلامت به ظرفیت کامل خود اتاق‌های بازرگانی چه نقشی می‌توانند ایفاء نماید، گفت: درحد اختیارات قانونی «اتاق» می‌توان اهدافی را با رویکردها و برنامه‌های منطقی دنبال نمود.

وی افزود: استفاده حداکثری از تمامی ظرفیت‌های اتاق‌های مشترک و دستگاه امور خارجه کشور در مسیر توسعه صادرات ، پیگیری اجرای سیاست‌های کلی حاکم بر اقتصاد ملی در حوزه صنایع عرصه سلامت، به عنوان صنایع راهبردی، دانش بنیان و دارای مزیّت کشور(خصوصاً اصل۴۴، ابلاغیه اقتصاد مقاومتی که بر حمایت از تولید داخل تاکید دارد)، رایزنی با نمایندگان مجلس برای اصلاح قوانین مرتبط با اقتصاد این صنایع، تعامل با دولت برای تخیصص بودجه بازسازی و نوسازی صنایع و صنوف پزشکی و دارویی و پرداخت مطالبات به موقع  این صنایع، جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی و افزایش همکاری‌های مشترک برای تولید در ایران و اقدامات دیگری چون تشکیل میز توسعه صنایع حیاتی در اتاق‌های بازرگانی مشترک و.. از جمله این اقدامات است.

وی ادامه داد: با توجه به اهمیت راهبردی صنایع و صنوف مرتبط با حوزه سلامت، به نظر می‌رسد اهمیت این صنایع از نظرها تاکنون دور مانده است، لذا درگام نخست برای تبین جایگاه این صنایع و صنوف و جلب نظرات بخش‌های مختلف اجرایی و تصمیم‌گیری به اعتلاء این بخش‌های مهم و راهبردی در اقتصادملی، شکل‌دهی به یک «دفتر» و یا «میز» با عنوان «اقتصاد حوزه سلامت»، ضروری است.