دکتر فرشته فزونی با اشاره به نقش بسیار مهم تغذیه مناسب در پیشگیری از پوکی استخوان، گفت: پوکی استخوان بیماری شایعی است که با خطر شکستگی‌های خود به خودی استخوان‌ها همراه است.

به گفته وی، اگر فعالیت بدنی فرد کم یا رژیم غذایی وی نامناسب و حاوی مقدار کمی کلسیم باشد، به تدریج کلسیم استخوان‌ها ‌کاهش یافته و شکننده می‌شوند.

فزونی مصرف منابع کافی پروتئین و املاح را برای حفظ سلامت استخوان‌ها ضروری دانست و دریافت مقادیر کافی کلسیم همراه با فعالیت بدنی را باعث بالا رفتن ذخیره استخوانی کلسیم عنوان کرد.

وی خاطرنشان کرد: معمولا زنان بیش از مردان دچار پوکی استخوان می‌شوند و این بیماری در افراد لاغر و کسانی که در فامیل نزدیک خود سابقه پوکی استخوان دارند بیشتر دیده می‌شود که پیشنهاد می شود این افراد بیشتر از غذاهای استخوان ساز استفاده کنند.

رییس گروه تغذیه و دارویی معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی از لبنیات به عنوان منبع خوب کلسیم نام برد و گفت: مقدار مناسب روزانه کلسیم برای بزرگسالان بین ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ میلی گرم است و هر لیوان شیر ۳۰۰ میلی گرم از این نیاز را تأمین می‌کند.

به گفته وی، هر نوع غذا یا فرآورده‌ای که از شیر تهیه شده باشد نظیر پنیر، ماست و... همچنین شیر مادر از منابع غنی کلسیم محسوب می‌شود.

فزونی تأکید کرد: در لبنیات پرچرب، جذب کلسیم کمتر است. بنابراین به افراد توصیه می‌شود روزانه دو تا سه واحد از گروه شیر و لبنیات کم چرب را در برنامه غذایی خود بگنجانند.

وی ویتامین D را یک ویتامین ضروری برای جذب کلسیم برشمرد و افزود: این ویتامین به جذب کلسیم و فسفر از روده کمک می‌کند و موجب بکارگیری این مواد معدنی در ساختمان استخوان‌ها و دندان‌ها می‌شود.

او با اشاره به نور آفتاب به عنوان منبع تولید ویتامین D، گفت: با توجه به کمبود ویتامین D، مصرف مکمل این ویتامین مورد تأکید است.

فزونی خاطرنشان کرد: همه افراد برای دریافت رایگان و کسب اطلاع درخصوص نحوه استفاده از این مکمل‌ها  به مراکز، پایگاه‌ها و خانه‌های بهداشت مراجعه کنند.

وی انواع حبوبات (نخود و لوبیا، عدس، ماش)، سبزی‌هایی مانند جعفری، کلم پیچ، گل کلم، کلم بروکلی و پرتقال را منابع غذایی حاوی کلسیم برشمرد و بر استفاده از این مواد غذایی به مقدار کافی تاکید کرد.

به گفته این کارشناس تغذیه، در حبوبات (نخود و لوبیا) مقداری فیتات وجود دارد که با جذب کلسیم تداخل دارد اما اگر حبوبات یک شب در آب خیسانده شود و آب آن دور ریخته شود فیتات آن کاهش می‌یابد.

فزونی افزود: مصرف منابع حاوی منیزیم نظیر آجیل و سبزی‌های برگ سبز تیره نیز به اندازه مصرف کلسیم اهمیت دارد. انواع مغزدانه‌ها مثل بادام، کنجد و ... از منابع خوب کلسیم و منیزیم هستند. اما زیاده‌روی در مصرف آنها موجب اضافه وزن و چاقی می‌شود.

وی با اشاره به ضرورت مصرف امگا ۳ برای سلامت بدن و استخوان‌ها، گفت: انواع ماهی، گردو، جوانه گندم حاوی اسیدهای چرب مفید هستند و در صورتی که همراه با غذاهای حاوی کلسیم استفاده شوند، می‌توانند در پیشگیری از بروز پوکی استخوان موثر باشند.

فرونی توصیه کرد: از ماهی‌های نرم استخوان، مانند کیلکا، آزاد، ساردین در رژیم غذایی استفاده شود؛ چنانچه این ماهی‌ها با استخوان خورده شوند برای پیشگیری از پوکی استخوان مفید هستند.

وی گفت: مصرف‌کنندگان نوشابه‌های گازدار بیشتر درمعرض کمبود کلسیم و پوکی استخوان هستند. زیرا نوشابه‌های گازدار حاوی اسید فسفریک هستند که باعث عدم جذب بخش عمده‌ای از کلسیم می‌شوند.

وی افزود: مصرف بیش از حد نمک نیز باعث افزایش دفع کلسیم از بدن می‌شود. نمک زیاد، کلسیم را از استخوان‌ها جدا کرده و باعث دفع آن از ادرار می‌شود. در نتیجه زمینه ایجاد پوکی استخوان یا تشدید آن فراهم می‌شود.

این کارشناس تغذیه معاونت بهداشت با توصیه به مصرف ادویه‌ها، گیاهان معطر، سیر و لیمو به عنوان طعم دهنده غذاها و سالادها توصیه کرد افراد از مصرف تنقلات شور و غذاهای کنسروی به دلیل وجود نمک زیاد پرهیز کنند.

به گفته وی، مصرف سیگار و غذاهای پرچرب نیز باعث اختلال در جذب کلسیم می‌شود.

بنابر اعلام روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، فزونی با اشاره به ضرورت حفظ وزن بدن در محدوده ایده‌آل تاکید کرد: از افزایش یا کاهش مفرط وزن پرهیز شود.

وی در خاتمه سخنان خود یادآوری کرد: افرادی که نمی‌توانند در برنامه غذایی خود کلسیم کافی بگنجانند باید با نظر پزشک از مکمل‌های کلسیم استفاده کنند./ ایسنا